Fréttablaðið - 07.06.2017, Blaðsíða 26

Fyrir skömmu var hópur ísl-amskra ferðamanna sóttur í Leifsstöð. Allt voru ferðalang-
arnir karlmenn. Hópurinn var sótt-
ur á flugvöllinn og keyrður í Bláa
lónið. Eftir þá sundferð var keyrt til
Reykjavíkur þar sem rútubílstjórinn
skilaði farþegunum heilu og höldnu
á hótel. En þá kom babb í bátinn.
Þótt ekkert hefði verið að ökulagi
rútubílstjórans gátu ferðalangarnir
umræddu ekki lengur við unað.
Hvers vegna? Jú, rútubílstjórinn var
kona! Fararstjóri umrædds hóps sá
sig því knúinn til að hafa samband
við erlendu ferðaskrifstofuna sem
hafði selt þeim ferðina. Úr varð að
hópurinn fékk nýjan rútubílstjóra:
Karlmann!
Hafandi verið í rekstri eins og
aðrar FKA-konur hafa flestar, ætla
ég ekki að segja að ég skilji ekki við-
brögðin. Þjónustuaðilar eiga það
einmitt flestir eitt sameiginlegt og
það er að viðskiptavinurinn er sá
sem hefur rétt fyrir sér. Sem sölu-
og þjónustuaðili í gegnum tíðina
kannast ég því við mörg tilvikin
þar sem bregðast þarf við athuga-
semdum viðskiptavina eins fljótt
og vel og auðið er. En hérna þurfum
við aðeins að staldra við. Þannig
gildir það fyrir ferðamenn að hér
ríkja ákveðnar reglur og menning
sem þeir eru að sækja heim. Erlendir
ferðamenn eru líka að sækja heim
stolta þjóð. Hluti af þessu stolti er að
segja frá því og sýna í verki hvar við
stöndum í jafnréttismálum. Þann-
ig hafa íslenskar konur löngum
verið mjög virkar á vinnumarkaði.
Þúsundir íslenskra kvenna standa
líka fyrir sínum eigin rekstri og
atvinnusköpun um land allt og í
öllum atvinnugreinum.
Þá höfum við sýnt fordæmi í
ýmsu. Ég nefni sérstaklega kynja-
kvótalögin 2013 og Jafnlauna-
vottunina sem Alþingi samþykkti á
dögunum. Allt eru þetta atriði sem
endurspegla það hver við erum og
fyrir hvað við stöndum. Í þessu til-
viki tel ég því að við hefðum hrein-
lega átt að segja „nei“ við viðskipta-
vininn. Skýra það frekar út fyrir
hópnum hvernig menning okkar
er. Benda þeim á að út ferðina yrði
hópurinn þjónustaður af bæði
konum og körlum. Hvar sem er og
hvenær sem er. Sem auðvitað þýðir
að við konurnar keyrum líka rútur!
Varúð: Kona undir stýri!
Hin hliðin
Rakel Sveinsdóttir,
formaður FKA
Þannig gildir það
fyrir ferðamenn að
hér gilda ákveðnar reglur og
menning sem þeir eru að
sækja heim.
Verðbólga er, eins og Milton Friedman s a g ð i , p e n i n g a -legt fyrirbæri. Með öðrum orðum: ef prentaðir eru pen-
ingar umfram eftirspurn verður
verðbólga. En það snýst ekki bara
um peningamagnið sem seðla-
banki (og viðskiptabankar) skapa
á hverjum tíma heldur einnig um
væntingar um peningasköpun í
framtíðinni.
Til að skilja þetta skulum við
ímynda okkur að Seðlabankinn
tilkynni í dag að eftir tólf mánuði
muni hann hafa tvöfaldað peninga-
magn í umferð í íslenska hagkerfinu.
Hvað myndi gerast? Neytendur,
verkalýðsfélög, vinnuveitendur og
fjárfestar myndu auðvitað bregð-
ast við þegar í stað. Þeir myndu
ekki bíða eftir að verðlag hækk-
aði. Verkalýðsfélög myndu krefjast
hærri launa strax, fjárfestar myndu
selja íslenskar krónur, verslanir
myndu hækka verð o.s.frv. Þannig
myndi verðbólgan byrja að aukast
strax í dag. Þetta sýnir hve mikil-
vægar verðbólguvæntingar eru við
ákvörðun vaxta. Þetta sýnir líka hve
mikilvægur trúverðugleiki seðla-
banka er.
Ímyndum okkur aðrar aðstæður
þar sem seðlabanki hefur 2,5 pró-
senta verðbólgumarkmið (eins
og Seðlabanki Íslands). Einhverra
hluta vegna eykst peningaframboð
hraðar en samræmist þessu verð-
bólgumarkmiði. Hvað myndi ger-
ast? Í einfaldri útgáfu myndi verð-
Snýst 90% um trúverðugleika
Lars Christensen
alþjóðahagfræðingur
Seðlabankinn er
næstum alltaf undir
gríðarlegum pólitískum og
almennum þrýstingi um að
slaka á peningamála­
stefnunni.
Halldór Már Sverrisson
Viðskiptafræðingur
Löggiltur fasteignasali
Löggiltur leigumiðlari
898 5599
halldor@atvinnueign.is
Fasteignamiðlun
Síðumúli 13 - 108 Reykjavík - s: 577 5500 - www.atvinnueign.is
Til leigu glæsilegt skrifstofuhúsnæði út á Granda
Húsnæðið er samtals 2.415 fm á þrem hæðum, hver hæð
ca. 800 m2. Húsnæðið er í byggingarferli og verður hið
glæsilegasta. Miðað er við að afhenta húsnæðið í byrjun
apríl 2018. Í dag er gert ráð fyrir skrifstofugörðum með 57
skrifstofum með þrem fundarherbergjum á hverri hæð
auk eldhús, salernis og geymslu. Um 60 bílastæði fylgja
húsinu. Einnig er hægt er að breyta húsnæðinu að
óskum leigutaka og leigja hverja hæð fyrir sig.
