Tímarit um endurskoðun og reikningshald - 01.01.1970, Blaðsíða 13

11.
Elns og okkur er öllum kunnugt, þá belnlst mlklð af störfum
endurskoðend að gerð ársrelknlnga, er nota skal vlð skattaframtöl.
Stundum kemur það fyrlr, að maður sér slíka relkninga undlrrltaða
af aðllum s.jálfum, festa vlð framtalsblaðlð, en á framtalsblaöinu
efst stendur nafnstimpill endurskoðandans og fram kemur, að hann
hefur sótt um frest fyrir aðilann. Við skulum segja, að endurskoö-
andinn hafi samið reikninginn eða framtallð eftir upplýslngum
aðilans, sem eru mjög ófullkomnar. Ber nú endurskoðandinn abyrgð a,
ef það sýnir sig, að slíkum reikningsskilum er mjög verulega áfátt
og þau röng í mörgum tilvikum?
Ég hygg að svar þessari spurningu verði ekki almennt, heldur
verði að meta það eftir atvikum hverju sinni. Hafi endurskoðandinn
séð, að reikningsskllin eru hreinlega fölsuð, þannig, að þau getl ekki
staðizt, þegar þau eru virt með hllðsjón af þeim upplýsingum, sem
gefnar voru,þá tel ég að vel sé hugsanlegt, aó ef endurskoöandanum var
ljóst, að hann var þarna að aðstoða við að blekkja menn, þá gæti
slíkt varöað hann refsiábyrgð, og að ef það væri gert í beinu skatt-
undanskotsskyni, þá gæti það varðað hann refsingum samkv. 13- gr.
hinnar nyju viöbótar við tekju- og eignarskattslögin, sem ég gat
um áður.
Þá hef ég séð áritun, -sem-hljóðar eitthvað á þessa leiö.
nReikningur þessi er saminn eftir bókum yðar, sem vér höfum ekki
endurskoðað. Verðmæti birgða ákveðið af yður."
Ég vil strax taka fram, að ég legg afar lítið upp úr svona
áritun og slíkt vottorð löggilts endurskoðanda hefur enga þýðingu
í mínum augum. Þessi áritun getur naumast nokkurn blekkt og endur-
skoðanda yrði naumast refsað fyrir þótt í ljós kæmi, að reikning-
arnir væru alls ekki í samraani við veruleikann. Hins vegar vil ég
benda á þaö, að endurskoðendur löggiltir, eru opinberir sýslunar-
menn, og þeim ber að sýna nokkra glöggskyggni í störfum sínum og
það þótt ekki væri talið, að um raunverulega endurskoðun væri að
ræða. Ég myndi gera þær kröfur til löggilts endurskoðanda í þessu
sambandi, að reikningarnir væru í samræmi við þær bækur, sem notaðar
hefðu verið og þær upplýsingar, og væru ekki bersýnilega rangir
þegar litið væri yfir gögn og upplýsingar, sem fyrir hendi voru.
á ég þar vló, að endurskoðandanum gæti orðið refsað, ef um mjög
verulegt brot væri að ræða. Hins vegar er hugsanlegt, að endur-
skoðandinn yrði að sæta ábyrgö samkv. ákv. skattalaganna, enda
þótt reikningarnir væru í samræmi við bækurnar og upplýsingar eins
og þær eru út af fyrir sig, ef að góður og skynsamur endurskoðandi
hefði átt að sjá, að þeir hlutu að vera rangir, af þeim gögnum, sem
hann hafði undir höndum.