Verslunartíðindi - 01.05.1927, Blaðsíða 14

60
VERSLUNARTIÐINDI
Breyting á spanska fisktollinum.
Eins og kunnugt er, náðu íslendingar og
Norðmenn samningum við Spánverja um
fisktollinn 1922. Vegna þess að þessi ríki
höfðu lögleitt vínbann hjá sjer, urðu þau
að gjalda toll af fiski eftir I. tollflokki,
32 gullpeseta pr. 100 kg. en með því að
skuldbinda sig til að kaupa ákveðið magn
af Spánarvínum, fjellust Spánverjar á að
setja nýjan tollflokk fyrir fisk frá þessum
ríkjum, 24 gullpeseta pr. 100 kg. og hafa
þau síðan greitt þann toll. Enskur fiskur
var einnig tollaður eftir þessum flokki.
Með viðauka við verslunarsamning Eng-
lendinga og Spánverja, sem var undirritað-
ur í London 5. apríl s.I. af sendiherra Spán-
verja þar og Sir Austen Chamberlain, af-
söluðu Englendingar sjer þeim fríðindum,
sem þeir höfðu umfram önnur ríki, þau er
bestu kjara nutu, í einstökum atriðum og
sem tollurinn á íslenskum og norskum fiski
var bygður á. Englendingar eiga hjereftir
að njóta þeirra bestu tollkjara, sem Spán-
verjar hafa veitt nokkru ríki. Samkvæmt
gömlum samningi áttu Svíar, enda þótt þeir
flytji ekki út fisk til Spánar, að fá 20% af-
slátt af lágmarksfisktollinum og verður þetta
ákvæði lagt til grundvallar við útreikning
á fisktollinum að því er snertir England,
Noreg og ísland. Þessi ríki verða því að
greiða í toll af hverjum 100 kg. fisks 32
gullpeseta -f-20%, eða 25.60 gullpeseta í
stað 24 gullpeseta áður. Sje talið að íslend-
ingar flytji 25 þús. smál. af fiski til Spánar
árlega, nemur þessi tollhækkun 400 þús.
gúllpeseta á ári. Það er talið að Englend-
ingar hafi með fyrnefndum samningsviðauka
fengið einhverjar ívilnanir fyrir stál- og
kola innflutning sinn á Spáni, en það hefir
komið allhart niður á íslendingum og Norð-
mönnum í fisktollshækkuninni.
Enski mótoriðnaðurinn.
Enski mótóriðnaðurinn hefir vaxið mikið
síðustu árin. Árið 1907 var framleiðsla
flutningatækja með mótorum talin 12 þús.
Næsta ár var framleiðslan nokkru minni,
en fór úr því að vaxa ört. 1925 var fram-
leiðslan talin 310 þús. og síðastliðið ár er
hún talin að vera um úa milj. Sjerstaklega
er vert að gefa gætur að hvað mótorhjól-
um hefir fjölgað. Síðastl. ár var framleiðslu-
talan þessi: 157 þús. mótorhjól, 121 þús.
mótorvagnar og 32 þús. flutningsbílar. Fram-
leiðsluaukningin á þessu sviði hefir auðvit-
að haft í för með sjer að atvinna hefir
aukist við þessa iðnaðargrein. Árið 1907
höfðu 54 þús. menn atvinnu við mótoriðn-
aðinn. 1911 er þessi tala orðin 99 þús.,
1921 221 þús. og 1925 rúml. lU milj. Árs-
kaupgjald nemur nú um 40 milj. sterlings-
punda, en 7500000 árið 1914, og er þar
aðeins átt við þá menn sem hafa beina
atvinnu við mótorverksmiðjurnar.
En þrátt fyrir það þótt framfarirnar hafi
verið svo miklar í þessari iðnaðargrein á
Englandi, er það þó fyrst á þrem—fjórum
síðustu árunum, sem nokkuð að ráði hefir
verið flutt út þaðan af mótorflutningatækj-
um. Má þó sjerstaklega geta ársins 1926,
þegar bílaútflutningurinn varð í fyrsta sinn
meiri en innflutningurinn, og það jafnvel
svo að talið er að muni um helming að
verðmæti. Er þetta einkum mikils vert, þeg-
ar þess er gætt að árið 1926 er mjög óhag-
stætt fyrir iðnaðinn. Bílanotkun hefir einn-
ig farið mjög mikið í vöxt. Er talið að þeir
hafi aukist um 10% 1926; hafi verið 911
þús. 1925, en 1032 þús. 1926. Bensíneyðsla
jókst þá líka uð sama skapi úr 495778352
upp í 699371421 gallon. Ennfremur má
geta þess að verð á sumum bílategundum
á Englandi er nú orðið lægra en það var
fyrir stríðið,