Morgunblaðið - 24.06.2017, Qupperneq 22

22 FRÉTTIRErlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 24. JÚNÍ 2017
VÍKURVAGNAR EHF. STYRKUR, ÞJÓNUSTA OG ÁREIÐANLEIKI
STÆRÐ FRÁ 360-550 L
FARANGURSBOX
Víkurvagnar ehf. - Hyrjarhöfði 8. - 110 Reykjavík -
Sími 577-1090 - www.vikurvagnar.is - sala@vikurvagnar.is
Urður Egilsdóttir
urdur@mbl.is
Fjögur ríki á Arabíuskaga sem slitu
stjórnmálasambandi við Katar fyrr í
þessum mánuði hafa afhent stjórn-
völdum í Katar lista yfir kröfur í
þrettán liðum sem þau verði að upp-
fylla til að fá refsiaðgerðum aflétt.
Löndin fjögur sem um ræðir eru
Sádi-Arabía, Sameinuðu arabísku
furstadæmin, Barein og Egypta-
land.
Stjórnvöld ríkjanna fjögurra saka
Katar um að ógna stöðugleika í
heimshlutanum með því að styðja
við bakið á hryðjuverkasamtökum.
Viðskipti við Katar lögðust af eft-
ir að löndin slitu sambandi og fór þá
að bera á skorti á nauðsynjum, sem
Tyrkir hafa reynt að bæta úr, en
þeir hafa stutt við ráðamenn í
Katar.
Heftir tjáningarfrelsi
Meðal þess sem ríkin fjögur
krefjast er að Al Jazeera-fréttastöð-
inni verði lokað og dregið verði úr
samskiptum við Írani. Stjórnvöld-
um í Katar eru gefnir tíu dagar til að
fara að kröfunum. Stjórnmálaskýr-
endur telja að listinn geri fátt annað
en að reita íbúa Katar til reiði.
Starfsmenn Al Jazeera lýstu yfir
megnri óánægju sinni með kröfurnar.
„Allar tilraunir til að loka fréttastof-
unni eru árás á frelsi fjölmiðla,“ sagði í
tilkynningu frá fréttastöðinni, sem er
með höfuðstöðvar sínar í Katar. „Við
sem vinnum hjá stöðinni teljum að allt
ákall um að loka Al Jazeera sé ekkert
annað en tilraun til að hefta tjáning-
arfrelsið á svæðinu og til að brjóta á
rétti fólks til að nálgast upplýsingar,“
segir í yfirlýsingu starfsmanna stöðv-
arinnar. Al Jazeera er ríkisrekin og að
hluta í eigu Al-Thani fjölskyldunnar.
Stjórnvöld í Katar hafa lengi verið
óvinsæl hjá nágrönnum sínum sökum
stuðnings við hópa á borð við Bræðra-
lag múslima og velvildar í garð Írana.
Það sem leiddi endanlega til þess að
ríkin slitu stjórnmálasambandi við
Katar var ummæli sem birtust fyrir
tveimur vikum á vef Al Jazeera. Þar
fór emírinn, Tamin bin Hamad Al
Thani, fögrum orðum um Íran. Stjórn-
völd í Katar sögðu síðar að vefsíðan
hefði orðið fyrir barðinu á tölvuþrjót-
um en sú skýring þótti ekki trúverðug.
Vilja loka Al Jazeera
 Fjögur ríki á Arabíuskaga setja fram kröfur í þrettán liðum til að aflétta refsiað-
gerðum  Gera fátt annað en að reita íbúa Katar til reiði  Brot á tjáningarfrelsi
AFP
Fjölmiðill Ein af kröfum landanna er að Al Jazeera-fréttastöðinni verði lok-
að. Stöðin er er ríkisrekin og að hluta í eigu Al-Thani fjölskyldunnar.
Dæmi um kröfur sem eru
gerðar á hendur Katar:
» Að loka Al Jazeera alfarið.
» Að fresta byggingu tyrkneskr-
ar herstöðvar í Katar.
» Að draga úr tengslum við
Írani.
» Að stjórnvöld í Katar hætti að
skipta sér af málum landanna
fjögurra.
» Að hætt verði að gefa borg-
urum landanna fjögurra ríkis-
borgararétt í Katar.
Forsprakkar Evrópusambandsins tóku tillögum Ther-
esu May, forsætisráðherra Bretlands, um leiðir til þess
að vernda réttindi þegna Evrópusambandsríkjanna eft-
ir að Bretar ganga úr sambandinu fálega. Sagði Angela
Merkel t.d. að tillögurnar væru ágætar til að byrja með
en augljóslega þyrfti að íhuga þær betur.
Ár var liðið í gær frá atkvæðagreiðslunni þar sem
Bretar samþykktu að ganga úr Evrópusambandinu.
AFP
Brexit-tillögum May tekið fálega
Leiðtogar Evrópusambandsins funda í Brussel
Lundúnalögreglan greindi frá því í
gær að verið væri að kanna þann
möguleika að einhverjir yrðu
ákærðir fyrir manndráp vegna
eldsvoðans mikla í Grenfell-
turninum, þar sem að minnsta kosti
79 létust.
Fiona McCormack, talsmaður
lögreglunnar, sagði jafnframt að
upptök eldsins hefðu verið rakin til
bilunar í ísskáp af Hotpoint-gerð.
