Bændablaðið - 16.04.2014, Síða 2
2 Bændablaðið | Miðvikudagur 16. apríl 2014
Samkvæmt nýrri framsetningu
Ráðgjafarþjónustu landbúnaðar-
ins (RML) á greiningu á skýrlsu-
haldsgögnum í sauðfjárrækt
kemur fram mikill mismunur á
tekjum bestu og slökustu búanna í
greininni. Þannig eru bestu ærnar
að skila þriðjungi betri tekjum í
búið en þær slökustu. Ef miðað
er við tvö jafn stór bú með 400
kindum, þá getur þar munað um
þrem milljónum króna á tekjum.
Uppgjöri sauðfjárræktarinnar
fyrir árið 2013 lauk að mestu
fyrir mánuði síðan. Í mörg ár
hefur einungis tíðkast að birta
niðurstöður þess sem afurðir eftir
kind, reiknað í kílóum kjöts. Nú hafa
skýrsluhaldsgögnin verið greind
með meðalverðslíkani til að skoða
áhrif einstakra þátta á meðalverð og
þá afurðir í krónum talið eftir hverja
vetrarfóðraða á.
Niðurstöður þessara greininga
hafa nú verið gerðar aðgengilegar
á heimasíðu RML. Á vefsíðu
Landssamtaka sauðfjárbænda segir
að þessar niðurstöðurnar sýni skýrt
að mikil tækifæri séu til að bæta
afkomu sauðfjárbúa.
Samkvæmt líkaninu er hver ær á
landinu að skila 19.500 krónum að
jafnaði. Breytileikinn er talsverður.
Á þeim búum sem sýna besta
niðurstöðu er hver ær að skila
rúmum 23.000 krónum á meðan að
meðalærin á þeim búum sem sýna
lakasta niðurstöðu er að skila 15.500
krónum. Þarna munar 7.500 krónum
á kind á búum í efsta og neðsta
flokki. Meðalstórt sauðfjárbú með
400 kindur í efsta flokki hefur því
um þremur milljónum meira í tekjur
en bú af sömu stærð í neðsta flokk.
Landssamtök sauðfjárbænda
hvetja bændur eindregið til að
kynna sér þessar greiningar á
vefsíðu RML. /HKr.
Sauðfjárbændur þurfa að ræða
hvort ástæða sé til að breyta
vægi einstakra verkefna sem
rúmast innan búvörusamninga,
til að mynda hvort auka eigi
vægi gæðastýringar á kostnað
beingreiðslna eða hvort jafnvel eigi
að forgangsraða notkun fjármuna
alveg upp á nýtt. Núverandi
búvörusamningur í sauðfjárrækt
rennur út í árslok 2017 og brýnt
er að markmið sauðfjárbænda
fyrir nýjan samning liggi fyrir
ekki seinna en á aðalfundi
Landssamtaka sauðfjárbænda
(LS) að ári.
Hvað er að vera sauðfjárbóndi?
Svo orðaði Þórarinn Ingi Pétursson,
formaður LS, hlutina í setningarræðu
sinni við upphaf aðalfundar
samtakanna sem haldinn var dagana
3.-4. apríl síðastliðna. Þórarinn velti
síðan upp spurningunni hvað væri að
vera sauðfjárbóndi.
„Það hefur lengi legið fyrir að
til þess að framfleyta fjölskyldu á
sauðfjárrækt eingöngu þarf bú sem
er stærra en meðalbúið í dag. Greinin
hefur einfaldlega þróast þannig að
margir sinna öðrum verkefnum með.
Það þarf ekki að vera slæmt því
hún getur oft hentað mjög vel með
öðrum búgreinum, ferðaþjónustu eða
annarri starfsemi,“ sagði Þórarinn.
Hann sagði ljóst að ekki hefðu allir
félagar LS uppi áform um að lifa
eingöngu á sauðfjárrækt, því færi
fjarri og það væri líka allt í lagi.
