Morgunblaðið - 08.12.2015, Qupperneq 16
16 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 8. DESEMBER 2015
Kringlunni • Sími 568 7777 • heyra.is HEYRNARSTÖ‹IN
Enn snjallara heyrnartæki
Beltone Legend
Nýja Beltone Legend™ heyrnartækið tengist þráðlaust beint í iPhone, iPad og iPod touch.
Komdu í ókeypis heyrnarmælingu og fáðu heyrnartæki lánað til reynslu.
Beltone Legend gengur með iPhone 6s og eldri gerðum, iPad Air, iPad (4. kynslóð), iPad mini með Retina, iPad mini og iPod touch (5. kynslóð) með iOS eða nýrra stýrikerfi.
Apple, iPhone, iPad og iPod touch eru vörumerki sem tilheyra Apple Inc, skráð í Bandaríkjunum og öðrum löndum.
™
Ókeypis
heyrnarmælingsíðan 2004
ustuveitenda í hendur stórfyrirtækja.
Hörðust hefur gagnrýni í garð TISA-
viðræðnanna hér á landi verið hjá
Ögmundi Jónassyni, þingmanni VG.
Hann sagði m.a. við mbl.is í síðustu
viku: „Ég tek undir með Rósu Pav-
anelli, formanni Alþjóðasambands
starfsfólks í almannaþjónustu (PSI),
sem segir að það sé óþolandi að á
meðan lýðræðislega kjörnir fulltrúar
sitja á ráðstefnu í París að ræða um
sameiginleg markmið, þá skuli
fulltrúar þeirra sitja á leynifundi suð-
ur í Genf að véla um með hvaða hætti
er hægt að setja ríkjunum skorður.“
„Á sama tíma og helstu ráðamenn
heims reyna að ná alþjóðlegu sam-
komulagi í París í baráttunni gegn
hlýnun jarðar, eru samningamenn
þeirra á fundi í Genf þar sem þeir
reyna fyrir luktum dyrum að búa til
nýtt fríverslunarsamkomulag sem
gæti aukið losun gróðurhúsaloftteg-
unda og valdið enn meiri breytingum
á loftslagi jarðar,“ segir m.a. í frétta-
tilkynningu frá PSI.
Réttur ríkja til hagnaðar hverfi
Haft var eftir Victor Menotti,
skýrsluhöfundi PSI, í tilkynningu í
liðinni viku að TISA-samningur
myndi „draga úr yfirráðum ríkja yfir
auðlindum sínum með því að skylda
ríki til að búa til frjálsan markað fyrir
erlenda aðila sem útvega orkutengda
þjónustu. Þannig myndi réttur
ríkjanna til að tryggja hagnað af auð-
lindum sínum hverfa á braut.“
Í skriflegu svari utanríkisráðu-
neytisins við fyrirspurn mbl.is á laug-
ardag, sagði að erfitt væri að sjá, með
hvaða hætti TISA-samningur myndi
vinna gegn markmiðum í loftslags-
málum.
Fram kom í svari ráðuneytisins að
TISA-viðræðurnar væru tilraun yfir
50 ríkja til að greiða enn frekar fyrir
viðskiptum með þjónustu en nú er.
Þjónustuviðskipti samsvari um 36%
af heildarviðskiptum Íslands við um-
heiminn.
Ísland og Noregur hafa gert til-
lögur um orkutengda þjónustu í
TISA-viðræðunum. Um það segir í
svari ráðuneytisins: „Markmið Ís-
lands og Noregs með tillögum um
orkutengda þjónustu er að greiða
fyrir því að sú sérfræðikunnátta sem
byggst hefur upp á Íslandi á und-
anförnum áratugum, t.d. á sviði nýt-
ingar jarðhita, geti átt sem greiðast-
an aðgang að öðrum mörkuðum kjósi
viðkomandi ríki að nýta til dæmis
jarðhita.“
Og ennfremur segir í svari ráðu-
neytisins: „Í tillögu Íslands og Nor-
egs um orkutengda þjónustu er kveð-
ið á um tilteknar skuldbindingar
samningsaðilanna um gagnkvæman
markaðsaðgang fyrir þjónustuveit-
endur hinna ríkjanna fyrir orku-
tengda þjónustu. Í tillögunni er full-
veldi og yfirráðaréttur ríkjanna yfir
eigin orkuauðlindum sérstaklega
áréttaður.“
Sínum augum lítur hver á TISA
Gagnrýnendur telja að TISA-samningur myndi vinna gegn markmiðum í loftslagsmálum og tak-
marka vald stjórnvalda til að fylgja markmiðunum eftir Utanríkisráðuneytið telur að svo yrði ekki
AFP
París Arnold Schwarzenegger, fyrrverandi ríkisstjóri í Kaliforníu og Hollywoodleikari, er þátttakandi í loftslags-
ráðstefnu SÞ í París. Hann hjólar um götur Parísar og stillir sér hér upp með frönskum hermönnum í fyrradag.
BAKSVIÐ
Agnes Bragadóttir
agnes@mbl.is
Töluverðrar tortryggni hefur gætt í
garð svonefndra TISA-viðræðna, í
kjölfar þess að uppljóstrunarvefurinn
Wikileaks birti ný skjöl um viðræð-
urnar. Samtökin PSI (Alþjóða-
samband starfsfólks í almannaþjón-
ustu), sem hafa greint gögnin, telja
að samningurinn verði til þess að erf-
iðara verði fyrir stjórnvöld að fylgja
eftir því samkomulagi sem kann að
nást á loftslagsráðstefnunni í París.