Uppl. veitir Halldór Már fasteignasali gsm: 898 5599
bólgan fara upp fyrir 2,5 prósent. En
það myndi hins vegar ekki gerast ef
verðbólgumarkmið seðlabankans
væri trúverðugt.
Með öðrum orðum: ef allir aðilar
efnahagskerfisins búast við því að
seðlabankinn stilli alltaf peninga-
framboðið þannig að verðbólgan
komi alltaf aftur að 2,5 prósenta
verðbólgumarkmiðinu munu þeir
einnig vænta þess að seðlabankinn
muni í framtíðinni stilla peninga-
framboðið til að tryggja að verð-
bólgumarkmiðið náist. Ef þetta er
tilfellið verður þess þar af leiðandi
alltaf vænst að verðbólgan verði
aftur 2,5 prósent. Það þýðir ekki að
verðbólgan verði alltaf við mark-
miðið en hún mun hafa sterka til-
hneigingu til að að ná sjálfkrafa
markmiðinu á ný.
En hvað um Ísland? Ísland hefur
haft verðbólgumarkmið síðan í
mars 2001. En ef við lítum á sögu-
lega frammistöðu Seðlabankans
þá hefur hann næstum alltaf farið
upp fyrir verðbólgumarkmið sitt.
Síðan 2002 hefur verðbólgan í raun
verið að meðaltali næstum þremur
prósentustigum yfir markmiðinu.
Við hverju er þá skynsamlegast að
búast? Myndi maður vænta þess að
Seðlabankinn stæði við markmiðið
eða fara yfir það eða undir í fram-
tíðinni? Ef við lítum á íslensku stýri-
vextina fáum við svarið – markaðir
hafa næstum alltaf búist við því að
Seðlabankinn fari yfir markmiðið.
Og af hverju er það? Lykilástæðan
er að Seðlabankinn er næstum alltaf
undir gríðarlegum pólitískum og
almennum þrýstingi um að slaka
á peningamálastefnunni – sama
hversu mikill hagvöxturinn er og
sama hversu miklar launahækkanir
eru. Það er einfaldlega sterk verð-
bólgutilhneiging í íslenska hagkerf-
inu. Og þetta er auðvitað ástæðan
fyrir því að vextir eru svona háir á
Íslandi miðað við annars staðar í
Evrópu.
Auk þess næst trúverðugleiki
aðeins ef maður stendur við loforð
sín, og þar sem Seðlabanki Íslands
hefur í sögulegu samhengi ekki
staðið við sitt kemur það varla á
óvart að trúverðugleiki hans sé lítill.
Hins vegar gerir þetta starf Seðla-
bankans miklu erfiðara. Því ef hann
væri mjög trúverðugur þyrfti hann
aldrei að hækka stýrivexti mikið til
að berjast við verðbólguna því allir
myndu vænta þess að hann stæði
við markmið sitt.
Lars segir að það eigi ekki að koma á óvart að trúverðugleiki Seðlabanka Íslands sé lítill. FRéttabLaðið/anton bRink
Of stór biti
Stjórnendur
Silicor Materials
tilkynntu um
helgina að
þeir væru enn
og aftur búnir
að fresta fram-
kvæmdum við sólar-
kísilver bandaríska fyrirtækisins
á Grundartanga. Ástæðan er sú
að illa hefur gengið að fjármagna
100 milljarða króna verksmiðjuna.
Fréttablaðið greindi í síðasta
mánuði frá því að samningur um
raforku frá Orku náttúrunnar væri
runninn út og Faxaflóahafnir höfðu
gefið fyrirtækinu lokafrest til
september áður en lóðasamningar,
sem voru undirritaðir fyrir tveimur
árum, tækju gildi. terry Jester,
stjórnarformaður Silicor Materials,
er aftur á móti viss um að verk-
smiðjan muni rísa en að það verði
dregið úr umfangi verkefnisins. Það
er því aftur komið á byrjunarreit
enda stjórnendurnir búnir að átta
sig á að betra hefði verið að ráðast
í slíka risafjárfestingu í nokkrum
áföngum.
Á lokametrum
Starfshópur fjármála-
ráðherra, sem
hefur unnið að
því síðustu
mánuði að
skoða erlenda
löggjöf um
aðskilnað eða
takmörkun á við-
skipta- eða fjárfestingarbankastarf-
semi, leggur nú lokahönd á skýrslu
sína og mun skila henni til ráðherra
í lok vikunnar. Gert er ráð fyrir því
að benedikt Jóhannesson muni
kynna niðurstöður hennar á blaða-
mannafundi næstkomandi mánu-
dag en ráðherra hyggst í kjölfarið
leggja skýrsluna fram á Alþingi.
Skotsilfur
7 . j ú n í 2 0 1 7 M I Ð V I K U D A G U R6 markaðurinn
0
7
-0
6
-2
0
1
7
0
4
:3
5
F
B
0
4
0
s
_
P
0
2
6
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
0
s
_
P
0
2
3
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
0
s
_
P
0
1
5
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
0
s
_
P
0
1
8
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
tio
n
P
la
te
re
m
a
k
e
: 1
D
0
3
-E
2
A
4
1
D
0
3
-E
1
6
8
1
D
0
3
-E
0
2
C
1
D
0
3
-D
E
F
0
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
6
A

F
B
0
4
0
s
_
6
_
6
_
2
0
1
7
C
M
Y
K