Skagfirðingabók - 01.01.2004, Side 128

SKAGFIRÐINGABÓK
Hér verða engar gátur ráðnar um forna byggð í Vesturdal, en
leitast við að bæta um sumt, sem ritað hefur verið um þessar
slóðir, og safna í einn stað beinum og óbeinum heimildum um
menn og málefni þar fyrr á tíð. Stundum verður farið langt úr
götu, minnzt á lítt skyld efni og gerð minni háttar tilraun til
að raða brotum saman. Ritheimildir eru svo fáskrúðugar, að
vonlaust er, að þær geti myndað samfellda heild. Viðfangsefnið
verður kveikja ótal spurninga, rétt eins og orð leitar sér orðs.
Hinar fornu tættur vekja til hugsunar um mannleg örlög á
þessu svæði, svo og landið sjálft.
Danskur höfuðsmaður, Daniel Bruun, vakti fyrstur manna
athygli alþjóðar á fornri byggð í Skagafjarðardölum fyrir tæp-
um hundrað árum og gerði uppdrætti af mörgum rústum.
Hann taldi skeleggar rannsóknir sjálfsagðar. Síðan hafa margir
tekið í sama streng, en lítt hefur þokazt. Skipulegur uppgröft-
ur fornleifafræðinga með sérfræðilegri aðstoð vísindamanna í
öðrum greinum mundi trúlega veita svör við ýmsum spurn-
ingum og auðga norðlenzka sögu.
Ósamræmis virðist sums staðar gæta í frásögn um landnám í
Skagafirði. Er þar líklega að nokkru leyti um að kenna síðari
kynslóðum, sem farið hafa gálauslega með notkun örnefna og
staðsetningu þeirra. I eldfjalla- og jarðskjálftalandi breytist
margt á skemmri tíma en þeim 1100 árum, sem við höfúm
haft til að spilla landkostum.
II. Goðdœlir
í LANDNÁMU segir:
Eiríkr hét maðr ágætr; hann fór af Nóregi til Islands;
hann var son Hróalds Geirmundarsonar, Eiríkssonar
örðigskeggja.2 Eiríkr nam land frá Gilá um Goðdali alla
ok ofan til Norðrár; hann bjó at Hofi í Goðdölum. Eiríkr
átti Þuríði, dóttur Þórðar skeggja, systur Helgu, er
126