Kauphöllin - 01.12.1932, Blaðsíða 9

KAUPHÖLLIN
9
arjöfnuðurinn var á árunum (1927—
1932) í milj. kr.:
1927 +. 9,9 1930 12
1928 + 15,6 1931 + 3,5
1929 ~ 2,7 1932 jan.-okt. + 7,2
Við þessar tölur ber sérstaklega að
athuga, að hinn mjög óhagstæði verzl-
unarjöfnuður 1930 stendur að nokkru
íeyti í sambandi við Alþingishátíðina,
við hina óvenjulegu miklu gestakomu
til landsins á því ári. Greiðslujöfnuður-
inn lítur því allt öðru vísi út. Verzlun-
arjöfnuðurinn á yfirstandandi ári er
aftur á móti ekki eins hagstæður, borið
saman við síðastl. ár, eins og tölumar
virðast benda á. Fyrst og fremst eru
birgðir ísl. afurða, sem voru mjög
miklar á síðasta ári, nú töluvert minni
en þá. Hinsvegar hafa birgðir af erl. vör-
um í landinu jafnframt sennilega
minnkað til nokkurra muna.
Innflutningshöftin og verzlunin. Því
miður höfum vér engar tölur yfir það,
hvað verzlunarhöftin kunna að hafa
dregið mikið úr innflutningnum, en
oss virðist, eftir þeim athugunum er
fyrir liggja, óhæítt að fullyrða, að þau
hafi naumast getað haft verulega þýð-
ingu í þá átt. í þeim flokki, sem inn-
flutningsleyfi er veitt eftir sérstakri
beiðni — og sennilega í flestum til-
fellum fæst — hefir ekkert borið á vöru-
skorti. Innflutningurinn hefði því, að
öllum líkindum, ekki verið að neinum
mun meiri hér, þó verzlunin hefði ver-
ið frjáls, nema að kaupmenn hafi, vegna
haftanna, látið ganga meira á birgð-
irnar en ella.
í verzluninni við Ehgland sýndum
vér, að bannflokkurinh hefir tiltölulega
litla þýðingu fyrir heildar-viðskfitin
og annars staðar eru hlutföllin naum-
ast óhagstæðari. Auk þess má gera ráð
fyrir, að innflutningurinn á vörum
þeim, sem falla undir þenna flokk, hefði,
af sjálfsdáðum, minnkað einna mest og
sums staðar ef til vill nánlgast 0. Einn-
ig var auðvelt með gjaldeyrishömlun-
um að hafa áhrif á innflutning í þessa
átt.
Gjaldeyrísjiömlurnar og skuklasöfn-
un. Vér ætlum, meðal annars vegna
rúmleysis, ekki að ræða hér til hlýtar
gjaldeyrishöftin, hvort þau hafi verið
óhjákvæmileg og hvort þau séu nauð-
synleg eða ekki. En fljótt á litið virðist
ýmislégt benda til þess, að bankamir
séu ekki færir um að gefa alveg lausan
tauminn í því efni. Þótt að verzlunar-
jöfnuðurinn hafi heldur rétt við, eru
á hinn bóginn litlar líkur til, að efna-
hagsjöfnuður vor hafi batnað til veru-
legra muna, skuldirnar við útlönd
minnkað.
Það eru ekki enn fyrir hendi tölur yf-
ir skuldimar á þessu ári. Skuldir ríkis
og bæjarfélaga munu ekki hafa minnk-
að svo teljandi sé, eða ekki meir en til
stendur, eftir afborgunarskilmálum.
Einnig er varla hægt að gera ráð fyrir,
að til muna hafi dregið úr verzlunar-
skuldunum, en skuldir bankanna eru
nú 1,2 milj. lægri en í fyrra. Þær voru
10,4 milj. í sept. 1931 og 9,2 milj. kr. í
sept. í ár.
Vei*zlunarskuldimar, eða skuldir inn-
flytjenda við útlönd námu ca. 13. milj.
kr. árið 1930. Þetta er mjög há upp-
hæð, 'borin saman við heildarviðskift-
in, en þó eru skuldirnar innanlands,
skuldir neytendanna við verzlunina
sennileg'a mun hærri.- Inú miður eru
engar tölur fyrir hendi um það, hvemig
skuldahreyfingin hefir verið á síðast-
liðnum árum, en þó er litlum vafa und-
irorpið að skuldaviðskiftin, skuldasöfn-
unin hefir farið og fer í vöxt. Sýnir það
Framh. á. bls. 13.
JÓLASAGA.
Framh. frá bls. 6.
ur drambsemi mína“, sagði Kostlín, og
fór aftur ofan í vasa sinn. „Fyrir lít-
inn greiða, sem eg gerði ókunnum
manni, fékk eg þennan dollar. — Guð
hefir vissulega sent mann þennan til
mín“.
