Fréttatíminn - 22.12.2015, Blaðsíða 18

sem les kost á að ræða allt milli himins og jarðar við
börnin, líka erfiða hluti eins og veikindi, fátækt eða
dauðann.
„Já, við eigum að ræða við börn um lífið og skáld-
skapurinn getur verið leið til þess,“ segir Guðrún.
„Þessi bók gerist til dæmis í stríðinu þegar
fólk upplifði það að togarar voru skotnir
niður og börn misstu foreldra sína. Ég man
eftir hræðilegum forsíðum með myndum
af látnum mönnunum og þetta var hrylli-
lega sorglegt. En við eigum að ræða þessa
hluti við börnin, líka til að þau viti hvernig
lífið var á Íslandi hér áður fyrr. Ég hafði
alltaf þá prívat kenningu að öll vandamál
barna gætu ekki verið leyst hjá tveimur
manneskjum, hvað þá einni. Það þarf heilt
þorp til að ala upp barn. Það er ekki hægt
að leggja það á tvær manneskjur, hvað þá
eina, að eiga að móta barn. Þess vegna er
til dæmis svo ómetanlegt að alast upp með
afa sínum og ömmu, og ég var svo heppin
að hafa þau á heimilinu mínu.“
„Varðandi fátæktina þá er sannleikurinn
sá að allt of margir sem búa ekki við góðan
kost á Íslandi og það er ekki hlúð nægilega
að því fólki. Það er ekkert andstyggilegra
en að börn búi við fátækt og það mun eng-
inn nokkurntíma fá mig til að sjá fátækt í
rómantísku ljósi. Mér finnst fátækt ljót og
andstyggileg. Þess vegna reyndi ég líka í
bókunum mínum að gefa börnunum vænt-
ingar um að lífið gæti verið betra. Ég varð
svo glöð þegar Jónas Pálsson, fyrrverandi
skólastjóri, áttaði sig á þessu í bókunum
mínum og hrósaði mér fyrir. Það sem mig
langaði til að gera með bókunum var að
opna glugga þar sem börn gætu leitað fyrir
sér að öðrum kostum. Því við eigum að
gefa börnum væntingar.“
Vildi ekki lifa ljótu lífi
„Ég var sjálf mjög ung þegar ég ákvað að
ég skyldi ekki lifa eins og foreldrar mínir
og mín fjölskylda. Við vorum auðvitað
ósköp fátæk. Við bjuggum í 60 fermetra húsi í Hafn-
arfirði, mamma, pabbi, amma og afi og tíu systkini.
Húsnæðið var ótrúlega lítið og þröngt og pabbi ves-
lingurinn var alltaf úti á sjó svo við sáum hann nú mest
lítið. Mér fannst þetta alveg frá því að ég var smákrakki
hundleiðinlegt og erfitt, alveg eins og Heiðu í fyrstu
bókinni, og ég var mjög ung þegar ég fór að rækta garð
í kringum húsið. Á þessum tíma fannst Hafnfirðingum
bara allt í lagi að í görðum væri ekkert nema njóli og
möl. Ég fann snemma fyrir sterkri löngun eftir ein-
hverju fallegra og ég ætlaði aldeilis ekki að lifa ljótu lífi.
Og sem betur fer hefur mér bara nokkurnveginn tekist
það. Ég var mjög ung þegar ég gerði mér ljóst að það er
hægt að gera margt fallegt við lífið, jafnvel þó maður sé
fátækur. Til dæmis með því bara að kveikja á einu kerti
og það gerði ég líka miskunnarlaust.“
Sögurnar kenna okkur á lífið
„Það er svo óskaplega margt sem við getum bent
börnum á með sögum frá gamla tímanum í stað
þess að ýta undir taumlausa löngun í efnisleg gæði á
kostnað annarra og betri hluta,“ segir Guðrún og rifjar
upp jólin í litla húsi stóru fjölskyldunnar
sinnar í Hafnarfirði. „Ég man eftir fyrstu
jólagjöfunum sem ég gaf þegar ég var
svona átta ára. Maður átti auðvitað aldrei
grænt gatasett en mér hafði einhvernvegin
tekist að safna heilum fjórtán krónum.
