Jökull


Jökull - 01.12.1979, Síða 29

Jökull - 01.12.1979, Síða 29
structural trends may have been inherited from an early stage of plume activity. Plumes are supposed to cause the overlying lithosphere to be uplifted and ruptured along ideally three rifts, two of which may subsequently become spreading axes. The rifts typically meet at an angle of 120°. The Green- land-Faeroes aseismic ridge may have grown out of such a plume generated uplift of which the East Greenland and Faeroes basalts are remnants. Re- arrangements of spreading axes in the area between the Jan Mayen Fracture Zone and Iceland about 27 m.y. ago caused a switch to a more northerly trend of the axis north of Iceland as seen in the trends of the extinct Aegir Ridge and the active Kolbeinsey Ridge. Northerly trends of linear tec- tonics in the northern part of Iceland and south- westerly trends in the southern part were possibly initiated during the last major reorganization of the plume and spreading axes across the Iceland area some 27 m.y. ago. From the trend of linear tectonic features the centre of the plume would be expected to lie under the eastern part of Iceland which is also the topo- graphically highest part of the country with maximum volcanic production along the axial rift zones. The decrease in volcanic activity towards the north and southwest is thought to be directly related to the diminishing effects of the plume. The decrease in volcanic activity results in less volcanic emission per unit time, narrowing of the axial rift zone and disappearance of the central volcanoes. The eastward offset of the neovolcanic zone relative to the submerged ridges could be inter- preted as a consequence of the mantle plume being located east of the Mid-Atlantic Ridge axis. The axial rift zones would tend to locate themselves above the plume. Migration of the mantle plume relative to the sub-oceanic ridge axes could explain the eastward and southward shift of the volcanic zones in Iceland which has left extinct axial rift zones in the western part of Iceland that have been identified from the synclinal structures in that area. The eastward shift of the axial rift zones with time probably causes the development of fracture zones and flank zones; the latter seem to be recent features of Icelandic geology. SELECTED REFERENCES Albertsson, K. J., 1978: Um aldur jardlaga á Tjör- nesi (Some notes on the age of the Tjörnes strata sequence, northern Iceland). Náttúrufraeding- urinn 48: 1—8. Aronson, J. L. and K. Saemundsson, 1975: Relatively old basalts from structurally high areas in Central Iceland. Earth Planet. Sci. Lett. 28: 83—97. Björnsson A., K. Saemundsson, P. Einarsson, E. Tryggvason, and K. Grönvold, 1977: Current rifting episode in North Iceland. Nature 266: 318—323. Björnsson, A., G. Johnsen, S. Sigurdsson, G. Thor- bergsson and E. Tryggvason, 1979: Rifting of the plate boundary in North Iceland 1975— 1978. J. Geophys. Res. 84, B6: 3029- 3038. Björnsson, S., and P. Einarsson, 1974: Seismicity of Iceland. In Kristjansson, L. (Ed.): Geodynamics of Iceland and the North Atlantic Area: 225— 329. D. Reidel, Publ. Co. Bödvarsson, G. and G. P. L. Walker, 1964: Crustal drift in Iceland. Geophys. J. R. astron. Soc. 8: 285—300. Brander, J. and G. Wadge, 1973: Distance measurements across the Heimaey eruptive fissure. Nature 244: 496— 498. Burke, K. and J. F. Dewey, 1973: Plume generated triple junctions: Key indicators in applying plate tectonics to old rocks. J. Geol. 81: 406— 433. Einarsson, P., F. W. Klein, and S. Björnsson, 1977: The Borgarfjördur earthq"akes in West Iceland 1974. Bull. Seismol. Soc. Am. 67: 187 — 208. Einarsson,Th., 1971: Jardfraedi (Geology): 254 pp. Heimskringla, Reykjavík. Einarsson, Th., D. M. Hopkins and R. R. Doell, 1967: The stratigraphy of Tjörnes, northern Iceland, and the history of the Bering Land Bridge. In Hopkins, D. M. (Ed.): The Bering Land Bridge: 312—325. Stanford Univ. Press. Everts, P., 1975: Die Geologie von Skagi und der Ost-Kiiste des Skagafjords (Nord-Island). Son- derveröff. Geol. Inst. Univ. Köln 25: 114 pp. Fridleifsson, I. B., 1977: Distribution of large basaltic intrusions in the Icelandic crust and the nature of the layer 2 — layer 3 boundary. Geol. Soc. Am. Bull. 88: 1689—1693. Gibson, I. L. and J. D. A. Piper, 1972: Structure of the Icelandic basalt plateau and the process of drift. Phil. Trans. R. Soc. Lond. A. 271: 141 — 150. Haimson, B. C., 1979: New stress measurements in Iceland reinforce previous hydrofracturing JÖKULL 29. ÁR 27
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108

x

Jökull

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.