Um TISA segir m.a. á heimasíðu
utanríkisráðuneytisins: „Markmið
viðræðna um aukið frelsi í þjónustu-
viðskiptum (Trade in Services Agree-
ment, TISA) er að auðvelda milli-
ríkjaviðskipti með þjónustu og auka
gegnsæi í slíkum viðskiptum. Ísland,
ásamt fimmtíu öðrum ríkjum, tekur
þátt í samningaviðræðunum en þar á
meðal eru aðildarríki ESB, Banda-
ríkin, Kanada, Noregur, Sviss, Japan
o.fl.. Samningurinn mun byggja á
gildandi samningum (GATS reglum)
og fjalla m.a. um fjármálaþjónustu,
fjarskipta- og upplýsingatækni, för
þjónustuveitenda og rafræn við-
skipti. Viðræðurnar eru formlega ut-
an WTO en vonast er til að fleiri að-
ildarríki WTO gerist aðilar að
TISA-samningnum þegar fram í
sækir.“
Jafnframt kemur fram að í því til-
boði, sem lagt hafi verið fram af Ís-
lands hálfu í TISA-viðræðunum, sé
gert ráð fyrir afar takmörkuðum
skuldbindingum hvað varðar dvöl er-
lendra þjónustuveitenda hér á landi,
sem rúmist vel innan núverandi laga-
reglna.
Ögmundur tortrygginn
Líkt og fram hefur komið í fréttum
að undanförnu beinist tortryggni
gagnrýnenda TISA-viðræðnanna
einkum að því að með TISA-samningi
muni stjórnvöld afsala sér aðhalds-
og eftirlitshlutverki á ýmsum sviðum,
s.s. með fjármálaþjónustu, fjarskipta-
og upplýsingatækni og för þjón-
Á heimasíðu utanríkisráðuneytisins má finna ítarlegar
upplýsingar um þátttöku Íslands í TISA-viðræðunum. Í
einni yfirskrift er spurt: Eru TISA-viðræður leynilegar?
Og í svari ráðuneytisins segir m.a.:
„Nei. Þótt viðræður um gerð viðskiptasamninga fari
ekki fram fyrir opnum tjöldum hvílir heldur ekki yfir
þeim sérstök leynd …
Þær tillögur sem Ísland leggur fram eru hins vegar
aðgengilegar. Sérfræðingar utanríkisráðuneytisins sem
taka þátt í TISA-viðræðunum fyrir Íslands hönd upplýsa
og hafa náið samráð við önnur ráðuneyti varðandi hvert það mál sem
undir viðkomandi ráðuneyti heyrir.“
TISA-viðræður ekki leynilegar
UPPLÝSINGAR UTANRÍKISRÁÐUNEYTISINS
Gunnar Bragi
Sveinsson
„Staðreyndin er sú að þessi rík-
isstjórn mun á kjörtímabilinu taka
tugi milljarða í veiðigjöld. Langt,
langt umfram það sem vinstristjórn-
in gerði á sínu kjörtímabili. Langt
umfram það,“ sagði Bjarni Bene-
diktsson fjármálaráðherra á Alþingi
í gær í svari við fyrirspurn frá Birni
Val Gíslasyni, varaformanni Vinstri-
hreyfingarinnar – græns framboðs.
„En það er auðvitað ekki nóg. Út-
vegurinn mun líka skila tugum millj-
arða í tekjuskatta og launatengda
skatta. En það er auðvitað heldur
ekki nóg. Sjávarútvegurinn er eina
greinin á Íslandi, og eina sjáv-
arútvegsgreinin í heiminum, sem
skilar sköttum af því tagi og í þeim
mæli sem gert er á Íslandi. En það
er auðvitað ekki heldur nóg,“ sagði
hann.
Björn spurði hvort ráðherrann
teldi eðlilegt að aðeins einn tíundi af
arðsemi í sjávarútvegi rynni til þjóð-
arinnar en 90% yrðu eftir í greininni.
Bjarni sagði ræðu Björns dæmi-
gerða fyrir vinstrimenn. Það er að
vilja skammta sér einhverja tiltekna
fjárhæð út úr hverri atvinnugrein.
„Menn hafa hér verið að keppast
við að finna leiðir til þess að vega
frekar að greininni sem mun á end-
anum ekki leiða til annars en að
menn muni fjárfesta minna, arð-
urinn mun minnka og skattstofninn,
sem menn halda að sé bara einhver
gefin stærð, hann mun hverfa. Þann-
ig mun þetta verða,“ sagði Bjarni.
Ríkisstjórnin væri að taka tugum
milljarða meira en það sem vinstri-
stjórnin hefði gert en með sann-
gjarnari hætti. Það væri góð nið-
urstaða bæði fyrir útgerðina og
þjóðina.
Björn svaraði því til að spurning
hans hefði verið einföld og ítrekaði
hana en Bjarni sagði hana ekki vera
svaraverða.
Miklu hærri veiði-
gjöld en áður
Tókust á um veiðigjöld við umræður
Morgunblaðið/Styrmir Kári
Á þingi Bjarni Benediktsson svaraði
fyrirspurn frá Birni Val Gíslasyni.