Þá átti ég þegar tvö syst kini og það þriðja
var á leiðinni. Ég keypti kross til að hafa
um hálsinn fyrir systur mína og vasahníf
handa bróður mínum og hann varð svo
hamingjusamur. En maður fékk eiginlega
engar jólagjafir. Mamma og pabbi gáfu
okkur oftast ný og falleg föt, ekkert óþarfa
glingur. Það var gaman að fá ný föt því flest
föt voru endurgerð úr gömlu flíkum sem
hafði verið vent,“ segir Guðrún og tekur
að sér að útskýra orðið vent þegar hún sér
undrunarsvipinn á blaðamanni. „Sögnina
að venda hugsa ég að fæstir þekki í dag
en það þýðir einfaldlega að fötunum hafði
verið snúið við og þau saumuð upp á nýtt
frá röngunni. Í gamla daga var auðvitað
annarri hverri flík vent.“
Það vill enginn vera gamall
„Það er svo margt hægt að gera gott sem
fólki dettur stundum ekki í hug, sérstak-
lega núna um jólin. Til dæmis á einhver
frænka sem býr ein út í bæ ekkert að vera
ein á jólunum. Það er fullt af fólki sem á
að vera búið að bjóða henni heim og sinna
henni. Við eigum að vera dugleg að gefa
með okkur. Ég lærði þetta af pabba því
hann var óskaplega duglegur við að gefa
nágrönnunum nýjan fisk þegar hann kom
heim því það voru nú flestir fátækir þarna
í Hafnarfirðinum í gamla daga. Hann kom
líka með stóra bala af appelsínum og epl-
um úr siglingum fyrir jólin sem við börnin
sáum minnst af, það fór mest til nágranna,“ segir Guð-
rún og brosir að minningunni.
Hún ætlar að eyða þessum jólum í faðmi sinnar stóru
fjölskyldu. „Það vilja allir verða gamlir en það vill eng-
inn vera gamall,“ segir Guðrún sem fagnaði nýlega átt-
ræðisafmæli. „Þessu stórafmæli fylgir aðallega undrun
yfir því að þetta hafi liðið svona hratt en það er auðvitað
voðalega gaman að fá að lifa lengi og ég þakka fyrir það
hvað ég hef verið afskaplega hraust. Ég hef ótrúlega
mikið að gera. Ég les og ég hugsa og ég er að reyna að
skrifa. Svo þarf að reka heimilið þó það sé ekki stórt.
Ég er mikil lánsmanneskja því ég á fögur yndisleg börn
og tengdabörn og 14 barnabörn og þrjú langömmubörn.
Það er ekki hægt að biðja um meira en það.“
Halla Harðardóttir
halla@frettatiminn.is
Það er svo
óskaplega
margt sem
við getum
bent börnum
á með sögum
frá gamla
tímanum í
stað þess
að ýta undir
taumlausa
löngun í
efnisleg gæði
á kostnað
annarra og
betri hluta.
„Börn láta ekki plata sig og þau finna þegar mömmu og pabba leiðist en verða svo óskaplega hamingjusöm þegar mömmu og
pabba finnst gaman. Ég held að þetta sé mjög mikilvægt og það hefur glatt mig óskaplega þegar ég hef fengið þakkir fyrir
fallegu stundina á jóladagsmorgun þegar fjölskyldan lá saman og las nýju bókina.“ Ljósmynd/Hari
Skógarhlíð 18 • Sími 595 1000
Akureyri • Sími 461 1099
www.heimsferdir.is
B
irt
m
eð
fy
rir
va
ra
u
m
p
re
nt
vi
llu
r.
H
ei
m
sf
er
ð
ir
ás
ki
lja
s
ér
ré
tt
t
il
le
ið
ré
tt
in
g
a
á
sl
ík
u.
A
th
. a
ð
v
er
ð
g
et
ur
b
re
ys
t
án
fy
rir
va
ra
.
E
N
N
E
M
M
/
S
IA
•
N
M
72
59
3
Kanarí
Tenerife
Frá kr.
74.900
Kanarí &
Tenerife
Los Tilos
Frá kr. 74.900
Netverð á mann frá
kr. 74.900 m.v. 3 fullorðna
í íbúð.
Netverð á mann frá
kr. 79.900 m.v. 2 fullorðna
í íbúð.
4. janúar í 9 nætur.
Tamaimo Tropical
m/allt innifalið!
Frá kr. 113.900
Netverð á mann frá
kr. 118.900 m.v.
3 fullorðna í íbúð.
Netverð á mann frá
kr. 113.900 m.v.
2 fullorðna í stúdíó.
5. janúar í 8 nætur.
La Siesta
m/hálft fæði innifalið!
Frá kr. 108.900
Netverð á mann frá
kr. 108.900 m.v.
2 fullorðna og 2 börn í
herbergi.
Netverð á mann frá
kr. 140.900 m.v. 2
fullorðna í herbergi.
5. janúar í 8 nætur.
Parquesol
Frá kr. 80.900
Netverð á mann frá
kr. 80.900 m.v. 4 fullorðna
í smáhýsi.
Netverð á mann frá
kr. 104.900 m.v.
2 fullorðna í smáhýsi.
4. janúar í 9 nætur.
Roque Nublo
Frá kr. 76.900
Netverð á mann frá
kr. 76.900 m.v. 3 fullorðna
í íbúð.
Netverð á mann frá
kr. 79.900 m.v. 2 fullorðna
í íbúð.
4. janúar í 9 nætur.
SÉRTILBOÐ
SÉRTILBOÐ
SÉRTILBOÐ
SÉRTILBOÐ
SÉRTILBOÐ
18 viðtal Helgin 22.-27. desember 2015