Morgunblaðið - 08.12.2015, Qupperneq 20

FRÉTTASKÝRING
Guðmundur Magnússon
gudmundur@mbl.is
Ísland er í þriðja sæti á ný-birtum lista í ársskýrslu Al-þjóða fjarskiptasambandsins(ITU), þar sem 167 ríkjum er
raðað eftir því hvernig þeim hefur
tekist að nýta sér rafræna fjar-
skiptatækni, net og síma.
Í efsta sæti er Suður-Kórea og
Danmörk er í öðru sæti. Bretland er
í fjórða sæti, Svíþjóð í fimmta, Lúx-
emborg í sjötta, Sviss í sjöunda, Hol-
land í áttunda, Hong Kong í níunda
og Noregur í tíunda sæti.
Hrafnkell V. Gíslason, forstjóri
Póst- og fjarskiptastofnunar, sagði í
samtali við Morg-
unblaðið í gær að
hann hefði ekki
séð nýja listann,
en kvað það mikið
ánægjuefni að Ís-
land væri áfram
jafnofarlega og
raun bæri vitni.
Það þyrfti þó ekki
að koma á óvart,
þar sem mikil
uppbygging fjarskiptakerfisins hefði
átt sér stað hér á landi á und-
anförnum árum. „Við erum komin
með háhraðanet, bæði ljósnet og
ljósleiðara, sem nær til stórs hluta
landsmanna,“ sagði Hrafnkell.
Fjarskiptasjóður stórefldur
Í fjárlagafrumvarpi næsta árs
er gert ráð fyrir að 500 milljónum
króna verði veitt í Fjarskiptasjóð til
að bæta aðgengi landsbyggðarinnar
að neti og farsímaþjónustu. „Gangi
þetta eftir munum við geta tryggt
háhraðanet til 99,9% landsmanna ár-
ið 2020,“ sagði Hrafnkell.
Vel má vera að þá muni Ísland
verma toppsætið á hinum árlega
lista Alþjóða fjarskiptasambandsins.
„Við erum í góðum málum þegar við
erum í einu af fimm efstu sætunum,“
segir Hrafnkell.
Þegar sams konar listi var tek-
inn saman fyrir fimm árum var Ís-
land einnig í þriðja sæti. Gefnar eru
einkunnir á skalanum 1-10. Fær Ís-
land nú 8,86 stig sem er hækkun frá
2010 þegar stigin voru 8,19. Suður-
Kórea er með 8,93 stig og Danmörk
8,88. Meðal þess sem miðað er við í
samantekt ITU er innri uppbygging
fjarskiptakerfa viðkomandi ríkja,
læsi, menntunarstig, verð á fjar-
skiptaþjónustu og fjöldi þeirra sem
nota internetið og farsíma.
Athygli vekur hve Norð-
urlöndin raðast ofarlega á listann.
Finnland er í tólfta sæti. Flest löndin
í efstu sætunum eru velmegunarríki,
Evrópulönd, Japan, ríki Norður-
Ameríku, Ástralía, Nýja-Sjáland og
Singapore. Meðal ríkja sem tekið
hafa mestum framförum á sviði raf-
rænna fjarskipta á undanförnum
fimm árum eru Costa Rica, Bahrain,
Líbanon, Gana, Taíland og Sádi-
Arabía.
Fátæk Afríkuríki eru að venju
neðst á listanum. Chad er í botnsæt-
inu með 1,17 stig og þar fyrir ofan
eru Eþíópía og Erítrea.
Haldi vöku sinni
ITU er ein af stofnunum Sam-
einuðu þjóðanna og fylgist með fjar-
skiptakerfum í öllum aðildarríkj-
unum. Í skýrslu sem fylgir listanum í
ár kemur fram að 3,2 milljarðar
manna í heiminum eru nú nettengd-
ir. Það eru um 43,4% allra jarðarbúa.