Afurðaverð talsvert lægra en í
nágrannalöndum
Í máli Þórarins kom fram að
bændur hefðu fengið ágætar
afurðaverðshækkanir á síðustu árum,
sem ekki hefðu orðið til þess að verð
til neytenda hefði hækkað. Á árunum
2006 til 2013 hefði smásöluverð á
lambakjöti hér á landi hækkað um
rúm 40 prósent, sem væri þriðjungi
minna en hækkanir á almennu
verðlagi á sama tíma. Verð til bænda
hafi hins vegar hækkað mun meira,
um rúm 90 prósent .
„Það hefur náðst með góðum
árangri í útflutningi og hagræðingu
í sláturiðnaðinum. Þrátt fyrir það
er afurðaverð hér á Íslandi ennþá
talsvert lægra en í nágrannalöndum
okkar. Undanfarin misseri hefur það
verið á svipuðu róli og í Póllandi.“
Um þriðjungur framleiðslunnar
fluttur út
Þórarinn benti á að margvísleg
tækifæri væru í útflutningi á
lambakjöti. Ekki mætti hins vegar
líta framhjá því að markmið
sauðfjárbænda ætti fyrst og fremst að
vera að sinna heimamarkaðinum vel.
Um þriðjungur kjötframleiðslunnar
væri fluttur út, eða um 3.000 tonn á
ári. Það væri afar lítið í alþjóðlegu
samhengi og það gæti líka skapað
vandkvæði við útflutning. Engu að
síður væri afar mikilvægt að vinna
nýja markaði og sinna þeim sem fyrir
væru því útflutningur hefði, eins
og áður hefur komið fram, staðið
að miklu leyti undir því hversu vel
hefði gengið að hækka afurðaverð
til bænda. /fr
Fréttir
Nýr formaður
hjá Búvest
Nýr formaður
hjá BSSL
Nýr formaður var kosinn á
aðalfundi Búnaðarsambands
Suðurlands sem haldinn var 11.
apríl síðastliðinn.
Guðbjörg Jónsdóttir á Læk gaf
ekki kost á sér til endurkjörs en hún
hafði setið sem formaður síðustu
sex ár. Baldur Indriði Sveinsson
frá Litla-Ármóti var kosinn nýr í
stjórn en aðrir stjórnarmenn sitja
áfram. Stjórnin skipti svo með sér
verkum og var Ragnar Lárusson í
Stóra-Dal kosinn formaður. Aðrir
í stjórn eru þeir Gunnar Kristinn
Eiríksson í Túnsbergi, Jón Jónsson,
Prestbakka og Erlendur Ingvarsson
í Skarði. /fr
Nýr formaður var kosinn á
aðalfundi Búnaðarsamtaka
Vesturlands sem haldinn
var fimmtudaginn 10. apríl
s íðast l ið inn. Þórhi ldur
Þorsteinsdóttir á Brekku var
þá kjörin formaður í stað
Guðnýjar H. Jakobsdóttur í
Syðri-Knarrartungu en hún lét af
embætti eftir níu ára stjórnarsetu.
Halldór J. Gunnlaugsson á
Hundastapa kom nýr inn í stjórn
en áfram sitja þeir Daníel Ottesen
á Ytra Hólmi, Valberg Sigfússon
á Stóra-Vatnshorni og Kristján
Magnússon í stjórninni.
Á fundinum kom fram að
rekstur samtakanna var jákvæður
um 1,5 milljónir á síðasta ári. Velta
samtakanna á var 99 milljónir
á árinu. Næg verkefni eru fram
undan í starfi samtakanna, meðal
annars vinnuverndarverkefni sem
er á döfinni. Þá voru samþykktar
ályktanir, meðal annars varðandi
uppbyggingu og lagfæringu
malarvega á starfssvæði Búvest,
um að selja skuli Hótel Sögu
og um stuðning við málflutning
Bændasamtaka Íslands varðandi
sjálfstæði Landbúnaðarháskólans.
