Lögmannablaðið - 01.10.2014, Blaðsíða 16

16 löGmannaBlaÐiÐ tBl 03/14
Pistill forMAnns
InnAnRÍKISRÁðHERRA HEFUR MEð
reglugerð nr. 754/2014 fellt úr gildi
reglugerð nr. 715/2009, um tímagjald
við ákvörðun þóknunar til verjenda
og réttargæslumanna. niðurfellingin
miðast við 1. september 2014. Svo
sem kunnugt er, var í síðarnefndu
reglugerðinni mælt fyrir um að við
ákvörðun þóknunar fyrir störf sam­
kvæmt 38. og 48. gr. laga um meðferð
sakamála skyldi miða við að fyrir
hverja byrjað klukkustund væru
greiddar kr. 10.000. Fjárhæðin hafði
verið óbreytt allt frá setningu reglu­
gerðarinnar þann 14. ágúst 2009.
Stjórn Lögmannafélags Íslands
hefur allt frá setningu reglugerðarinnar
barist fyrir leiðréttingu tímagjaldsins og
síðar niðurfellingu reglugerðarinnar. Sú
barátta hefur loksins borið árangur.
Lögmaður hefur verið settur dómari
við Hæstarétt Íslands frá 16. október
2014 til 15. apríl 2015 vegna leyfis
dómara við réttinn. Það er fagnaðarefni
að starfandi lögmaður hafi verið settur
í embætti hæstaréttardómara. Allmörg
ár eru síðan það gerðist síðast.
Af þessu tilefni er ástæða til að
rifja upp að á undanförnum árum
hafa margir bent á að æskilegt sé
að til starfa dómara við Hæstarétt
veljist einnig þeir sem hafa starfað
sem lögmenn um lengri eða skemmri
tíma. Hætta sé á að Hæstiréttur verði
of einsleitur, ef svo má segja, ef hann
skipa nær eingöngu þeir sem aðallega
hafa annað hvort sinnt akademískum
störfum eða dómstörfum. Þá hljóti
starfsreynsla sem lögmaður almennt
að vera eftirsóknarverð fyrir dómara.
Lögmaðurinn sem hér um ræðir er
Karl Axelsson hæstaréttarlögmaður.
Hann þarf vart að kynna. Karl situr sem
kunnugt er í stjórn Lögmannafélags
Íslands. Að ráði hefur orðið að hann
taki ekki þátt í störfum stjórnarinnar
á meðan á setningunni stendur og
verður varamaður kallaður til. Fyrir
hönd stjórnar félagsins óska ég Karli
velfarnaðar í nýju og vandasömu starfi.
Á þessum vettvangi hefur áður verið
vakin athygli á því að tilefni sé til að
meta hvort nægilega vel sé búið að
málefnum dómstóla og réttarfars í
yfirstjórn ríkisins og þá einkum í nýju
innanríkisráðuneyti sem tók til starfa í
ársbyrjun 2011. Margt bendi því miður
til þess að sú breyting á Stjórnarráðinu
sem þá var gerð hafi leitt til þess að
málaflokkurinn fái nú minna vægi
og athygli en áður. Til skoðunar
hljóti að koma hvort ástæða sé til að
endurskoða yfirstjórn dómsmála, þar á
meðal hvort endurvekja eigi sjálfstætt
dómsmálaráðuneyti.
Með forsetaúrskurði nr. 90/2014 frá
26. ágúst síðastliðnum var sú breyting
gerð á skiptingu starfa ráðherra
að málefni dómstóla, ákæruvalds,
lög gæslu, lögmanna o.fl. málefni
voru færð frá innanríkisráðherra til
embættis sérstaks dómsmálaráðherra,
sem núverandi forsætisráðherra
gegnir samhliða því embætti. Sam­
kvæmt forsetaúrskurðinum heyra
málefnin eftir sem áður undir innan­
ríkisráðuneytið sem slíkt. Ráðu neytis­
sjóri verður einn sem fyrr og þeir
starfsmenn innanríkisráðuneytisins
sem sinnt hafa verkefnum sem nú
færast undir dómsmálaráðherra munu
gera svo áfram og hafa aðsetur í
innan ríkisráðuneytinu. Þessari skipan
er ætlað að gilda þar til annað verður
ákveðið. Tilefnið er sem kunnugt
er beiðni innanríkisráðherra um að
tilteknir málaflokkar verði færðir úr
hans höndum.
Forystumenn ríkisstjórnarinnar hafa
sagt opinberlega að hvað sem um­
ræddri breytingu líði og óháð henni
verði fyrri ráðagerðir um hugsanlega
fjölgun ráðherra og skiptingu ráðu­
neyta ræddar frekar á næstunni. Í því
efni hafa þeir ekki útilokað að til skoð­
unar komi að setja á ný á fót sjálf stætt
dómsmálaráðuneyti. Því ber að fagna.
Lögmannafélag Íslands hefur, eins
og önnur fagfélög lögfræðinga, um
árabil barist fyrir upptöku milli­
dómstigs á Íslandi. Það var því gleði­
efni að í stefnuyfirlýsingu núver ­
andi ríkisstjórnar skyldi vera vikið
að millidómstigi. Í henni segir nánar
tiltekið að stefnt skuli að því að milli­
dómstig verði tekið upp, bæði í einka­
og sakamálum, og að Hæsti réttur starfi
í einni deild.
Á þessum grundvelli setti innan­
ríkisráðherra í ágúst 2013 á fót nefnd
til þess að undirbúa upptöku milli­
dómstigs. Í framhaldinu virðist ráðherra
hafa stefnt að því að leggja fram á
Alþingi frumvarp um millidómstig
í mars 2014. Síðan hafa nokkrum
sinnum verið fluttar af því fréttir í
fjölmiðlum að vinna nefndarinnar og
tillögur til ráðherra væru á lokastigi og
frumvarps að vænta. Í þingmálaskrá
fyrir 144. löggjafarþing 2014­2015 er
gert ráð fyrir því að dómsmálaráðherra
leggi fram frumvarp um millidómstig
á haustþingi. Óskandi er að það gangi
eftir.
niðurfelling þóknana­
reglugerðar og fleiri mál
JónAs Þór GUðMUndsson Hrl.