Morgunblaðið - 28.05.2018, Blaðsíða 4

4
Bir
tm
eð
fr
irv
ar
au
m
re
ntv
illu
r.
He
im
sfe
rð
ir
ás
kil
ja
sé
rr
étt
til
lei
ðr
étt
ing
aá
slí
ku
.A
th.
að
ve
rð
ge
tur
br
ey
st
án
fyr
irv
ar
a.
9. október í 13 nætur
Frá kr.
429.895
595 1000 . heimsferdir.is
SRI LANKA
Leyndardómar
Innifalið: Flug, skattar, innrituð 30 kg taska, gisting í 11 nætur á 3*+ og 4*
hótelum með morgun- og kvöldverði á hótelunum ásamt 5 hádegisverðum.
Kynnisferðir skv. ferðatilhögun. Aðgangseyrir þar sem við á. Ferðmannaáritun
og íslensk fararstjórn.
Fararstjóri:
Sigríður Elva Vilhjálmsdóttir, fjölmiðlakona
ÚRSLIT SVEITARSTJÓRNARKOSNINGA 2018
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 28. MAÍ 2018
Jón Birgir Eiríksson
jbe@mbl.is
Fall meirihlutans í Reykjavík er
stærstu tíðindi sveitarstjórnarkosn-
inganna og svo virðist sem Sjálf-
stæðisflokkur haldi velli að mestu í
nágrannasveitarfélögum höfuðborg-
arinnar. Líklegt er að flokkurinn
leiti til fyrri samstarfsflokka sinna.
Litlar sviptingar aðrar urðu í meg-
indráttum á landsvísu jafnvel þótt
víða hafi meirihlutar fallið.
Gott gengi Miðflokksins, Viðreisn-
ar og Sósíalistaflokksins vakti at-
hygli. Vinstri græn töpuðu miklu
fylgi þrátt fyrir að hafa misst aðeins
einn mann á landsvísu.
Kjörsókn á landsvísu var u.þ.b.
67% og stóð í stað miðað við síðustu
kosningar árið 2014. Útlit er fyrir að
botninum gæti verið náð í hruni kjör-
sóknar undanfarin ár.
Viðreisn getur miklu ráðið
Sjálfstæðisflokkurinn vann kosn-
ingasigur í Reykjavík og bætti
nokkru fylgi við sig. Samfylkingin
tapaði fylgi og upprisa Sósíalista í
Reykjavík, auk fylgisfalls Vinstri
grænna á landsvísu vakti athygli.
Stefanía Óskarsdóttir, dósent við
stjórnmálafræðideild HÍ, segir að
áhugaverð staða sé komin upp í
Reykjavík og að Viðreisn sé þar í
lykilhlutverki. „Það verður snúið
fyrir Dag að fá Viðreisn til að koma
inn í fyrra meirihlutasamstarf. Þor-
gerður Katrín sagði að Viðreisn
myndi selja sig dýrt,“ segir Stefanía
og nefnir að Viðreisn sé einnig í
góðri stöðu gagnvart sjálfstæðis-
mönnum.
Miðflokkurinn náði inn einum
manni en Framsóknarflokkurinn
engum. Telur Stefanía að Vigdís
Hauksdóttir oddviti hafi haft forskot
á Framsóknarflokkinn vegna þess að
hún sé betur þekkt en oddviti Fram-
sóknarflokksins.
Staða Dags verri en ætla mátti
Vinstri græn fengu einn borgar-
fulltrúa kjörinn líkt og síðast en töp-
uðu talsverðu fylgi.
„Það skýrist af því að Sósíalista-
flokkurinn komst á flug í Reykjavík.
Það, að VG sé orðinn forystuafl í rík-
isstjórn, opnar á gagnrýni á flokk-
inn,“ segir hún. „Það var ákveðin
undiralda meðal flokksmanna í VG í
Reykjavík þegar ríkisstjórnin var
mynduð. VG sem vinstriflokkur get-
ur lent í ákveðnum vanda þegar
hann er í valdastöðu,“ bætir hún við.
Stefanía nefnir að staða Dags B.
