Stjórnartíðindi fyrir Ísland: C-deild - 01.12.1891, Blaðsíða 35
Stjórnartiðindi 1891 C. 9.
33
Hið fyrsta, sem þá liggur fyrir, er að skýra frá, hvaðan vörurnar hafi flutzt, til
hvaða verzlunar og með hvaða skipi. Stundum sleppa þeir, sem gefa skýrsluna þessu
öllu, svo það verður að eins sjeð af undirskriptinni, hvert vörurnar hafa verið fluttar.
Eyðublaðið telur því næst upp hinar einstöku vörutegundir, og þar út undau stendur
ýmist kr., pd. eða tals eptir því, hvort kaupmenn eiga að skýra frá, hve mikið hver
vörutegund, sem til þeirra hefur dutzt, er í krónum, pundum eða tölu. f>að sýnist svo,
aem þeir stundum veiti þessu litla eptirtekt og setji upphæð vörunnar { pundum eða
stykkjatölu út undan kr. A einni skýrslunni t. d. stendur:
Ofnar..................... kr. 1
Hjer er auðsætt að það mun vera átt við stykkjatölu, svo meining kaupmannsins
fflun vera að til verzlunar hans hafi flutzt einn ofn.
Stundum er strikað út það nafn, sem eyðublaðið heimtar að vöru-upphæðin sje
ákveðin í, og sett pd. eða tals í staðinn fyrir kr. þetta ætti raunar ekki að eiga sjer
stað og er sjerstaklega bagalegt, þegar það, sem skýrsla er gefin um, gefur manni
enga hugmynd um hvað flutt er af vörunni t. a. m.
Járnvörur hinar stærri...............stykki 11
Hvort hjer er átt við akkeri, byssur, skóflur eða hverfusteina er erfitt að segja.
það er helzt af vöru-verðlagsskýrslunum, sem hægt er að sjá, hvað skakkt er, og
leiðrjetta það, og sem dæmi má tilfæra úr skýrslunum sjálfum:
Borð 12 feta tylftin á......... kr. 1.00
Rúgur 100 pd. á ............... kr. 18.00
J>að getur engin vafi leikið á, að hlutaðeigandi kaupmaður hefur haft í huganum
eitt borð 12 feta og 200 pd. af rúgi, þótt skýrsla hans fari með þessa fjarstæðu.
Eitt er það, sem er mjög almenn villa í skýrslunum og eigi hvað minnst^ og það
er að setja kommur í tölurnar, svo það verður eigi sjeð, hvort hlutaðeigandi hefur gjört
það til þess að tákna tugabrot; eða til þess að hjálpa sjálfum sjer eða öðrum til að lesa
ér þeim, og aptur á hinn bóginn að sleppa að setja kommur, þar sem þær ættu að vera.
^ einni skýrslutini stendur:
Eldunarvjelar (stórar) .............. kr. 1.89
þjer hlýtur hlutaðeigandi að hafa sett kommu þar sem hún á eigi að vera. Á annari
ekýrslu stendur:
Eldunarvjelar (stórar) ............ kr. 11660
Að hjer gje átt við aura, en eigi krónur, tel jeg sjálfsagt, eða að hlutaðeigandi
hafi eigi gætt þess að setja kommuna á sinn stað, en slík óaðgætni getur gjört skýrslurnar
rammskakkar. Annars væri rjettast aldrei að tilgreina hvað flutzt hefur með hverju skipi með
meiri nákvæmni en upp á heila krónu, eins og eyðublaðið líka bendir til, og þá má vel
komast hjá að setja kommur í tölurnar, sem opt getur valdið miklum misskilningi sje
það eigi gjört með nákvæmni.
Stundum eru tölurnar á skýrlunum skrifaðar svo skakkt út undan vörunum, að
j'ienn verða að geta sjer til, hvort þær eigi við efri eða neðri vörutegundina, og það
emur einnig fyrir að það, sem talið er að flutt hafi verið af einni vöruteguud, sje svo
^aleitt að það nái eigi nokkurri átt eins og t. a. m. að einn kaupmaður þykist hafa
til eins lítils verzlunarstaðar á Vesturlandi, þar sem örfáir útlendingar koma, miklu
^eira te en samtals er flutt til alls landsins annars staðar, og þannig mætti halda áfram
telja upp galla þá, sem á skýrslunum eru.