Málfregnir - 01.11.1991, Side 28

að skrifa, sem bera heitin Fyrirsagnir,
Uppbygging greina og fréttapistla og
Frágangur og uppsetning, er farið yfir
grundvallaratriði við ritgerðarsmíð.
Tveir fyrstu kaflarnir eru með áþekku
sniði og eldra efni. Ritsmíðum er skipt í
upphafsorð, meginmál og niðurlag, svo
sem venja er, og rakin eru dæmi um
hvernig nota má fyrirsagnir til að vekja
athygli lesenda en jafnframt lögð áhersla
á trúnað við efnið. Kaflinn „Frágangur
og uppsetning“ er óvenjulegur að því
leyti að framlag höfundar felst einkum í
athugasemdum við efni sem tekið er upp
úr öðrum ritum. Birtar eru leiðbeiningar
um spássíur og ytra útlit, tilvitnanir,
tilvísanir og heimildaskrár eftir Gígju
Arnadóttur og Kristínu I. Jónsdóttur á
u.þ.b. þremur blaðsíðum með smáu
letri, og tekið er upp á hálfri annarri síðu
með smáu letri efni úr bæklingi Alþingis,
Reglur um frágang þingskjala og prentun
umrœðna.
Það sem eftir lifir bókar, 4. - 12. kafli,
er talsvert frumlegra að efni og sniði en
fyrstu kaflarnir. Heiti kaflanna eru þessi:
Siðareglur og meiðyrðalöggjöf, Gagn-
rýni, Minningargreinar, íþróttalýsingar,
Fréttatilkynningar, Kjallaragreinar og
lesendabréf, Slúðurdálkar, Forystu-
greinar og Viðtöl. Nöfnin bera með sér
hve fjölbreytt efni hér er á ferðinni.
Sýnu drýgstur framangreindra kafla er
Gagnrýni en sá kafli getur án efa reynst
nrörgum gagnlegur. Par er fjallað um ritun
bókmenntagagnrýni, bíladóma, ritun um
leiklist, matargerðarlist, skemmtanir,
tónlist, byggingarlist, myndlist og kvik-
nryndir.
Þegar á heildina er litið má e.t.v. segja
að of mikið af alls kyns mismerkilegu
efni sé tekið upp í bókina úr öðrum
heimildum. Það orkar til að mynda tví-
mælis að höfundur birtir almennar reglur
bandarískra blaða um efnisskipan minn-
ingargreina; hér hefði verið hægt að
staldra við og semja leiðbeiningar sem
betur falla að íslenskri hefð eins og við
þekkjum liana úr dagblöðunum. (Einnig
má telja það misvísandi að beina kaflan-
um um minningargreinar svo mjög að ást-
vinum því að fjölmargar af hinum vand-
aðri minningargreinum í hérlendum blöð-
um eru ekki skrifaðar af ástvinum hinna
látnu heldur einhverjum kunnugum sem
fjær standa.) Sem annað dæmi um að-
fengið efni má nefna að greinin „Ítalía"
(bls. 99-100) er fjarri því að vera vönd-
uð, og margur ritstjórinn hefði ekki birt
hana óleiðrétta, en eigi að síður er hún
tekin upp í Pað er leikur að skrifa, að því
er virðist sem dæmi um fyrirmyndargagn-
rýni um matargerðarlist ef marka má
hrósyrði bókarhöfundar um hana á bls.
101.
Kennarar geta vitaskuld valið sýnis-
horn að eigin vild úr bókurh og blöðum
eftir því sem kennslunni hæfir. Þeim
verður ekki skotaskuld úr því að finna
dæmi um vandaðri dæmatexta en marga
þá sem teknir eru upp í bókina (sem geta
á hinn bóginn verið dæmi um víti til varn-
aðar og nýst á þann hátt í kennslu).
Það veldur vonbrigðum í bók af
þessum toga að finna of mörg dæmi um
ófullkominn textafrágang. Víða vantar
kommur, aðra eða báðar, utan um inn-
skot í textann; ekki er gætt samræmis í
afstöðu tilvitnanamerkja til annarra
greinarmerkja (sjá t.d. bls. 101);
eitthvað er um stafvillur; ósamræmi er í
því hvort höfð er auð lína á eftir verk-
efnum eða ekki, og fleira smálegt mætti
tína til.
Stíll höfundar er kumpánlegur og
frjálslegur en e.t.v. einum of fjaskennd-
ur.
Helsti kostur þessarar bókar er fjöl-
breytni hennar og frumleiki þar sem leit-
ast er við að skrifa leiðbeiningar fyrir
skólafólk, og ekki síst almenning, um
gerð annars konar texta en einungis
hefðbundinna ritgerða eða rökfærslu-
greina. — APK
28