Verslunartíðindi - 01.09.1934, Blaðsíða 12

68 VERSLUNARTlÐINDi
tilliti til afstöðu bankanna til ríkisins,
virðist það eðlilegast, að báðum þessum
peningastofnunum sé tryggður þessi
einkarjettur, svo lengi, sem þessum mál-
um er skipað á þann hátt, er frumvarpið
gerir ráð fyrir.
I sambandi við heimild 1. gr. að ákveða
með reglugerð, að allur erlendur gjald-
eyrir, sem fyrir útfluttar afurðir fæst,
skuli renna til bankanna, væri athuga-
vert, hvort ekki væri ástæða til að veita
útgerðarmönnum einhverja séraðstöðu,
að því er það snertir, að mega halda eftir
hluta af andvirði því, ,er þeir fá fyrir
seldar afurðir, til kol- og saltkaupa o. s.
frv. Þetta ljettir starf þeirra að mörgu
leyti og sparar þeim kostnað (ómaks-
laun banka). Virðist þetta sanngjarnt,
þegar þess er gætt, að gjaldeyrisforði
bankanna er að miklu leyti kominn und-
ir heppni og dugnaði útgerðarmanna. —
Verslunarráðið leggur til, að þessi mögu-
leiki sje athugaður grandgæfilega.
2. gr. Verslunarráðið hefir þegar iátið
í ljós álit sitt á skaðsemi innflutnings-
banns á vörum, og skal því ekki víkja
frekar að því hér.
En í sambandi við ákvæðið um vald-
svið gjaldeyris- og innflutningsnefndar,
leyfir ráðið sjer að beina þeirri spurn-
ingu til háttv. fjárhagsnefndar, hvort
ekki sé óeðlilegt, að ríkisstjórnin sjálf,
svo og bankarnir, eigi það undir sam-
þykki nefndarinnar að fá þann erlenda
gjaldeyri, sem þessir aðilar þurfa á að
halda, til að standa skil á erlendum skuld-
bindingum sínum. Verslunarráðinu leik-
ur grunur á, að þessi ákvæði um valdsvið
nefndarinnar, brjóti í bág við fyrirmæli,
sem bönkunum eru sett.
3 gr. Um afstöðu Verslunarráðsins til
þessarar greinar er það að segja, að ráð-
ið leggur eindregið á móti því ákvæði
greinarinnar, að fjármálaráðherra skipi
þrjá af fimm mönnum nefndarinnar, án
tilnefningar. Hinir miklu örðugleikar,
sem fylgja fyrirkomulagi þessu á gjald-
eyrisversluninni, gera starf nefndarinnar
óvenjuvandasamt og erfitt. Gjaldeyris-
skamtarnir eru sjerstaldega viðkvæmt
mál, þeim sem um leyfin sækja, og er
því mikil nauðsyn, að þeir, sem hlut eiga
að máli, kaupsýslumennirnir, geti borið
fult traust til þeirra manna, sem skamt-
anirnar eiga að hafa með höndum. Því er
það, að áliti Verslunarráðsins og allra
þeirra, er Verslunarráðið hefir leitað um-
sagnar hjá, með öllu ótækt, að frumvarp.
ið skuli ekki gera ráð fyrir, að fjármála-
ráðherra sje gert að skipa einn mann í
nefndina, sem skoðast geti fulltrúi versl-
unarstjettarinnar sjerstaklega. Verslun-
arráðið skorar því eindregið á háttv. fjár-
hagsnefnd að leggja það til, að fjár-
málaráðherra skipi nefndina sem hjer
segir. Einn eftir tilnefningu bankastjóra
Landsbanka íslands, einn eftir tilnefn-
íngii bankastjór'a Utvegsbanka Islands
h.f., einn eftir tilnefningu Verslunarráðs
Islands, einn ,eftir tilnefningu Sambands
ísl. samvinnufjelaga og loks einn án til-
nefningar.
4. gr. Það sem Verslunarráðið tekur
fram viðvíkjandi þessari grein sjerstak-
lega, á að ýmsu leyti við frumvarpið í
heild. Það kemur hvergi eins fram og
.einmitt hjer, hve frumvarpið kveður í
rauninni lítið á um það, hvernig gjald-
eyrismálunum verður endanlega skipað.
Það er ef til vill of djúpt tekið í árinni að
fullyrða, að frumvarp þetta til laga um
gjaldeyrisverslun o. fl. sje í þessum efn-
um ,ein allsherjar heimild til fjármála-
ráðherra og væntanlegrar gjaldeyris-
nefndar að fara með þessi mál, nákvæm-
lega eins og þeim sýnist eða þykir best
henta. Að minsta kosti saknar Verslunar-
ráðið mjög, að ekkert skuli ákveðið um