Morgunblaðið - 06.12.2017, Qupperneq 16

16 FRÉTTIRViðskipti | Atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 6. DESEMBER 2017
SCREEN- OG RÚLLUGARDÍNUR
Henta vel þar sem sól er mikil en þú vilt geta séð út
Láttu sólina ekki trufla þig
Álnabær
Allt fyrir gluggann… úrval, gæði og þjónusta.
Síðumúla 32, Reykjavík. S. 588 5900 ■ Tjarnargötu 17, Keflavík. S. 421 2061 ■ Glerárgötu 32, Akureyri. S. 462 5900 ■ alnabaer.is
Sendum frítt hvert á land sem er gegn staðgreiðslu
Íslensk framleiðsla eftir máli
Hringdu núna og bókaðu tíma í máltöku
OPIÐ: VIRKA DAGA FRÁ 10-18
alnabaer.is
Skannaðu kóð-
ann til að sjá
gengið eins og
það er núna á
● Samkeppnis-
eftirlitið hefur fall-
ist á að veita við-
skiptabönkunum
undanþágu til
stofnunar og rekst-
urs sameiginlegs
seðlavers gegn til-
teknum skilyrðum.
Starfsemi seðla-
vers felst í megindráttum í því að taka
við seðlum og mynt frá útibúum, hrað-
bönkum og öðrum starfsstöðvum við-
skiptabanka og sparisjóða, telja og skrá
reiðufé, varðveita það, dreifa því til baka
til útibúa, hraðbanka og annarra starfs-
stöðva og koma því, eftir atvikum, til
geymslu í Seðlabankanum.
Arion banki, Íslandsbanki og Lands-
bankinn hafa skuldbundið sig til að fara
að tilteknum skilyrðum sem er m.a. ætl-
að að tryggja að sameiginlegt seðlaver
verði rekið með sjálfstæðum hætti og að
jafnt aðgengi allra bærra aðila að hinu
sameiginlega félagi verði tryggt.
Sameiginlegt seðlaver
bankanna heimilað
STUTT
BAKSVIÐ
Helgi Vífill Júlíusson
helgivifill@mbl.is
„Íslenskir aðilar, þar með taldir lífeyr-
issjóðir, hafa fjárfest erlendis fyrir upp
undir hundrað milljarða króna frá júní
til október. Það er að einhverju leyti
skýringin á því að krónan veiktist í
sumar samhliða ferðamannastraumn-
um,“ segir Konráð S. Guðjónsson, sér-
fræðingur í greiningardeild Arion
banka. „Innlendir fjárfestar virðast því
hafa tekið losun fjármagnshafta fyrr á
árinu fegins hendi.“
Fram kemur í Markaðspunktum
Arion banka að í nýbirtum tölum um
þriðja ársfjórðung, þ.e. júní til ágústs,
hafi íslenskir aðilar fjárfest fyrir 43
milljarða í erlendum verðbréfum og af-
leiðustaða gagnvart útlöndum jókst
um nærri 11 milljarða króna. Innlendir
aðilar greiddu sömuleiðis niður skuldir
gagnvart útlöndum um 44 milljarða
króna.
Tiltölulega stöðug króna
Jón Bjarki Bentsson, aðalhagfræð-
ingur Íslandsbanka, segir að krónan
hafi veikst í júlí meðal annars vegna
aukinnar fjárfestingar innlendra aðila
erlendis. Í ágúst og september hafi
krónan verið tiltölulega stöðug vegna
þess að hrein erlend fjárfesting var
álíka mikil og afgangur af viðskipta-
jöfnuði. „Síðustu mánuði hefur verið
gott jafnvægi í þessum efnum sem
endurspeglast í því að krónan hefur
verið stöðug. Það er ekkert sem bendir
sérstaklega til þess að það muni breyt-
ast á næstu misserum. En það er
ómögulegt að segja til um hve lengi
það ástand varir,“ segir hann.
Fram kemur í Markaðspunktum
Arion banka að 68 milljarða króna við-
skiptaafgangur á þriðja ársfjórðungi
sé minni en á sama tíma í fyrra, þegar
met var slegið, og skýrist það aðallega
af 25 milljarða króna aukningu vöru-
skiptahalla.
