Fréttablaðið - 22.01.2016, Blaðsíða 8

Blaðamannaverðlaun Blaðamannafélags Íslands verða veitt í
13. skipti þann 5. mars næstkomandi. Tilnefningar dómnefndar
verða kynntar viku fyrir afhendingu en skilafrestur tilnefninga
til dómnefndar er föstudagurinn 29. janúar.
Eins og á síðasta ári verða verðlaunin veitt í fjórum flokkum
en þeir eru þessir:
• Besta umfjöllun ársins 2015
• Viðtal ársins 2015
• Rannsóknarblaðamennska ársins 2015
• Blaðamannaverðlaun ársins 2015
Hægt er að senda inn tilnefningar til verðlaunanna á skrifstofu
Blaðamannafélagsins í Síðumúla 23 á auglýstum skrifstofutíma
ásamt gögnum með röksemdafærslu fyrir tilnefningunni. Jafn-
framt er hægt að tilnefna með rafrænum hætti á heimasíðu BÍ,
www.press.is
Blaðamannaverðlaun
2015
Bretland Rússnesk stjórnvöld segja
pólitískar hvatir búa að baki bresku
rannsókninni á morðinu á Alexand­
er Litvinenko. Ásakanir á hendur
Vladimír Pútín forseta séu til þess
eins gerðar að beita Rússa þrýst­
ingi vegna ágreinings landanna í
alþjóðamálum.
Robert Owen, fyrrverandi hæsta­
réttardómari, kynnti í gær niður­
stöður rannsóknar sinnar og sagði
allar líkur á því að Nikolaí Patr­
úsjev, þáverandi yfirmaður rúss­
nesku leyniþjónustunnar FSB, hafi
vitað um og samþykkt áform um
að myrða Litvinenko. Jafnframt sé
ólíklegt annað en að Vladimír Pútín
forseti hafi einnig vitað um og sam­
þykkt þessi áform.
Litvinenko, sem var fyrrverandi
leyniþjónustumaður hjá FSB, var
myrtur árið 2006 í London, þar sem
hann bjó í útlegð.
Marina Litvinenko, ekkja Litvin­
enkos, fagnaði niðurstöðunum og
sagðist stolt af bresku réttarfari. Nú
sé óhugsandi annað en að breska
stjórnin beiti Rússland refsiað­
gerðum.
Theresa May, innanríkisráðherra
Bretlands, skýrði síðan frá því að nú
þegar hafi verið ákveðið að frysta
eignir mannanna tveggja, sem grun­
aðir eru um morðið. Frekari refsiað­
gerðir séu í skoðun.
Annar þeirra, Andrei Lugovoi,
sagði rannsóknarskýrsluna frá
Owen hins vegar fáránlega: „Niður­
stöðurnar, sem birtar voru í dag,
sýna bara andstöðu bresku stjórnar­
innar við Rússland einu sinni enn.“
Í skýrslu sinni segist Owen telja
fullsannað að þeir Lugovoi og
Dmitrí Kovtun, sem báðir voru
starfandi í rússnesku leyniþjón­
ustunni, hafi myrt Litvinenko á
kaffihúsi í London. Þeir hafi byrlað
honum þar geislavirkt efni með því
að setja það út í tebolla, sem Litvin­
enko drakk úr.
Hann segir jafnframt nokkuð ljóst
að þeir Lugovoi og Kovtun hafi ekki
tekið upp á þessu að eigin frum­
kvæði. Flest bendi til þess að þeir
hafi unnið þetta verk að undirlagi
FSB.
Owen segist síðan engar beinar
sannanir hafa fyrir því að Patrúsjev
og Pútín hafi vitað af áformunum
um að myrða Litvinenko. Hins vegar
megi með töluverðri vissu draga
þá ályktun af þeirri staðreynd, að
starfsmenn FSB væru afar ólíklegir
til þess að grípa til aðgerða af þessu
tagi án þess að bera það undir æðsta
yfirmann sinn, sem var Patrúsjev, og
að Patrúsjev hafi sömuleiðis varla
samþykkt slíkt án þess að hafa Pútín
með í ráðum.
Owen tekur reyndar sérstak­
lega fram að hann sé ekki bund­
inn af jafn ströngum reglum um
sönnunar byrði, eins og hann væri
ef um réttarhöld væri að ræða.
gudsteinn@frettabladid.is
Morðið á Litvinenko
rakið til Pútíns
Ekkja Litvinenkos vill að Bretar beiti Rússland refsiaðgerðum vegna málsins.
Owen segist engar óyggjandi sannanir hafa, en líkurnar séu yfirgnæfandi.
Nikolaí Patrúsjev, fyrrverandi yfirmaður rússnesku leyniþjónustunnar FSB, ásamt Vladimír Pútín forseta. FréttaBlaðið/EPa
Morðið á alexander litvinenko
1998: Rússneski
leyniþjónustumaðurinn
Alexander Litvinenko
fullyrðir á blaðamanna-
fundi í Moskvu að FSB hafi
gefið honum skipun um
að myrða rússneska auð-
kýfinginn Boris Berezovsky.
1999: Litvinenko dæmdur í níu
