Gripla - 20.12.2005, Side 119

GROTTASÖNGUR 117
Hví er gull kallat mjƒl Fró›a? Til fless er saga sjá at Skjƒldr hét sonr
Ó›ins er Skjƒldungar eru frá komnir. Hann haf›i atsetu ok ré› lƒndum
flar sem nú er kƒllu› Danmƒrk en flá var kallat Gotland. Skjƒldr átti
flann son er Fri›leifr hét er lƒndum ré› eptir hann. Sonr Fri›leifs hét
Fró›i. Hann tók konungdóm eptir fƒ›ur sinn í flann tí› er Augustus
keisari lag›i fri› of heim allan. fiá var Kristr borinn. En fyrir flví at
Fró›i var allra konunga ríkastr á Nor›rlƒndum flá var honum kendr
fri›rinn um alla Danska tungu, ok kalla Nor›menn flat Fró›a fri›. Engi
ma›r granda›i ƒ›rum flótt hann hitti fyrir sér fƒ›urbana e›a bró›ur-
bana lausan e›a bundinn. fiá var ok engi fljófr e›a ránsma›r, svá at
gullhringr einn lá á Jalangrshei›i lengi. Fró›i konungr sótti heimbo› í
Svífljó› til fless konungs er Fjƒlnir er nefndr. fiá keypti hann ambáttir
tvær er hétu Fenja ok Menja. fiær váru miklar ok sterkar. Í flann tíma
fannsk í Danmƒrk kvernsteinar tveir svá miklir at engi var svá sterkr at
dregit gæti. En sú náttúra fylg›i kvernunum at flat mólsk á kverninni
sem sá mælir fyrir er mól. Sú kvern hét Grotti. Hengikjƒptr er sá
nefndr er Fró›a konungi gaf kvernina. Fró›i konungr lét lei›a amb-
áttirnar til kvernarinnar ok ba› flær mala gull ok fri› ok sælu Fró›a. fiá
gaf hann fleim eigi lengri hvíld e›a svefn en gaukrinn flag›i e›a hljó›
mátti kve›a. fiá er sagt at flær kvæ›i ljó› flau er kallat er Grottasƒngr.
[Hér er bætt vi› í 748 II: „ok er fletta upphaf at“, og sí›an fyrsta erindi
kvæ›isins.] Ok á›r létti kvæ›inu mólu flær her at Fró›a svá at á fleiri
nótt kom flar sá sækonungr er M‡singr hét ok drap Fró›a, tók flar her-
fang mikit. fiá lag›isk Fró›a fri›r. M‡singr haf›i me› sér Grotta ok svá
Fenju ok Menju ok ba› flær mala salt. Ok at mi›ri nótt spur›u flær ef
eigi leiddisk M‡singi salt. Hann ba› flær mala lengr. fiær mólu litla
hrí› á›r ni›r sukku skipin ok var flar eptir svelgr í hafinu er særinn fellr
í kvernaraugat. fiá var sær saltr (Edda 1998:135-136).
Mi›a› vi› flá var›veislu sem hér hefur veri› l‡st er líklegast a› kvæ›i› hafi
ekki veri› í sameiginlegu forriti var›veittra ger›a Snorra Eddu, fleirri bók sem
Snorri setti saman, ef hægt er a› gera rá› fyrir slíku sameiginlegu for- e›a
frumriti,6 heldur hafi flví veri› auki› vi› laust mál um Grotta og ambáttirnar í
forriti Konungsbókar og Trektarbókar; fletta lausa mál hafi veri› stytt í Upp-
6 Vel má vera a› fleiri en ein ger› hafi komi› frá Snorra sjálfum, og textarnir s‡na a› menn
hafa haldi› áfram a› vinna me› textann, breyta, fella úr og bæta vi› eftir hans daga, allt eftir
fleim tilgangi sem hver ritstjóri haf›i me› verki sínu.