Ferðaþjónustan hefur verið hratt
vaxandi á liðnum árum og skapað
gjaldeyristekjur, sem hægt var að nýta
til fjárfestinga erlendis. Gústaf Stein-
grímsson, hagfræðingur í hagfræði-
deild Landsbankans, segir að sam-
kvæmt nýbirtum opinberum tölum um
þjónustuútflutning sé verulega farið að
hægja á vexti í ferðaþjónustu. „Það
þarf að líta nokkuð langt aftur til að sjá
sambærilegan vöxt eða allt til ársins
2010,“ segir hann. Vöxtur útflutnings
ferðaþjónustu var 3,2% á ársgrundvelli
og nam 190 milljörðum króna. Til sam-
anburðar hefur vöxturinn verið um
18,6% að meðtaltali frá 2010.
„Við teljum að þessu mikla vaxtar-
skeiði í ferðaþjónustu kunni að vera
lokið í bili,“ segir Gústaf. „Það er já-
kvætt að því leyti að vöxturinn var ekki
sjálfbær til lengdar. Nú verður vöxt-
urinn viðráðanlegri og hægt að byggja
betur undir hann.“
Konráð segir að vöxtur ferðaþjón-
ustu í erlendri mynt nemi 12% á milli
ára. „Það verður að teljast nokkuð
gott í alþjóðlegum samanburði,“ seg-
ir hann.
Jón Bjarki bendir á að hver ferða-
maður skili nú færri krónum í kass-
ann á sama tíma og landsmenn ferð-
ist í meiri mæli. „Það leiðir til þess að
gjaldeyristekjur vaxa minna á milli
ára en sem nemur fjölgun ferða-
manna. Gjaldeyristekjur hafa verið
að vaxa um 14-15% á milli ára, og
neysla Íslendinga á erlendri grundu
um álíka mikið.“
Fjárfestu fyrir um hundrað
milljarða á fimm mánuðum
Morgunblaðið/Eggert
Ferðaþjónusta „Við teljum að þessu mikla vaxtarskeiði í ferðaþjónustu kunni að vera lokið í bili,“ segir Gústaf
Steingrímsson hjá Landsbankanum. Vöxtur útflutnings í ferðaþjónustu var 3,2% á ársgrundvelli á 3. ársfjórðungi.
Ferðaþjónusta óx um 3%
á síðasta ársfjórðungi
» Það hægir á vexti í útflutn-
ingi ferðaþjónustu.
» Vöxturinn var 3,2% á árs-
grundvelli og nam 190 millj-
örðum króna á þriðja ársfjórð-
ungi.
» Til samanburðar hefur vöxt-
urinn verið um 18,6% að með-
altali frá 2010.
 Fjárfestingar íslenskra aðila erlendis héldu aftur af styrkingu krónu í sumar
Margt bendir til þess að hægt hafi
verulega á veltuaukningu í bygging-
ariðnaði síðustu mánuði. Þetta kemur
fram í nýútgefinni mánaðarskýrslu
Íbúðalánasjóðs um húsnæðismarkað-
inn. Bendir stofnunin á að vöxtur árs-
tíðaleiðréttrar veltu hafi í síðustu
mælingu reynst 13% en að í sambæri-
legum mælingum árin 2015 og 2016
hafi reynst mun meiri vöxtur. Þannig
hafi á tímabili mælst vöxtur upp á
40%.
Í skýrslunni kemur einnig fram að
einstakar atvinnugreinaflokkanir vísi
sömu átt. Mest sé breytingin í flokki
sem kallast bygging húsnæðis og
þróun byggingarverkefna. Einnig
hafi hægt mjög á vexti í veltu hjá
arkitektum þó hún sé ekki eins áber-
andi á þeim vettvangi og hinum fyrr-
nefnda. Þó má sjá að 12 mánaða vöxt-
ur árstíðaleiðréttrar veltu hjá
arkitektum hafi verið um 30% um
áramótin síðustu en að í síðustu mæl-
ingu hafi vöxturinn verið kominn nið-
ur í 17%.
Í skýrslunni bendir Íbúðalánasjóð-
ur á að fyrrnefndar mælingar séu for-
vitnilegar í ljósi þess að margar vís-
bendingar séu á sama tíma um aukin
umsvif í byggingariðnaði. Þannig hafi
fjöldi starfa í byggingariðnaði aukist
þónokkuð áfram og eins hafi vöxtur
einnig verið töluverður í innflutningi
byggingarefnis. Þó er bent á að um-
svif í byggingariðnaði tengjast ekki
eingöngu íbúðum heldur einnig upp-
byggingu og viðhaldi annarra mann-
virkja, svo sem á sviði ferðaþjónustu,
stóriðju og innviða. ses@mbl.is
Morgunblaðið/Golli
Framkvæmdir Byggingamarkaður-
inn hefur vaxið mikið undanfarin ár.
Minni vöxtur á
byggingamarkaði
 Hægir á aukn-
ingu hjá arkitekt-
um og verktökum