Morgunblaðið - 11.07.2018, Side 15
FRÉTTIR 15Innlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 11. JÚLÍ 2018
Teitur Gissurarson
teitur@mbl.is
Fólk sem kaupir sína fyrstu fast-
eign án aðstoðar frá vinum eða ætt-
ingjum er í minnihluta og aldur
fyrstu kaupenda fer hækkandi.
Þetta og fleira kemur fram í nýrri
mánaðarskýrslu Íbúðalánasjóðs
sem birt var í gærmorgun en þar
segir að niður-
stöður nýrrar
könnunar sem
Zenter gerði fyr-
ir Íbúðalánasjóð
gefi vísbendingu
um að annað-
hvort kjósi fólk
að kaupa sér sína
fyrstu fasteign
síðar á lífsleið-
inni, eða að fast-
eignakaup verði sífellt erfiðari fyrir
ungt fólk.
Erfitt fyrir námsfólk
Í áðurnefndri skýrslu kemur
fram að meðalaldur þeirra sem
kaupa sína fyrstu fasteign sé nú 28
ár og að 59% þeirra fái aðstoð frá
fjölskyldu og vinum við fjármögnun.
Helga Hlín Stefánsdóttir og
Helgi Valur Gunnarsson, bæði 21
árs, keyptu sér nýverið saman sína
fyrstu fasteign í Reykjavík og fengu
til þess stuðning frá foreldrum
þeirra beggja.
„Við erum svo lánsöm að geta bú-
ið heima í fríu fæði og húsnæði og
að foreldrar okkar beggja hafi get-
að aðstoðað okkur,“ segja Helgi og
Helga en þau telja það afar ólíklegt
að þau hefðu getað keypt fasteign
svo snemma á lífsleiðinni án stuðn-
ings foreldra sinna.
„Ég held að það sé mjög erfitt
fyrir ungt fólk sem fer í skóla að
kaupa sér fasteign án aðstoðar. Við
þekkjum enga á okkar aldri sem
eru að íhuga þetta í alvöru,“ segir
Helgi en hann og Helga útskrif-
uðust bæði úr menntaskóla fyrir um
ári og hafa síðan unnið á leikskóla
til að safna fyrir íbúðarkaupunum.
„Við erum búin að vera að safna í
talsverðan tíma núna. Við unnum
bæði svolítið með menntaskóla og
höfum verið að safna í vetur,“ segja
þau en bæta við að stuðningur for-
eldra þeirra hafi samt skipt sköp-
um.
Parið unga áætlar að leigja íbúð-
ina sína út fyrstu árin á meðan það
fer í háskóla, og standa þannig
straum af afborgunum með leigu-
tekjunum.
Áframhaldandi hækkun
Guðmundur Sigfinnsson, hag-
fræðingur hjá Íbúðalánasjóði, segir
niðurstöður könnunarinnar vera
ákveðið áhyggjuefni og segir:
„Þetta gefur til kynna að þarna séu
vaxandi vandamál.“ Aðspurður
hvort hlutfall þeirra sem fá aðstoð
við að kaupa sér fyrstu fasteign eigi
eftir að hækka enn frekar segir
hann: „Ef maður horfir á söguna þá
hefur það verið tilhneigingin. Það er
allavega vert að skoða það hvort
það sé ekki hægt að vera með ein-
hvers konar leiðir til að komast inn
á markaðinn.“
Spurður hvort aðrar ástæður en
íbúðaverð séu þess valdandi að fólk
þarf í auknum mæli að fá aðstoð frá
vandamönnum við fyrstu fasteigna-
kaup svarar Guðmundur: „Ég held
að stærsta skýringin sé fasteigna-
verð.“
Fyrstu kaup með fjárstuðningi
Flestir sem kaupa fyrstu fasteign sína fá fjárstuðning frá vinum og fjölskyldu Helgi og Helga
keyptu sér íbúð 21 árs með stuðningi frá foreldrum Niðurstöður nýrrar könnunar eru áhyggjuefni
Eignafólk Helgi Valur og Helga Hlín festu kaup á fasteign fyrir skemmstu.
Guðmundur
Sigfinnsson
Mjög lítill hluti fólks á leigu-
markaði, um 6%, telur öruggt
eða líklegt að hann kaupi sér
fasteign á næsta hálfa ári.
Þetta kemur fram í skýrslu
Íbúðalánasjóðs en þar segir
einnig að 16% þjóðarinnar, 18
ára eða eldri, séu nú á leigu-
markaði og er það svipað og
hefur mælst á síðustu miss-
erum en tæplega 90% þeirra
sem eru þegar á leigumarkaði
telja almennt miklar líkur á að
þar verði þeir áfram.
19% þjóðarinnar telja lík-
legt eða öruggt að þau verði á
leigumarkaði eftir hálft ár og
telja 21% þeirra sem eru í for-
eldrahúsum líkur á að þau
færi sig yfir á leigumarkað á
næstu sex mánuðum.
Heimilisfólk er almennt
færra í leiguíbúðum en í eigin
húsnæði en 2,38 einstaklingar
búa að meðaltali á hverju
leiguheimili á meðan heimilis-
fólk í eigin húsnæði er að
meðaltali 2,96 á hverju heim-
ili.
Staðan á
leigumarkaði
ÓLÍKLEGT AÐ LEIGUTAKAR
KAUPI FASTEIGNIR
TRÉSMÍÐAVÉLAR
Vélar fyrir
atvinnumenn
og
handverksfólk
Yfir 40 ára frábær
reynsla á Íslandi Rennibekkur
Lata
Verð 139.800,-
Tifsög
Deco-flex
Verð35.660,-
Lykilverslun við Laugaveg – Áratuga þekking og reynsla
Opið virka daga 9-18
laugardaga 10-16
Laugavegi 29 | sími 552 4320 | verslun@brynja.is | brynja.is
Spónsuga 2 stærðir
Verð frá 89.800,-
Slípivél BTS800
Verð 38.490,-
Fræsari
Verð 49.980,-
Hefill
HMS850
Verð frá
54.870,-Súluborvél
2 stærðir
Verð frá 25.770,-
Tifsög SD1600V
Verð 22.980,-
Sambyggð vél
Combi 6
Verð 239.800,-
Rennibekkur DMT 460
Verð 58.190,-
Iðnaðarsuga
HA1000
Verð 21.520,-
Bandsög 2 stærðir
Verð frá 45.150,-
Slípivél
OSM100
Verð37.520,-
Ný
vefverslun
brynja.is
Bútsög
HM80L
Verð 19.700,-