Fréttatíminn - 17.06.2016, Blaðsíða 12

12 | FRÉTTATÍMINN | Föstudagur 17. júní 2016
Áreiðanleg vörn alla nóttina.
Þú upplifir hreinleika og
ferskleika þegar þú vaknar.
Eini tíðatappinn
með verndandi
SilkTouch™
vængjum
NÝJUNG!
JJ
24
08
Ferðamannastaðir Það er
fyrirséð að mikið álag verð-
ur á helstu ferðamannastaði
landsins á næstu árum og
stjórnvöld þurfa að bregð-
ast við með nýrri stefnu og
framtíðarsýn
Við Old Faithful í Yellowstone-
-þjóðgarðinum er þjónustumiðstöð
með safni, veitingastað, sýningar-
sal, bókabúð og salernisaðstöðu og
ýmsu öðru. Byggingin kostaði um
27 milljónir dollara eða nálægt 3,3
milljörðum íslenskra króna. Þetta
er ekki eina aðstaðan sem ferða-
mönnum er búin nálægt þessum
mikla hver. Í næsta nágrenni er hið
sögufræga hótel Old Faithful Inn
með tilheyrandi aðstöðu um kring.
Á hverju ári koma rúmlega þrjár
milljónir gesta að Old Faithful. Það
er nálægt þeim fjölda sem búast má
við að komi að Geysi í Haukadal ef
spár um fjölgun ferðamanna ganga
eftir og hingað til lands komi um
fimm milljónir ferðamanna árlega.
Við erum því á þröskuldinum að
þurfa að taka ákvörðun um 3 til 4
milljarða króna uppbyggingu við
Geysi.
Uppbyggingin við Old Faithful er
kostuð að hluta með styrkjum en
samt að stærstum hluta með að-
gangseyri. Það kostar 25 dollara
á bíl og 15 dollara á fólk eldra en
16 ára að keyra inn í Yellowstone-
garðinn. Það eru um 5.000 krónur
á par á bíl með tvö börn undir 16
ára. Hluti þeirar greiðslur renn-
ur til uppbyggingar í þeim hluta
garðsins sem Old Faithful er.
2,5 milljónir á Þingvelli
Ef spár ganga eftir munu yfir
2,5 milljónir manna heimsækja
Þingvelli árlega. Til samanburð-
Þingvellir verði eins og Stonehenge
Old Faithful
5.000 kr.
á fjölskyldu
Árlegur fjöldi gesta: 3 milljónir
Þjónustumiðstöð: 3,3 milljarðar króna
Stonehenge
7.000 kr.
á fjölskyldu
Árlegur fjöldi gesta: 1,3 milljónir
Þjónustumiðstöð: 4,4 milljarðar króna
Giant’s Causeway
3.850 kr.
á fjölskyldu
Árlegur fjöldi gesta: 800 þúsund
Þjónustumiðstöð: 3,2 milljarðar króna
Cliffs of Moher
1.750 kr.
á fjölskyldu
Árlegur fjöldi gesta: 1 milljón
Þjónustumiðstöð: 4,4 milljarðar króna
ar sækja um 1,3 milljónir manna
Stonehenge heim árlega. Þar var
byggð nýlega þjónustumiðstöð upp
fyrir 25 milljónir sterlingspunda
eða 4,4 milljarða íslenskra króna.
Ráðagerðir voru uppi um að byggja
enn stærri byggingu en horfið var
frá þeim.
Hver gestur sem skoðar Sto-
nehenge borgar rúm 15 pund eða
um 2.650 krónur fyrir aðganginn
að fornminjunum, þjónustumið-
stöðinni og bílastæðum. Par á bíl
með tvö börn sem bæði eru eldri
en fimm ára þurfa að borga rúm
40 pund eða rúmlega sjö þúsund
krónur.
Vegna afslátta fyrir börn, skóla-
fólk, eldri borgara og fleiri er erfitt
að áætla heildarveltu aðgangseyrir
við Stonehange. Varlega áætlað er
hún þó ekki minni en 3 milljarðar
íslenskra króna. Hluti þeirra fjár-
muna fer í rekstur en góður partur
rennur upp í byggingarkostnað.