Eggertssonar borgarstjóra sé verri
en gert hafi verið ráð fyrir. „Það
liggur ekki alveg ljóst fyrir að Dagur
haldi áfram sem borgarstjóri. Staða
hans er ótraustari en reiknað var
með. Það verður spennandi að sjá
hvernig þetta þróast í höfuðborg-
inni,“ segir hún.
Frjálsu falli kjörsóknar lokið?
Meint kosningaþreyta kjósenda
varð að umtalsefni síðustu vikurnar
fyrir kosningar. Mikið hrun var í
kjörsókn milli áranna 2010 og 2014.
„Kosningabaráttan fór að gera vel
vart við sig u.þ.b. einni til tveimur
vikum fyrir kosningar. Þetta var
styttri og snarpari kosningabarátta
heldur en oft áður. Það gæti skýrst
af því að það hefur verið kosið oft síð-
ustu ár,“ segir Grétar Þór Eyþórs-
son stjórnmálafræðingur.
Kjörsókn á landsvísu var um 67%,
sambærileg því sem var árið 2014. Í
Reykjavík var kjörsóknin 67,04%.
„Árið 2014 náði kjörsókn sögulegu
lágmarki eftir hrun sem hófst árið
2006. Þessu frjálsa falli er þá lokið og
botninum vonandi náð,“ segir hann
og bætir því við að mikil kjörsókn í
Reykjavík vegi þungt í stóra sam-
henginu. Aftur á móti séu dæmi um
litla kjörsókn, t.d. í Reykjanesbæ
þar sem hún var aðeins 57%.
Átakalínurnar víða óskýrar
Spurður um ástæður lítils áhuga á
kosningunum lengst af segir hann að
átakalínur hafi víða verið óskýrar.
„Í stórum bæjarfélögum í kring-
um Reykjavík virtist ekki sérstak-
lega mikill málefnalegur ágreining-
ur. Það sem tekist var á um í
borginni yfirgnæfði nánast allt ann-
að. Á sveitarstjórnarstiginu eru ekki
jafn skarpar línur og í landsmálun-
um, þetta snýst um nærþjónustu-
verkefni sem oft er ekki mikið tekist
á um. Samgöngumál og skipulags-
mál geta þó alltaf orðið tilefni ólíkra
skoðana,“ segir hann. Grétar nefnir
einnig að atvinnumál vegi að jafnaði
þyngra á landsbyggðinni.
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Fyrstu tölur Oddvitar átta flokka í Reykjavík í sjónvarpssal þegar fyrstu tölur komu. Ingvar Mar Jónsson á B-lista, lengst til hægri, náði svo ekki kjöri.
Stærstu tíðindin í Reykjavík
 Mestar sviptingar í höfuðborginni  Viðreisn lykilflokkur í meirihlutamyndun
 Hruni kjörsóknar gæti verið lokið  Hitamál og átakalínur voru víða óljós
Stefanía
Óskarsdóttir
Grétar Þór
Eyþórsson
Dóra Björt Guð-
jónsdóttir, oddviti
Pírata, útilokar að
flokkurinn vinni
með Sjálfstæð-
isflokknum í borg-
arstjórn.
Píratar í
Reykjavík fund-
uðu í gær um
stöðu mála, en
samstarf við alla
aðra flokka er inni í myndinni hjá
Dóru Björt.
„Það er ekkert í gangi sem er frétt-
næmt, ég var að funda með mínu
fólki í dag og fara yfir stöðuna og
melta þetta,“ sagði Dóra Björt í sam-
tali við mbl.is í gær. „Við ætlum að
hittast aftur á morgun og skoða
þetta,“ sagði hún.
„Við vorum búin að útiloka sam-
starf við Sjálfstæðisflokkinn og
stöndum við það,“ segir Dóra.
Píratar fengu tvo borgarfulltrúa
kjörna. Dóra kveðst „rosalega þakk-
lát“ fyrir þann stuðning sem fram-
boðið fékk og telur niðurstöður kosn-
inganna sýna að Píratar njóti mikils
trausts.
