Són - 01.01.2013, Page 131

um rímnAkveðSkAP krítverjA 129
erlendum málum. Leit á vefnum hefur líka lítinn árangur borið. Ég
hef þó fundið eina bók á ensku með dálitlum fróð leik og all mörgum
dæmum um þenn an al þýðu kveð skap Krít verja. Hún kom út í Aþenu 1974
og heit ir Cretan Mantinades: Song Poems. Höfundur er Frederick Rago-
vin. Bók þessi er uppseld hjá for laginu en til á stöku forn sölu. Vísna-
söfn og rit um mantinöður á grísku er auðvelt að nálgast, t.d. er hægt
að panta tölu vert af slíku lesefni hjá útgáfu fyrirtækinu Mystis (Μύστις,
mystis.gr) í Herakleio á Krít.
Hér á eftir eru ís lenskar þýðingar á sjö mantinöðum sem allar má
finna í áður nefndri bók eftir Rago vin. Í þessum þýð ingum held ég mig
við tvö megin einkenni krít verska bragar háttar ins sem eru fimm tán at-
kvæða línur og enda rím. Ég bæti við stuðla setningu að ís lenskum sið.
Enda rímið í mantinöðum er jafnan kven rím og næst síðasta at kvæði
hverrar línu er áherslu atkvæði. Þótt hljóðin í grísku máli séu svipuð ís-
lenskum mál hljóðum eru áherslur mjög frá brugðnar í málun um. Við
höfum aðal áherslu í orði jafnan á fyrsta atkvæði en í grísku er hún ævin-
lega á einu af þremur síðustu at kvæð unum. Ég held að afar erfitt sé að
herma eftir laus beislaðri hrynjand inni í mantinöðum Krít verja og ég
reyni það ekki, heldur nota hníg andi tvíliði eins og í ís lenskum fer-
skeytlum.
Út um veröld víða fór vínber sæt í munn að tína.
Hvergi samt ég sætleik fann sem er á við kossa þína.
Fróma speki fáum oft frá þeim ráðagóð’að heyra:
„Sérhvert víst mun bæta böl, bíði maður annað meira“.
Ætíð finnst þó örvænt sé, ofurlítil von í leynum,
fjólan mjúka finnur skjól, festir rót og grær hjá steinum.
Krónos líkist Eros’og ættarmótið vart má dylja,
stefna öll’í kaldakol, kvöl og rústir eftir skilja.
Veröld fláa veistu hví veginn þinn ég skyldi ganga
þar sem örlög ætla mér ellidaga beisk’og langa?
Að mér látnum lyftu frá legstað mínum hellusteini
og þú finna aftur munt æðaslátt í hverju beini.
Höngum við á heimsins tré, haustið þegar svífur yfir
dauðinn tínir aldin öll, uppsker það sem vex og lifir.