Skírnir - 01.04.1992, Síða 258

252
FREGNIR AF BÓKUM
SKÍRNIR
um yfirlitsgrein. Vera hinna norrænu væringja í Býsans, eða Miklagarði,
er til athugunar í greinum eftir þá Magnús A. Sigurðsson og Friðrik
Þórðarson. Friðrik hefur lengi verið búsettur í Noregi og kennt við
Óslóarháskóla, en margir íslendingar hafa lesið þýðingu hans á grísku
sögunni af Dafnis og Klóa. Hann skrifar einnig grein um grískar
þjóðvísur í Grikkland ár og síð.
Það vill stundum gleymast þegar menn hafa hugann við sögusvið
Biblíunnar að síðari hluti hennar, Nýjatestamentið, er ritað á grísku.
Þarna verða tveir af helstu upphafsfarvegum vestrænnar heimsmyndar að
einum. Um þetta er fjallað ásamt öðru í grein Jóns Sigurbjörnssonar,
„Grískan og kristindómurinn", en Einar Sigurbjörnsson fjallar um
„Austurkirkjuna“, sem kallar sig rétttrúaða og hefur mótast mjög af
grískri tungu og menningu.
Loks eru í bókinni tvær ritsmíðar sem sprottnar eru af samtímavið-
burðum. Sigurður A. Magnússon segir frá því er hann varð vitni að eld-
dansi í grísku þorpi árið 1960 og Thor Vilhjálmsson skrifar um tvo menn
er börðust hvor á sinn hátt gegn grísku herforingjastjórninni sem var við
völd á Grikklandi frá 1967 til 1974.
Af þessari upptalningu má ráða að þetta er býsna fjölbreytilegt rit og
vitaskuld er mismikið í ritsmíðarnar lagt og þær eru misfræðilegar - en
jafnframt er efnið mestallt mjög aðgengilegt ósérfróðu áhugafólki. Ein-
hver kann að spyrja hvert sé markmið svona ritsafns; áhugasamt fólk eigi
hægt með að nálgast ýmiskonar heimildir um Grikkland, ekki síst þeir
sem lesa erlend mál. En bókina verður að meta út frá heildarframtakinu:
í þessu riti má segja að lesendur verði þátttakendur í „samræðum“
íslenskra menntamanna og grískrar sögu og menningar. Hið þverfaglega
og margbrotna safnform ritsins vekur einmitt sterka kennd hjá manni
fyrir því hversu mikilvægur þáttur íslenskrar menningar felst í því að
nema erlenda menningu og miðla henni á okkar tungu. Það er ánægjulegt
að við skulum eiga svona marga menn sem sérfróðir eru á ýmsum svið-
um grískrar sögu - og raunar verður mér hugsað til nokkurra í viðbót
sem hefðu getað átt heima í þessu riti. Skyldum við getað skartað öðrum
eins mannskap í bók um Rómaveldi og Italíu? Það væri íslenskur menn-
ingarauki að fá fleiri slík greinasöfn um menningu og sögu ýmissa
þjóðlanda.
Astráður Eysteinsson