Útiloka
sjálfstæð-
ismenn
 Þakklát fyrir
stuðning við Pírata
Dóra Björt
Guðjónsdóttir
Kolbrún Bald-
ursdóttir, oddviti
Flokks fólksins,
segir í samtali við
Morgunblaðið að
Flokkur fólksins
hafi markað sér
rækilega stöðu á
sveitarstjórnar-
stiginu en flokk-
urinn fékk einn
mann kjörinn í
Reykjavík.
„Þetta er auðvitað nýr flokkur en
við höfum gert það gott á síðustu
mánuðum,“ segir hún.
Hún kveðst hafa „fengið símtöl“ í
gær vegna myndunar meirihluta, en
aðspurð segir hún að ekkert hafi verið
ákveðið varðandi formlegar viðræður.
„Ég ræddi við minn flokk í dag [gær] í
vöfflukaffi, ég legg áherslu á að ræða
við minn flokk,“ segir hún. „Við erum
öll ofboðslega þreytt og svo er bara
nýr dagur á morgun.“
„Við erum
öll alveg í
skýjunum“
Kolbrún
Baldursdóttir
Meirihluti Lista fólksins, Samfylk-
ingar og Framsóknarflokks hélt velli
á Akureyri. Hvert framboð hélt
tveimur mönnum, forráðamenn
þeirra sögðu á kosninganótt að eðli-
legasta fyrsta skref væri að þeir töl-
uðu saman og formlegar viðræður
hófust strax síðdegis í gær.
Hið pólitíska landslag á Akureyri
breyttist nánast ekki neitt í kosning-
unum á laugardag.
Sjálfstæðisflokkur er stærstur í
bænum sem fyrr, hélt þremur mönn-
um en tapaði þó nokkru fylgi. VG
hélt sínum manni og Miðflokkurinn,
sem bauð fram í fyrsta skipti, hlaut
einn fulltrúa í stað Bjartrar fram-
tíðar, sem bauð ekki fram aftur.
Fimm koma nýir inn í bæjarstjórn
að þessu sinni; Hilda Jana Gísladótt-
ir, oddviti Samfylkingarinnar, Halla
Björk Reynisdóttir, oddviti Lista
fólksins – sem sat reyndar í bæjar-
stjórn kjörtímabilið 2010 til 2014 en
gaf ekki kost á sér fyrir fjórum árum
– Andri Teitsson, sem var í öðru sæti
L-listans, Hlynur Jóhannsson, odd-
viti Miðflokksins og Þórhallur Jóns-
son, sem skipaði þriðja sæti á lista
Sjálfstæðisflokksins.
Gunnar Gíslason, oddviti Sjálf-
stæðisflokksins, sagðist á kosninga-
nótt vonast til þess að eiga mögulega
á því að komast í meirihlutasam-
starf, því það væri að sjálfsögðu allt-
af markmiðið og hafa þannig afger-
andi áhrif á stjórnun bæjarins. Hann
kvaðst hins vegar reikna með að
flokkarnir þrír sem mynduðu meiri-
hlutann byrjuðu á því að tala saman í
ljósi úrslitanna og sú varð raunin.
„Við þurfum ekkert að flýta okk-
ur,“ sagði Halla Björk, oddviti L-
listans í gær, en flokkarnir ætla að
gefa sér tíma til mánaðamóta til að
leiða í ljós hvort þeir ná saman á ný.
Oddvitarnir þrír létu allir vel af
fyrsta fundi. „Áframhaldandi sam-
starf er ekkert sjálfgefið. Það þarf að
fara yfir málefnin og sjá hvort við
náum lendingu en fyrsta spjall gefur
góða vísbendingu um að við getum
talað okkur niður á niðurstöðu,“
sagði Hilda Jana Gísladóttir, oddviti
Samfylkingarinnar. skapti@mbl.is
Strax í formlegar viðræður
 Meirihlutinn hélt velli á Akureyri  Fimm nýliðar í bæjarstjórn
Morgunblaðið/Skapti Hallgrímsson
Oddvitar Halla Björk Reynisdóttir,
Guðmundur Baldvin Guðmundsson
og Hilda Jana Gísladóttir.