Jökull


Jökull - 01.12.1982, Síða 41

Jökull - 01.12.1982, Síða 41
Stratigraphy and Structure of a coastal Sediment Wedge of glacial Origin inferred from Sparker Measurements in glacial Lake Jökulsárlón in southeastern Iceland G.S. BOULTON, P.W.V. HARRIS andj. JARVIS School of Environmental Sciences, University of East Anglia, Norwich, Norfolk NR4 7TJ, U.K. ABSTRACT Bathymetric and sparker surveys of Jökulsárlón, a large lake at the margin of Breidamerkurjökull were undertaken in 1975 and 1976 respectively. A detailed bathymetric map is presented which shows the lake basin to have a depth of 150 m near to the ice margin and a total volume of500 x l(f m3. The lake does not occupy a rock basin as had previously been thought but has been entirely excavatedfrom an un- lithified sediment sequence at least 120 m thick during the Little Ice Age (between 1794 and 1932- 1965); a minimum erosion rate of 0.37m/yr averaged over the whole lake area. The area of Breidamerkursandur may not therefore be a rock-floored coastal plain but a deep valley in which sedi- ments have accumulated to above sea level. It ispossible that the same is true for the whole coastal plain south of Vatna- jökull. Two principal glacial suites are recognised around the Jökulsárlón basin; an upper one dating from the Little Ice Age, and up to 35 m or more in thickness, and a lower one up to at least 15 m in thickness deposited prior to 5,500 B.P. andprobably of Late Weichselian age. It is suggested that Breidamerkursandur is a thick coastal sediment wedge which infills the deep glaáally-eroded valley of Breidamerkurjökull (which extends out into the contin- ental shelf) and that it developed during the Holocene. INTRODUCTION The fluctuations of the margins of outlet glaciers of Iceland’s largest ice-cap, Vatnajökull, are relati- vely well-known over recent centuries from histori- cal records. These tell of glacier growth after about 1400 A.D. to a maximum during theso-called Little Ice Age, with peaks in 1710, 1750 — 60, 1810(?), 1840-50and 1890 A.D. (Thorarinsson 1939; 1943). Tomasson and Vilmundardottir (1967) believe that out- let glaciersof Vatnajökull may have advanced by 20 km to their Little Ice Age maximum since the early Mediaeval period, whilst Thorarinsson suggests that Breidamerkurjökull advanced by up to 9 km between 1740 and its Little Ice Age maximum in 1894. The rate and pattern of retreat ofglaciers from their Little Ice Age maximum is generally well established. Unfortunately, the earlier history of Vatnajökull is diflicult to establish. Much of the sedimentary evidence of that earlier history which one would expect to íind in the valleys radiating from Vatna- jökull has been removed by fluviatile erosion, cover- ed by recent glacial outwash or hidden by the still relatively extensive ice cap. A window through the sedimentary cover is pro- vided by proglacial lakes which allow high resolu- tion seismic surveys to be undertaken, and reveal a stratigraphic record which is otherwise hidden. A seismic survey was undertaken of Jökulsárlón (Fig. 1) at the frontal margin of Breidamerkurjökull during summer 1975 as part of a long-term Uni- versity of East Anglia project on the glaciology and glacial geology of this glacier and its forefield. The object of the survey was not only to throw light on the history of glacier lluctuation but also to enquire into the origin of Jökulsárlón, the processes ofsedi- mentation within the lake and the structure of the sandur plain. Howarth and Price (1969) surveyed the other lakes on Breidamerkursandur apart from Jökulsárlón. Derbyshire (1974) produced a rough bathymetric map ol' Jökulsárlón and suggested that the lake occupied a rock basin produced by prolonged glac- ier erosion. JÖKULL 32. ÁR 37
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134

x

Jökull

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.