mánaða fangelsi fyrir að hafa mis-
notað sér stöðu sína innan FSB.
2000: Flýr frá Rússlandi með að-
stoð frá Berezovsky. Fær pólitískt hæli
í Bretlandi.
2002: Er meðhöfundur bókar þar sem
FSB er sögð bera ábyrgð á sprengingum
í íbúðarblokk árið 1999. Rúm 300 létust.
Téténskum uppreisnarmönnum kennt um.
2003: Breska leyniþjónustan MI6
ræður Litvinenko til að útvega upplýs-
ingar um skipulagða glæpastarfsemi
2006: Tekur til við að rannsaka
morðið á blaðakonunni Önnu
Politkovsköju, sem lengi hafði
gagnrýnt stjórnina í Kreml.
1. nóvember, 2006: Litvinenko
hittir Rússana Andrei Lugovoi (til
vinstri) og Dmitrí Kovtun á hóteli í
London. Litvinenko veikist um kvöldið
og er lagður inn á sjúkrahús þremur
dögum síðar
23. nóv: Litvinenko deyr á gjör-
gæsludeild. Í ljós kemur að geislavirka
efnið pólon-210, sem hann fékk í
tebolla, olli veikindunum.
Maí 2007: Breskir saksóknarar segja
að rétta eigi yfir Lugovoi fyrir morðið á
Litvinenko
Júlí: Stjórnin í Moskvu neitar að
framselja Lugovoi. Bretar reka fjóra
rússneska erindreka úr landi. Rússar
vísa einnig fjórum Bretum úr landi.
Maí-júní 2013: Réttarrannsókn
á dauða Litvinenkos frestast þegar
dánardómstjóri óskar eftir opin-
berri rannsókn, sem gefur færi á að
halda lokaðar vitnaleiðslur
Júlí: Innanríkisráðuneytið
hafnar opinberri rannsókn.
Jan. 2014: Marina,
ekkja Litvinenkos, fer
fyrir hæstarétt til að
krefjast opinberrar rannsóknar
Feb.: Hæstiréttur ógildir úrskurð
innanríkisráðuneytisins.
Jan. 2015: Opinber rannsókn hefst.
21. janúar, 2016: Rannsóknin leiðir í
ljós „miklar líkur“ á því að FSB hafi fyrir-
skipað morðið, og að Pútín forseti hafi
„líklega samþykkt“ ráðagerðina.
Heimild: Fréttastofur Ljósmyndir: AP, Getty Images
Litvinenko, sem var
fyrrverandi leyniþjónustu-
maður hjá FSB, var myrtur
árið 2006 í London, þar sem
hann bjó í útlegð.
viðskipti Hjálpræðisherinn er búinn
að selja Herkastalann við Kirkjustræti
2. Gengið var frá kaupunum á mið­
vikudaginn en kaupverðið var 630
milljónir króna að sögn Gunnars Eide,
deildarstjóra hjá Hjálpræðishernum.
Gunnar segir að húsið hafi verið selt
til félagsins Kastala ehf., sem að baki
standi bæði innlendir og erlendir fjár­
festar. Hann vill þó ekki gefa frekari
upplýsingar um kaupendahópinn.
Það vildi Ólafur Örn Ólafsson hjá
KPMG, sem aðstoðaði Hjálpræðisher­
inn við söluna, heldur ekki gera. Ekki
er búið að skrá Kastala ehf. hjá fyrir­
tækjaskrá og því lítið af opinberum
upplýsingum að fá um félagið.
Stefnt er að því að afhenda hús­
næðið, sem er 1.405 fermetrar, þann
1. október næstkomandi. Hjálpræðis­
herinn mun samhliða sölunni hætta
rekstri gistiheimilis líkt og hefur verið
í Herkastalanum um árabil. Samtökin
eru nú að leita að lóð í Reykjavík undir
nýtt húsnæði fyrir starfsemina að
sögn Gunnars. Samtökin hafa þegar
sótt um lóð í Sogamýrinni undir safn­
aðarheimili. Gunnar segir að starfsemi
Hjálpræðishersins verði í Mjódd, þar
sem félagið hefur samkomustað, þar
til nýtt húsnæði rís. – ih
Herkastalinn seldur
til hulduhóps
Herkastalinn er kominn í hendur nýrra eigenda, sem þó liggur ekki fyrir hverjir eru.
Herkastalinn kostaði 630
milljónir og er 1.405 fer-
metrar að stærð. Kaupandi
var félagið Kastali ehf.
2 2 . J a n ú a r 2 0 1 6 F Ö s t U d a G U r8 F r é t t i r ∙ F r é t t a B l a ð i ð
2
1
-0
1
-2
0
1
6

2
2
:2
3
F
B
0
4
8
s
_
P
0
4
4
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
8
s
_
P
0
4
1
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
8
s
_
P
0
0
5
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
8
s
_
P
0
0
8
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
8
3
D
-1
D
C
8
1
8
3
D
-1
C
8
C
1
8
3
D
-1
B
5
0
1
8
3
D
-1
A
1
4
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
5
A

F
B
0
4
8
s
_
2
1
_
1
_
2
0
1
6
C
M
Y
K