Skráðir farsímar eru orðnir 7,1 millj-
arður sem þýðir að um 95% allra á
hnettinum eru innan farsímanetsins.
„Það er afar mikilvægt að
stjórnvöld á Íslandi haldi vöku sinni
um að þróa aðgengismál og innviði
alla áfram, þannig að við getum tekið
á móti öllum þeim tækninýjungum
sem eru á leiðinni,“ segir Hrafnkell
V. Gíslason. Hann minnir á að þró-
unin á þessu sviði sé mjög ör.
Í 3. sæti í fjarskipta-
tækni á heimsvísu
Morgunblaðið/Kristinn
Aðgengi Óvíða í heiminum er jafn gott aðgengi að neti og farsímum og á
Íslandi. Algengt er að rútur séu nettengdar, ferðafólki til mikilla þæginda.
20
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 8. DESEMBER 2015
Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnargreinum Morgunblaðsins á http://www.mbl.is/mogginn/leidarar/
Franska Þjóð-fylkinginvann sigur í
fyrri umferð hér-
aðskosninga í land-
inu á sunnudag.
Þótt þýðing þessara kosninga
sé nokkru minni en annarra,
sérstaklega forseta- og þing-
kosninga, og aðeins sé um fyrri
umferð að ræða, þykir hún tíð-
indi í Frakklandi og víðar. Fyrir
það fyrsta rekur flokkur forset-
ans lestina í kosningunum,
þrátt fyrir að álit á forsetanum
hafi batnað mjög vegna frammi-
stöðu í kjölfar hryðjuverkanna í
París.
Þjóðarflokkur Marine Le Pen
var öskubuska franskra stjórn-
mála og er það þá mild mynd-
birting af því hvernig um flokk-
inn var talað af áhrifaöflum.
Sérstaklega átti þetta við í for-
mannstíð stofnandans, föður
núverandi leiðtoga sem beitti
sér raunar fyrir því að koma
föðurnum úr flokknum. Enn
reyna rétttrúaðir að stimpla
flokkinn „hægri öfgaflokk“ eða
annað í svipuðum dúr og það
þrátt fyrir að í efnahagsmálum
ýti flokkurinn, rétt eins og
Þjóðarflokkurinn í Danmörku,
mjög undir aukin ríkisútgjöld í
þágu þeirra sem lakast standa
og saki sósíalista um sviksemi
við þá hugsjón.
Andstaða við evruna og sívax-
andi seilingar ESB til aukinna
valda, verður vart flokkuð sem
hægri stefna, enda hafa Hægri í
Noregi, Hægri í Danmörku og
„Moderaterna“ í Svíþjóð verið
áköfustu evrópusinnarnir í
þessum löndum, og öruggir
handlangarar kratanna.
Áður en VG framdi sín ein-
stæðu svik í Evrópumálum var
hann talinn öruggasta skjól fyr-
ir þá Íslendinga sem ekkert
vildu hafa með ESB að gera. Nú
er sá flokkur í þeirri ömurlegu
stöðu að neita að gefa upp
stefnu sína í þessu stórmáli.
Efasemdir um
það hvernig leið-
andi stjórn-
málamenn úr öllum
flokkum í Evrópu
hafa haldið á mál-
efnum flóttamanna hefur lítið
með (vinstri-hægri) litróf
stjórnmálanna að gera. Þannig
er það Merkel kanslari, helsti
forystumaður á meginlandinu í
röðum þeirra sem teljast liggja
hægra megin miðjunnar, sem
hefur galopnað land sitt og
beinlínis ýtt undir flótta-
mannastraum til landsins og til
Evrópu sem leitt hefur til óró-
leika í álfunni.
„Stóru“ flokkarnir í Frakk-
landi, sem á landsvísu eru minni
en flokkur Le Pen um þessar
mundir, eru líklegir, með samn-
ingum eða án þeirra, til að taka
höndum saman í seinni hluta
kosninganna, n.k. sunnudag, til
að koma í veg fyrir að Þjóð-
arflokkurinn njóti fylgissveiflu
sinnar við úthlutun valds í hér-
aðsstjórnunum. Slíkt „hræðslu-
bandalag“ er engin nýlunda í
frönskum stjórnmálum, en kann
á endanum að koma hefðbundnu
valdaflokkunum í koll.
