Lystræninginn - 01.05.1979, Blaðsíða 15

umræðunnar og niðurstöðurnar niðurí þann hugsjóna-
grundvöll sem staðið er á - en gufa ekki uppí loftið
einsog oft vill verða hér á íslandi. Umræða um pólitík
og menníngarmál er ótrúlega losaraleg á Islandi, og
alltof oft mótast framvinda umræðunnar af stundar-
hagsmunum þátttakenda, sem oft vísvitandi leitast við
að falsa forsendur, ljúga upp röksemdum eða horfa
framhjá aðalatriðum í máli andmælenda sinna.
Umræðan snýst þá uppí þrætukúnst og útúrsnúnínga.
Hverjar urðu niðurstöður þeirrar umræðu sem brast
á hérlendis uppúr ’68 uppreisninni í Frakklandi? Þá var
rætt um annmarka hins kapítaliska kerfis, brenglað
gildismat, gerviþarfir, firríngu, nærlýðræði, nýja sam-
býlishætti, nýjar leiðir í orkumálum, formöngun,
höndskun í skólakerfinu, gagnrýndar voru aðferðir
geðlæknínganna, svo eitthvað sé nefnt.
Það mætti halda að þessi vandamál öll væru leyst á ís-
landi og engin ástæða að jagast um þetta framar. Hvað..
um atvinnulýðræðið sem svo ákaft var boðað, fékkst
fullur sigur í því máli? Hvar eru allar róttæku hug-
myndirnar um skipulag bæja og borga, um lýðræðis-
lega ákvarðanatekt í skipulagsmálum, um nýja sam-
býlishætti? Hvað varð af öllum róttæku félagsfræð-
ingunum og hagfræðíngunum sem þrumuðu yfir hausa-
mótunum á manni á meðan þeir voru ennþá við nám
erlendis? Og hvert hurfu læknanemarnir sem ætluðu
sveimér að fletta onaf lækna- og lyfjamafíunni um leið
og þeir lykju námi og þyrftu ekki lengur að óttast
hefndaraðgerðir lærifeðra sinna? Og hvar eru sálfræð-
íngarnir sem gagnrýndu svo óvægilega aðferðir og
skoðanir lærifeðra og starfsbræðra? Var þetta allt tómt
gaspur þegar til átti að taka? Eða hefur kerfið gleypt
með húð og hári allan þennan skara af eldsálum?
Nú jæja, kannski er verið að gera of strángar kröfur
til einstaklínga, því hver megnar að standa gegn
straumnum? Og hver hefur efni á því að gera kröfur til
annarra? Og vissulega geta menn unnið að úrbótum í
kyrrþey, og eflaust er það einhvers virði að hafa þó ekki
sé nema „fyrrum róttæklínga“ hér og hvar í hinu í eðli
sínu íhaldssama kerfi stjórnunar, höndskunar, ítroðslu
og eftirlits. Og kannski lásum við bara of mikið af
„óraunsæum“ bókum og of mikið af erlendum dag-
blöðum sem höfðu „skoðanir, álit og hugsjónir."
En - er ekki mergurinn málsins þessi: ef hér væri
sterk, lifnadi vinstri hreyfing, sem kappkostaði að
skapa lifandi, samhángandi umræðu um stefnu og
starfshætti, mundi þá fúamýri andlegrar leti, útvatn-
aðs kratisma og kæríngarleysis gleypa jafn marga?
Sjáumst í Alþýðuleikhúsinu!
15