Jökull


Jökull - 01.12.1979, Blaðsíða 25

Jökull - 01.12.1979, Blaðsíða 25
Fig. 16. Changes in land elevation at the center of the Krafla caldera during the current rifting episode that has been continuing since 1975. Upper diagram shows rapid deflation events alternating with periods of slow inflation. Lower diagram shows comparison with an earlier rifting episode of the same volcanic system. The bars show historically recorded events of increased volcanic and tectonic activity very likely accompanied by rapid deflation. lava and very little was added to the flanks. Examples are the volcanoes under the Vatnajökull ice sheet. Many central volcanoes in the axial rift zone can be classified as composite shield volca- noes, on the basis of their shape and the rock types erupted. Others do not conform to this definition because the prevalent subglacial eruptions have modified their shape. Since 1975 the Krafla volcanic system of the axial rift zone in northern Iceland has been active, and much has been learned there about the mechanism of rifting and the interplay between magmatic processes in the central volcano and rifting in the associated fissure swarm. Historical accounts indicate that such rifting is episodic, and occurs in northern Iceland every 100—150 years affecting one particular swarm or a part of it at a time. During the interval between two successive episodes, tensional stress accumulates which is released during the rifting episodes. The central volcanoes appear to play a very active role during such episodes by allowing the ascent of magma that collects at shallow depth in their roots. From the resulting inflation of the volcano the rate of inflow of magma has been found to be constant at Krafla since 1975, amounting to about 5 m3/s. From time to time during the rifting episode, which may last for several years, magma is injected from the shal- low reservoir into the fissure swarm, the controlling factor being the magma pressure that must reach a certain level to initiate sudden rifting. As a result the central volcano deflates (Fig. 16). Different segments of the fissure swarm have rifted during individual deflation/rifting events. The extension across the Krafla fissure swarm along most of its length already amounts to about 4 m correspond- ing to about 200 years of tensional stress build up assuming a mean half-rate of spreading of 1 cm/y. Geodetic measurements across the Krafla fissure swarm are consistent with crustal separation manifest slightly as continuous creep but mainly as episodic events with up to several m of extension and subsidence occurring within a few years period. This kind of stress release appears to hold for other parts of the axial rift zone as well. The central volcanoes appear to operate in- dependantly of the transecting fissure swarms; from about 20 volcanic eruptions occurring on average per century only a few extend to the fissure swarms, the rest is confined to the central volcanoes themselves. The reason for this must lie in different “loading time” for the central volcanoes on the one hand and the fissure swarms on the other. The central volcanoes possess a magma trap in their JÖKULL 29. ÁR 23
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.