Marine Le Pen sagði í viðtali
eftir kosningarnar að tæki
breska þjóðin þá ákvörðun í
þjóðaratkvæði (sem Cameron
reynir að seinka sem mest hann
má) að hverfa úr ESB yrði það
stórkostlegt, og þá einkum fyrir
alla þá sem þrá aukið frelsi.
Áhrifin í framhaldinu myndu
helst minna á það sem gerðist
þegar að Berlínarmúrinn
hrundi flestum að óvörum.
Nýjustu kannanir í Bretlandi
virðast benda til þess að mjótt
geti orðið á munum í þjóð-
aratkvæðinu. En þær kannanir
eru þó meira til gamans en
gagns þegar svo langt er til
kosninga og fylgið sveiflast enn
mjög í takt við þá atburði sem
fyrirferðarmestir eru hverju
sinni.
Það er undiralda í
stjórnmálum Evrópu
um þessar mundir}
Hægt í logni hreyfir sig,
sú hin kalda undiralda
Skilaboðin semkjósendur í
Venesúela hafa sent
stjórnvöldum gætu
vart verið skýrari.
Eftir sextán ára óstjórn sósíal-
ista hefur kosningabandalag
stjórnarandstöðunnar náð að
vinna góðan meirihluta í þinginu.
Nicolas Maduro, forseti Vene-
súela og handvalinn arftaki Hug-
os heitins Chavez, sagði að
stjórn sín myndi sætta sig við
niðurstöður kosninganna. Voru
það ánægjulegar fregnir í ljósi
þess, að Maduro hafði ítrekað í
aðdraganda kosninganna hótað
því að baráttan yrði „færð í götu-
vígin“ ef Sósíalistaflokkurinn
biði ósigur.
Leiðtogar stjórn-
arandstöðunnar
hafa þegar lýst yfir
sigri og tala um að
lýðræðið hafi nú
sigrað í Venesúela. Þetta er þó
ekki fullnaðarsigur því að vald
forsetans er mikið og framundan
er valdabarátta milli þingsins og
forsetans.
Búast má við miklum átökum
eftir apríl á næsta ári. Þá verður
kjörtímabil Maduros hálfnað og
takist stjórnarandstöðunni að
safna fjórum milljónum undir-
skrifta eftir þann tíma gæti hún
knúið fram forsetakosningar á
miðju kjörtímabili. Maduro hef-
ur ríka ástæðu til að hafa
áhyggjur af þeim möguleika.
Chavisminn bíður
sinn fyrsta ósigur}Jákvæð úrslit fyrir Venesúela Þ
egar þetta er ritað gengur fellibyl-
urinn Diddú yfir landið og fer ekki
svo lítinn. Þegar þú lest þessar
línur er hann (eða hún) vonandi að
mestu genginn yfir og gæfan gefi
að enginn hafi slasast eða farið sér að voða í
veðrinu. Því þó það sé mestan partinn ágætt
að búa hér á landi geta veður orðið býsna vá-
lynd og þá er glapræði að bjóða þeim byrginn.
Það svarar einfaldlega ekki áhættunni.
Þetta minnir mig á orð sem höfð voru eftir
grunnskólakennara nokkrum í Garðabæ sem
gramdist dræm skólasókn dag einn í síðustu
viku er veður var líka slæmt, þó ekki jafnaðist
sá blástur á við Diddú. Kennaranum þótti lítið
til heimaveru barnanna koma og lítið í dugnað
þeirra spunnið; kvað svo fast að þessu að
henni varð á orði að tala um aumingjauppeldi.
Hér væri verið að framleiða pasturslitla eymingja í
stórum stíl, raggeitur og hengilmænur sem væru ekki til
stórræðanna ef þau legðu ekki í svona smáveður.