Hann sagði nú konu sinni frá viður-
eign sinni við ókunna manninn og
bankastjórann. Hún hlustaði á hann
með mikilli eftirtekt; hin kvenlega
forvitni var vöknuð hjá henni; það
þótti henni leiðinlegast, að maðurinn
hennar skyldi enga hugmynd hafa um
hvað orðið var af ókunnuga mannin-
um. Hún vóg böggulinn í hendi sér,
athugaði hann nákvæmlega og var að
hugsa um, hvað í honum gæti verið.
„Hvað ætlarðu að gera við böggul-
inn?“ spurði hún loksins.
„Eg hefi verið að hugsa um að af-
henda hann lögreglunni".
„Ætli það væri ekki einfaldast að
opna böggulinn“, sagði María; „vera
má, að hann hafi eitthvað það inni áð
halda, er gefur vísbendingu um mann-
inn, sem fékk þér hann, og geturðu þá
sjálfur skilað honum“.
„Aldrei verður þér ráðafátt," sagði
Kostlín, „ríddu þá á.vaðið og brjóttu
hann upp“. María reif blaðið utan af
bögglinum. Naumast hafði hún opn-
að umbúðir þær, er næstar voru, er
hún rak upp undrunaróp. Kostlín
skalf jafnvel sjálfur við sjón þá, er
hann sá. Það var bankaseðlaböggull
— þunnur að vísu — en tómir þúsund-
dollara-seðlar. Steinþegjandi störðu
hjónin á þennan litla pappírsböggul.
Loks áræddi María að breiða seðlana
út á borðið. Hún taldi 30 þúsund doll-
ara í peningum. Þessi mikla peninga-
upphæð var nú lent hjá þessu bláfá-
tæka fólki, í híbýlum, þar sem dagleg
barátta fyrir lífinu og endalausar á-
hyggjur skipuðu öndvegið. Fyrir mann
í kringumstæðum Gerhards mundi-slík
upphæð vera stórkostlegur auður. —-
Ókunni maðurinn hugsaði, að böggull-
inn væri í höndum bankastjóra; en
bankastjórinn hafði neitað að veita
honum viðtöku. Þannig voru þá pen-
ingamir niður komnir á þeim stað, þar
sem þeir gátu horfið, án þess að sá, er
sendi þá, eða sá, er átti að veita þeim
móttöku, þyrfti nokkru sinni að verða
vísari um hvarf þeirra. Hugsanir þess-
ar flugu báðum hjónunum í hug í einu.
Kostlín var orðinn fölur sem nár, en
María var kafrjóð. Það var hún, sem
rauf þögnina. „Þú sagðir áðan“, byrj-
aði hún og leit niður fyrir sig, „að guð
hefði sent ókunnuga manninn til þín“.
Hann skildi hana mjög vel. Hún
heimfærði orð hans eigi lengur til doll-
arsins, er hann hafði fengið, heldur til
hinna 30 þúsund dollara.
„Já, guð hefir sent hann til mín“,
svaraði hann, og var eigi laust við
kveinstaf í röddinni, „um það er eg
sannfærðari nú en nokkru sinni áður.
Guð hefir sent hann til mín, til að
reyna mig, og koma okkur fullkom-
lega í skilning um bænina: „Eigi leið
þú oss í freistni“, sem við oft endur-
tökum í bænum okkar, og líklega
hugsunarlaust“.
„Ó, það er hart að senda okkur að-
eins freistingu, þegar við daglega er-
um að biðja um hjálp“, sagði María
og stundi þungan. „Freistingin kann
að geta styrkt þig, Gerhard, sem ert
sterkbyggður karlmaður, en í mínu
hjarta getur hún ekki vakið annað en
gremju. Aðrar eins freistingar eins og
okkur hafa verið sendar, slík óhöpp í
smáu sem stóru; allar þessar þungu á-
ÞAÐ ER EKKI TALAÐ
UM ANNAÐ í BÆNUM
JÓLASALA
EDINBORGAR
D AGLEGA
eykst aðsóknin að jólasölu Edinborgar. Það
er ekki að furða, því úr mestu er þar að
velja, bestar og ódýrastar vörur.
KOMIÐ ÞVÍ TÍMANLEGA
meðan úrvalið er mest, og lítið á Kristalinn,
matar- og kaffistellin, ótal nýjar gerðir.
GLEYMIÐ EKKI BÖRNUNUN
Kærkomnasta jólagjöfin, hvort heldur er fyrir
pilt eða stúlku. verður leikfang úr Edinborg.
í VEFNAÐARVÖRUDEILDINNI
gerið þér best innkaup á kaffí- og matardúk-
um, servíettum,1 silki og ullarsokkum, slifsum
og silkisvuntuefnum, samkvæmiskjólaefnum,
samkvæmissjölum o. m. fl.