Í ljósi komandi bylgju ferða-
manna til Þingvalla þurfa stjórn-
völd að setja sér upp einhvers kon-
ar Stonehange-áætlun. Gestir á
Þingvelli voru um 650 þúsund á
síðasta ári, verða um 800 þúsund
á þessu, tæp milljón á næsta ári og
nálægt 2,5 milljónum um miðjan
næsta áratug.
Menningarfélag í náttúrunni
Stonehenge er í umsjón National Tr-
ust, sjálfseignarfélags undir vernd
ríkisins en með sjálfstæða stjórn og
efnahag. National Trust sér um mik-
inn fjölda náttúru- og söguminja á
Englandi og systurfélög þess sinna
sama verkefni í Skotlandi. Þetta er
einskonar Hið íslenska bókmennta-
félag á náttúru- og sögusviðinu.
Kosturinn við þetta fyrirkomu-
lag er að verja má tekjum á einum
stað til uppbyggingar á næsta. Ef
Stonehenge er að kafna í peningum
og fólki má byggja upp aðstöðu á
öðrum stöðum til að dreifa álaginu.
Ef félag eða stofnun sæi um Sto-
nehenge eitt og sér er hætt við að
tekjustraumurinn myndi leiða til
ýktrar uppbyggingar við staðinn.
Með því að fela menningarfélagi
umsjónina er líka dregið úr hættu
á of mikilli kaupmennsku og gróða-
hyggju. Þau sem hafa verið meðal
12 milljón árlegra gesta við Niagara-
-fossa vita hvaða áhrif það hefur á
svipmót merkra staða.
1,5 milljón að Seljalandsfossi
Á Norður-Írlandi er stuðlabergs-
fjara sem kallast Giant’s Causeway.
Fjaran er einkaeign en það stöðv-
aði ekki National Trust til að byggja
þar skammt frá 3,2 milljarða króna
þjónustumiðstöð. Þar kemur fólk og
greiðir um 850 krónur á mann fyr-
ir bílastæði, sýningu um náttúru-
undrið og sögu svæðisins, aðgengi
að salernum, veitingum, verslun
og þjónustu. Þetta var niðurstaðan
þrátt fyrir að landeigendur hafi vilj-
að fara aðrar leiðir sem hefðu skilað
þeim meira í aðra hönd.
Á hverju ári koma um 800 þús-
und manns að Giant’s Causeway,
álíka fjöldi og reikna má með að
heimsæki Seljalandsfoss eftir þrjú
ár eða svo. Um miðjan næsta áratug
gæti fjöldinn við Seljalandsfoss ver-
ið kominn yfir 1,5 milljón.
Milljón í Reynisfjöru
Sunnan landamæranna á Írlandi
vestanverðu eru Moher-klettarn-
ir. Þar var nýlega byggð þjónustu-
miðstöð fyrir 4,4 milljarða króna.
Þar borgar fólk fyrir bílastæði, 850
krónur á hvern fullorðinn, og er
greiðslan í raun gjald fyrir þjón-
ustu og fræðslu í miðstöðinni þótt
þeir sem koma gangandi að svæð-
inu þurfi ekki að borga neitt.
Á hverju ári kemur um ein millj-
ón manna að Moher-klettunum.
Það er viðlíka fjöldi og reikna má
með í Reynisfjöru árið 2020. Það er
því kominn tími til að taka fyrstu
skóflustunguna að 5 milljarða króna
þjónustumiðstöð við Reynisfjöru,
helst ekki seinna en um næstu
verslunarmannahelgi. | gse
Ef spár ganga eftir mun
þurfa að byggja hratt
upp aðstöðu á helstu
ferðamannastöðum. Tími
vegasjoppunnar er liðinn.
Aukin ferðamannastraum-
ur kallar á veglegar mót-
tökustöðvar með fjölþættri
þjónustu; fræðslu, veiting-
um, verslun og salerni.
ÍSLAND
4.0