Erum við ef til vill orðin full-passasöm í seinni tíð?
Þegar sá sem þetta ritar sótti fyrstu ár grunnskólans í
Hólabrekkuskóla í Efra-Breiðholti var það fastur liður á
hverjum vetri að fá tvo eða þrjá daga þar sem gerði kol-
bilaðan blindbyl þar sem ekki sáust handa skil og skóf í
skafla sem náðu upp í þakskegg. Það var ekki lítið gam-
an, og enn skemmtilegra var þegar rafmagnið fór af; þá
var segin saga að drengurinn á hæðinni fyrir ofan okkur
veinaði af slíkri íþrótt að rúður nötruðu og storminn
lægði um sinn. En það er önnur saga. Punkt-
urinn er sá að í þann dag þurfti meira óveður
til þess að foreldrar gerðu sér ferð eftir börn-
um sínum í skólann. Ég fullyrði að hver ein-
asti tíu ára krakki með mér í árgangi hefði
mætt í skólann í veðrinu í síðustu viku, og
hann hefði að sama skapi labbað sér heim án
þess að gera sér rellu yfir því. Erum við var-
færnari í seinni tíð, ellegar er um helbert
aumingjauppeldi að ræða?
Sjálfsagt er um að ræða sitt lítið af hvoru.
Hafa ber í huga að það er allt í lagi að mylja
svolítið undir blessuð börnin því ef að líkum
lætur fer lífið ómjúkum höndum um þau fyrr
en varir. Á hitt ber að líta sömuleiðis að á mis-
jöfnu þrífast börnin best, annars er hætt við
að þau verði ekki til stórræðanna þegar al-
vara lífsins tekur við. Krakkar spjara sig líka
merkilega vel. Tökum dæmi.
Þegar pistilshöfundur var 13 ára gamall hafði hann
þegar fengið brennandi áhuga á bílum og vissi fátt
skemmtilegra en að taka myndir af fallegum bifreiðum
hvar sem því varð komið við. Í þeim tilgangi hjólaði ég úr
Vesturberginu, niður Elliðaárdalinn, gegnum Fossvog-
inn og inn í Reykjavík; Skeifuna, Miðborgina, Vest-
urbæinn. Farsímalaus á flakki um bæinn, einn með sjálf-
um mér.
Aumingjauppeldi dagsins í dag? Eða glórulaust gá-
leysi fyrir 30 árum síðan? Ómögulegt að segja.
jonagnar@mbl.is
Jón Agnar
Ólason
Pistill
Aumingjauppeldi þá og nú
STOFNAÐ 1913
Útgáfufélag: Árvakur hf., Reykjavík.
Ritstjóri:
Davíð Oddsson
Aðstoðarritstjóri:
Karl Blöndal
Ritstjóri og framkvæmdastjóri:
Haraldur Johannessen
Ekki kemur á óvart að ríku þjóðirnar í heiminum verma efstu sætin á lista
Alþjóðafjarskiptasambandsins (ITU) sem sýnir hvernig einstökum
aðildarríkjum sambandsins hefur tekist að nýta sér rafræna fjar-
skiptatækni. Fátæku þjóðirnar í Afríku og Asíu eru neðstar á listanum.
Bretland var í tíunda sæti á lista Alþjóðafjarskiptasambandsins fyrir
fimm árum. Það er nú í fimmta sæti. Danir hafa tekið sætið sem Svíar
höfðu árið 2010. Þeir eru í öðru sæti en Svíar fimmta. Samt hafa Svíar
hækkað í stigum, úr 8,43 í 8,67. Stórveldið Rússland er í 45. sæti á listan-
um með 6,91 stig. Það er þó hækkun frá 2010 þegar stigin voru 5,57.
Ríkar þjóðir í efstu sætum
NETIÐ OG FARSÍMAR
Hrafnkell V.
Gíslason