Fréttablaðið - 08.03.2018, Blaðsíða 38

Þessi einfalda aðferð til að festa utan á sig föt, að sníða gat og stinga hnappi
í gegnum það, eru þó ekki fyrstu
notin sem mannfólk fann fyrir
hnappa sem hafa fylgt mannkyn-
inu árþúsundum saman. Forn-
leifarannsóknir benda til þess að
hnappar úr skeljum hafi verið
notaðir í Indusdalnum 2800 árum
fyrir Krists burð en einnig bæði á
bronsöld í Kína og í Rómaveldi. Þá
hafa tölur fundist frá landnámsöld
hérlendis. Tölur virðast fyrst hafa
verið notaðar sem skraut og gjald-
miðlar og þá saumaðar í föt eða
þræddar upp á festar. Þessar elstu
tölur eru úr skeljum, málmum og
fallegum leir. Sú aðferð að nota
þessa skrautmuni til að halda
fötum saman eða láta þau falla
betur virðast hafa skotið upp koll-
inum í Þýskalandi á 13. öld og öld
síðar eru tölur algengar í Evrópu.
Tölurnar gerðu kleift að draga fram
líkamsvöxt með því að hafa föt
þröng eða aðsniðin og ollu þannig
byltingu í klæðaburði.
Tölur hafa verið gerðar úr nánast
öllu mögulegu, bæði náttúrulegu
efni og gerviefnum. Til eru dæmi
um tölur sem hafa verið búnar til
úr steingervingum. Til eru ástríðu-
fullir hnappasafnarar sem eiga
tölur af öllum stærðum og gerðum,
lit og lögun og ásælast eldri og
sjaldgæfa hnappa á sama hátt og
aðrir safnarar einstaka safngripi.
Koumpounophobia, eða óttinn
við hnappa, er líka furðu algeng
fælni og Steve Jobs er einn af þeim
sem þjáðust af henni. Þeim sem
eiga við hnappafælni að stríða
finnst tölur ógeðslegar og geta ekki
gengið í fötum þar sem tölur koma
við sögu, finnst tölur skítugar og
jafnvel vond lykt af þeim.
Víða um heim eru starfrækt
hnappasöfn þar sem má sjá
sannkölluð tölulistaverk, fallegar
myndir eru málaðar á hnappinn og
jafnvel glerjað yfir. Slíkar skraut-
tölur voru notaðar á sautjándu og
átjándu öld jöfnum höndum til að
skreyta fatnað og leggja áherslu
á einhvern ákveðinn líkamsvöxt.
Enn eru tölur öðrum þræði hugs-
aðar til skrauts og margir hönnuðir
leggja mikið kapp á að tölurnar
séu fallegar, sérstakar eða beri
jafnvel vörumerki hönnuðarins
eins og tíðkast til dæmis mjög á
gallabuxnatölum. Árið 1918 lét
ríkisstjórn Bandaríkjanna gera
stóra rannsókn á tölum og kom í
ljós að þá voru framleiddar tölur úr
um þrjátíu mismunandi efnum, en
meðal þeirra voru postulín, dýra-
horn sem hefur lengi verið nýtt til
tölugerðar, gler og pappamassi.
Í dag er algengast að tölur séu úr
plasti, skeljum, málmi og tré. Yfir
60% af tölum heimsins eru fram-
leidd í Qiaotou í Yongjia-héraði í
Kína.
Tískuhönnuðurinn heimsfrægi
Izaac Mizrahi er ekki einn af þeim
sem fælast tölur heldur segir hann
að það séu engar slæmar tölur,
aðeins slæmt fólk. Hann gerði á
dögunum stutt myndband þar
sem hann lofar hönnun og fegurð
hnappsins og ekki síst hnappagats-
ins sem hann telur eina merkustu
uppgötvun tískusögunnar.
Áhugafólki um tölur og hnappa
er bent á að hægt er að horfa á
myndbandið á Facebook-síðunni
Small thing Big idea.
Hnöppum
að hneppa
Ekki týna tölunni þótt þú hafir öðrum hnöppum að
hneppa. Tölur eru eitt af stóru verkfræðilegu undr-
um mannsandans og ótrúlegt hvað þessi litlu fyrir-
bæri hafa orðið mannkyninu að miklu gagni.
Í dag er algengast að tölur séu úr plasti en einnig finnast tölur úr málmi, skel eða viði.
Skrauthnappar tíðkuðust mjög á fyrri öldum og voru margir mikil listaverk.
Algengast er að festa tölur á föt með
nál og þræði og til þess að tölurnar
týnist síður og standi ekki út í loftið
eru á þeim tvö til fjögur göt til að
sauma tölurnar kyrfilega fastar.
KRINGLUNNI | 588 2300
20%
AF ÖLLUM VÖRUM
Gildir 8.-12. mars
Opið
til 21
í kvöld
Kringlukast
Smart föt,
fyrir smart konur
Holtasmára 1
201 Kópavogur
(Hjartaverndarhúsið)
Sími 571 5464
Stærðir 38-52
89%
af lesendum dagblaða*
á höfuðborgarsvæðinu
á aldursbilinu 18–49 ára
lesa Fréttablaðið daglega.
*Fréttablaðið og Morgunblaðið.
Heimild : Prentmiðlamæling Gallup okt. - des. 2017.
8 KYNNINGARBLAÐ FÓLK 8 . m A R S 2 0 1 8 F I M MT U DAG U R
0
8
-0
3
-2
0
1
8
0
4
:4
0
F
B
0
7
2
s
_
P
0
5
1
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
7
2
s
_
P
0
3
8
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
7
2
s
_
P
0
2
2
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
7
2
s
_
P
0
3
5
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
tio
n
P
la
te
re
m
a
k
e
: 1
F
2
4
-F
0
6
4
1
F
2
4
-E
F
2
8
1
F
2
4
-E
D
E
C
1
F
2
4
-E
C
B
0
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
4
B

F
B
0
7
2
s
_
7
_
3
_
2
0
1
8
C
M
Y
K