Ráðunautafundur - 11.02.1984, Page 91

83
í hárri nyt eru aó mjólka af sér hold. Mest er hættan á vöntun
á þrúgusykri ef gróffóður er aðaluppistaóan í fóðrinu/því þá
er hlutfall propionsýru af þeim rokgjörnu sýrum sem myndast við
gerjun í vömbinni lágt. Um þaó hefur oft verið rætt, hversu
stóru hlutverki amínósýrur gegni sem efnivióur til nýmyndunar
þrúgusykurs. Nú er frekar talið aó myndun þrúgusykurs úr amínó-
sýrum sé tiltölulega lítil (Tamminga og Oldham 1980), en hins-
vegar geti amínósýrur virkað sparandi á heildarþörfina fyrir
þrúgusykur.
Þegar sterkja sleppur í gegnum vömbina brotnar hún vió
meltingu í mjógirni niður í þrúgusykur. Því er það auðveld leið
til aó forðast vöntun á þrúgusykri að velja fóðursterkju sem
gerjast aðeins að hluta í vömbinni. Um 78% af sterkjunni í
venjulegum möluðum mais gerjast í vömbinni en til samanburðar
gerjast um 94% af byggsterkju (Waldo 1973). Ef maisinn er hit-
aóur (flaking) gerjast um 93% af sterkjunni í vömbihni.
Próteinfóðrun til mjólkurmyndunar■
Nýting á amínósýrum sem sogast upp frá mjógirni i kúm er
yfirleitt ujn 85-70% til myndunar mjólkurpróteins (Tamminga og
Oldham 1980). 1 sumum tilraunum viróist metíónín geta verió
fyrsta takmarkandi amínósýran.
A mynd 2 er sýnt hvernig þörfin hjá kúm fyrir nettó amónó-
sýrur eóa prótein i hlutfalli af breytiorku breytist meó nythæð
og þeirri breytiorku sem kýrin étur. Ef fóðrið fullnægir orku-
þörf kýrinnar til mjólkurmyndunar, þá er nettó aminósýru/orku
hlutfallið tiltölulega stöðugt þó nytin vaxi. Ef kýrnar fá
ninsvegar ekki nóga orku og eru að mjólka af sér hold, þá vex
þörfin fyrir amínósýrur i hlutfalli við orku mjög nratt.
Eftir burð eykst dagsnytin venjulega hraðar en getan til
að innbyrða fóður. Orkuskortur á sér þvi yfirleitt stað hjá
kúm fyrstu vikurnar eftir burð. Kýr getur haft orkuforða i
formi fitu á skrokknum, sem nægir til aó framleiða 1000 kg af
mjólk, en próteinforóinn mundi aðeins nægja fyrir 120 kg.
Mikil aukning á nyt hefur fengist i tilraunum þar sem kúm,
sem voru að mjólka af sér hold var gefið fiskimjöl með torleysan-
legu próteini (örskov 1982) . Svipaðar nióurstöður hafa fengist
hjá bæði kúm og ám þar sem próteini var dælt beint inn i skeifugörn.
Ef þess er alltaf gætt aó fullnægja þörfum skepnunnar fyrir