Lögmannablaðið - 01.10.2010, Blaðsíða 15

Aðsent efni
fyrirmæli byggð á áliti kærunefnd­
arinnar. Saksóknari við Hæstarétt hefur
t.d. nýlega athugað ex officio hvort
kæra ætti Eric Woerth, núverandi
vinnu málaráðherra, fyrir Lýðveldis­
dóminn í tengslum við Liliane Betten­
court málið. Niðurstaðan var að ekki
hefði verið efni til að hefja mál að svo
stöddu.
Fyrir gildistöku stjórnskipunarlaga frá
1993 um Lýðveldisdóminn, þ.e. þegar
refsiábyrgð ráðherra var undir lögsögu
Hæstadómsins, þurfti ákvörðun um að
kalla saman Hæstadóminn til að kanna
afbrot ráðherra að koma frá bæði
öldungaráðinu og þjóðþinginu. Með
því að opna fyrir möguleika á kærur frá
almenningi og setja ákæruvaldið í
hendur saksóknara varð meðferð mála
fyrir Lýðveldisdómnum, líkari því sem
er í venjulegum sakamálum fyrir
almennum dómstólum, þrátt fyrir að
hún sé enn afbrigðileg.
Samkvæmt 1. mgr. 18. gr. almennra
laga frá 1993 um Lýðveldisdóminn, eiga
ákvæði almennra sakamálalaga, einkum
reglur um réttindi sakbornings, við um
meðferð fyrir rannsóknarnefndinni
nema kveðið sé á um annað í lögum.
Jafnframt, skv. 1. mgr. 26.gr. sömu laga,
eiga ákvæði almennra sakamálalaga við
um aðalmeðferð og dómsúrlausnir
Lýðveldisdómsins nema kveðið sé á um
annað í lögum.
Hægt er að kæra úrskurði rannsóknar­
nefndarinnar og áfrýja dómum Lýð­
veldisdómsins til Hæstaréttar.
Dómar sem Lýðveldis­
dómurinn hefur kveðið upp
Síðan hann var stofnaður, hefur Lýð­
veldisdómurinn kveðið upp dóma í
málum á hendur sex fyrrverandi
ráðherrum. Fyrsta dómurinn var
kveðinn upp þann 9. mars 1999 í máli á
hendur Laurent Fabius, fyrrverandi
forsætisráðherra, Georgina Dufoix,
fyrrverandi félagsmálaráðherra og
Edmond Hervé, fyrrverandi heilbrigðis­
ráðherra, í svokölluðu blóðhneykslis­
máli. Edmond Hervé var dæmdur sekur
fyrir afbrot sem hann bar sök á en var
ekki gert að sæta refsingu.
Ærumeiðingarmál var höfðað á hendur
Segolène Royal sem fyrrverandi
menntamálaráðherra. Í dómi kveðnum
upp þann 16. maí 2000 var hún sýkn
allra mála.
Michel Gilibert, fyrrverandi ráðherra
um málefni fatlaðra var dæmdur þann
7. júli 2004, fyrir fjársvik, í 3 ár skil­
orðbundið fangelsi, € 20.000 sekt, og 5
ár framboðsréttar­ og atkvæðisréttar­
sviptingu.
Síðast var Charles Pasqua, fyrrverandi
innanríkisráðherra, ákærður fyrirfjársvik
í þremur málum. Hann var dæmdur
laus allra mála í tveimur þeirra en
dæmdur í 1 árs skilorðbundið fangelsi í
síðasta málinu.