Þaðan breiddist eldurinn hratt út,
en rannsókn málsins hefur beinst
sérstaklega að klæðningu hússins,
sem var að sögn úr plasti. Sagði
McCormack að klæðningin hefði
fallið á öllum prófum lögreglunnar
um öryggi við rannsóknina.
Þá sagði McCormack að öll „heil-
leg lík“ hefðu fundist og verið fjar-
lægð úr brunarústunum, en að því
miður væri sú hætta fyrir hendi að
ekki yrði hægt að finna eða bera
kennsl á alla sem létust í brunanum.
Íhuga ákæru fyrir
manndráp
Bruni 79 manns létust í eldsvoðanum.
STÓRA-BRETLAND
AFP
Einn helsti eft-
irlifandi leiðtogi
Rauðu khmer-
anna neitar því að
hafa tekið þátt í
þjóðarmorðinu
sem átti sér stað í
Kambódíu frá
1975 til 1979, en
rúmlega tvær
milljónir manna
voru myrtar á þeim tíma. Khieu
Samphan var einn af fáum opinber-
um andlitum Rauðu khmeranna.
Hann hlaut lífstíðardóm árið 2014
fyrir glæpi gegn mannkyninu. Nú
standa yfir réttarhöld yfir Samphan
vegna fjöldamorða hans á Víetnöm-
um og múslimum, þvingaðra hjóna-
banda og nauðgana. Samphan er 85
ára gamall og hafnar því að vera
stimplaður morðingi þrátt fyrir að
yfir hundrað vitni hafi komið fram
og lýst morðunum sem hann stóð
fyrir. Sérstakur dómstóll SÞ hefur
réttað yfir aðilum Rauðu khmer-
anna síðan árið 2006 en aðeins hafa
þrír menn verið dæmdir þar sem
margir leiðtoganna eru látnir.
Neitar að hafa tekið
þátt í þjóðarmorði
Khieu Samphan
KAMBÓDÍA
Norska stórþingið samþykkti í
fyrradag með naumum meirihluta að
rannsaka bæri illa meðferð norskra
stjórnvalda á Sömum og Kvenum,
þjóðflokkum sem búa hvað nyrst í
landinu.
Greiddu 53 þingmenn atkvæði
með löggjöfinni en 47 á móti, en hún
opnar á að skipuð verði sérstök
„sannleiks- og sáttanefnd“ þar sem
farið verði í saumana á því hvernig
Samar og Kvenar voru kúgaðir á
fyrri tíð. Allir flokkar á þingi lýstu
sig meðmælta tillögunni fyrir utan
Íhaldsflokkinn og Framfaraflokk-
inn, sem báðir sitja í ríkisstjórn. Þá
lagðist meirihluti þingmanna frá
Finnmörku og Troms, nyrstu sýslum
Noregs, gegn því að frumvarpið yrði
að lögum.
Einungis eru nokkrar vikur liðnar
frá því að finnska þingið samþykkti
svipaða tillögu um skipun nefndar
um meðferðina þar á Sömum. Ekki
hefur hins vegar verið ákveðið enn
hvort norska nefndin muni bera heit-
ið „sannleiks- og sáttanefnd“.
Vilja segja sögu sína
Vibeke Larsen, forseti heima-
þings Sama í Noregi, sagðist vera
ánægð með niðurstöðuna við frétta-
miðilinn Barents Observer. „Fólkið
vill fá tækifæri til þess að segja sögu
sína. Margar þeirra eru enn ósagð-
ar,“ sagði Larsen og bætti við að til-
raunir stjórnvalda til þess að gera
Sama „norskari“ hefðu gengið mjög
langt. Líku máli gilti um Kvena, en
það er þjóðflokkur sem kominn er af
Finnum sem fluttust til Noregs á 19.
öld. Munu stjórnvöld til dæmis hafa
tekið börn Sama og sett í heimavist-
arskóla, þar sem þeim var kennt að
vera norskir þegnar. sgs@mbl.is
Leita sannleiks og sátta
 Norska stórþingið samþykkir að setja á fót rannsókn-
arnefnd um kúgun stjórnvalda á Sömum og Kvenum
Ljósmynd/Wikipedia
Samar Fjölskylda af þjóðflokki
Sama frá aldamótunum 1900.
Hluti af bréfum eðlisfræðingsins Al-
berts Einstein verður boðinn upp af
uppboðshaldaranum Christie’s
snemma í næsta mánuði. Bréfin sem
um ræðir sendi Einstein
fransk-svissneska verkfræð-
ingnum Michele Besso, en þeir voru
nánir samverkamenn snemma á ferli
Einsteins.
Bréfin innihalda meðal annars lýs-
ingar Einsteins á einkalífi sínu, en
eðlisfræðingurinn var tvígiftur, auk
þess sem hann lýsir áliti sínu á upp-
gangi Adolfs Hitlers í heimalandi
sínu, Þýskalandi.
Lýsir Einstein uppgötvunum sín-
um á einum stað sem viðleitni sinni
til þess að „komast nær Guði“.
Bréf Einsteins virðast vera vinsæl
til uppboðs þessa dagana, en á
þriðjudaginn var voru átta bréf rituð
af honum boðin upp í Jerúsalem.
Seldust bréfin átta á um það bil
210.000 dollara, eða sem nemur tæp-
um 22 milljónum íslenskra króna.
Bréfasafn
Einsteins
á uppboði
 Bréf seld á
nærri 22 milljónir