/fr
Frá aðalfundi Landssamtaka sauðfjárbænda í byrjun apríl. Mynd / HKr.
Guðný fyrrverandi formaður og
Þórhildur nýkjörinn formaður.
Afurðaverð til sauðfjárbænda
svipað og í Póllandi
Þórarinn Ingi Pétursson
Ný uppgjörsframsetning sýnir að mikil tækifæri eru til að bæta afkomu í sauðfjárrækt:
Bestu sauðfjárbúin fá um þriðjungi hærri
tekjur eftir hverja kind en þau slökustu
– ær í efsta flokki eru að skila 23.000 krónum en þær lökustu 15.500 krónum
Böðvar í Ysta-Hvammi nýr í stjórn LS
Á aðalfundi Landssamtaka
sauðfjárbænda sem haldinn var
3.-4. apríl síðastliðna var Böðvar
Baldursson í Ysta-Hvammi í
Aðaldal kjörinn nýr í stjórn
samtakanna fyrir Norðausturhólf.
Fimm manns sitja í stjórn
samtakanna, formaður sem
kosinn er beinni kosningu og fjórir
stjórnarmenn. Þeir eru kosnir hver
innan síns landshluta en landinu
er skipt í fjögur hólf, Vesturhólf,
Norðvesturhólf, Norðausturhólf og
Suðurhólf. Ganga stjórnarmenn úr
stjórn til skiptis en kjörtímabilið
er tvö ár.
Helgi Haukur Hauksson,
sem kosinn var í stjórn innan
Norðausturhólfs á aðalfundi 2013, lét
af störfum í stjórn snemma á þessu ári.
Ólafur Þorsteinn Gunnarsson tók þá
sæti hans og gegndi stjórnarstörfum
fram að aðalfundi. Böðvar og
Sigurður Þór Guðmundsson kepptu
um stjórnarsætið í kosningu á
fundinum og hafði Böðvar sigur eins
og áður sagði.
Oddný Steina Valsdóttir var
jafnframt endurkjörin í stjórn fyrir
Suðurhólf, en enginn bauð sig fram
gegn henni. Þegar þannig háttar til
eru allir félagsmenn á viðkomandi
svæði í kjöri. Hlaut Oddný Steina
mjög afgerandi kosningu. Stjórn
samtakanna skipa því, auk þeirra
Oddnýjar Steinu og Böðvars,
þau Þórarinn Ingi Pétursson á
Grýtubakka formaður, Atli Már
Traustasona á Syðri-Hofdölum og
Þórhildur Þorsteinsdóttir á Brekku.
Ólafur Þorsteinn Gunnarsson
á Giljum var endurkjörinn fyrsti
varamaður í stjórn, Birgir Arason
í Gullbrekku annar varamaður
og Sigvaldi H. Ragnarsson á
Hákonarstöðum var kjörinn þriðji
varamaður.
/fr
Framkvæmdastjóri og stjórn LS, talið frá vinstri: Sigurður Eyþórsson,
Þórarinn Ingi Pétursson, Þórhildur Þorsteinsdóttir, Atli Már Traustason,
Oddný Steina Valsdóttir og Böðvar Baldursson. Mynd / smh
Fráfarandi formaður í ræðustóli.
Íbúar í þremur hreppum á
Ströndum, Strandabyggð,
Kaldrananeshreppi og
Árneshreppi eru samtals 664
talsins samkvæmt nýjum tölum
frá Hagstofu Íslands.
Flestir eru íbúarnir í
Strandabyggð, 506 talsins, 105 eiga
lögheimili í Kaldrananeshreppi og 53
í Árneshreppi. Nokkur stöðugleiki
hefur verið í íbúafjölda síðustu
árin á svæðinu, til samanburðar
voru samtals 499 íbúar samtals
árið 2006 í hreppunum tveim sem
sameinuðust sama ár í Strandabyggð,
í Kaldrananeshreppi bjuggu þá 112
og 50 í Árneshreppi.
Stöðugleiki á
Ströndum