Morgunblaðið - Sunnudagur - 22.07.2018, Síða 18

VEIÐI
18 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 22.7. 2018
H
ana, þar rýkur hann!“ sagði
hestamaðurinn afi minn heit-
inn og togaði í stýrið á nýrri
dráttarvélinni sem hann ók í
fyrsta og eina skipti þegar
hún rann niður brekkuna og síðan út í skurð.
Og sama hugsaði ég þegar stórlaxinn sem var
að koma úr hafi og hafði rétt áður tekið flugu
Þorra Hringssonar í Sjávarholu, neðsta veiði-
stað Laxár í Aðaldal, snerist þar á sporði, rauk
niður úr hylnum og stefndi til hafs að nýju –
með veiðimanninn á harðahlaupum á eftir.
Skömmu áður hafði smálax tekið flugu mína
á næsta veiðistað fyrir ofan, við Staurinn svo-
kallaðan – og hann var býsna smár af Aðaldæl-
ingi að vera, ekki nema 53 cm. Ég hafði varla
sleppt honum aftur og Þorri byrjað að kasta
lítilli Nighthawk-flugu í Sjávarholuna þegar
stóri laxinn hafði hremmt hana og steypt sér
úr hylnum – með Þorra á hlaupum á eftir.
Myndlistarmaðurinn féll á hlaupunum á hálum
hnullungunum við hylinn, en náði að halda
stönginni uppi og línunni strengdri, og innan
skamms var hann búinn að vaða upp á mið læri
út á breiðuna á eftir laxinum og stöðubaráttan
hófst. Stór og silfurbjört hrygnan stikaði
nokkrum sinnum langt út, stökk hátt í tvígang,
en með rólegheitum náði Þorri að færa hana
nær og nær og að lokum alveg til okkar – hún
var þykk og glæsileg, 88 cm löng; ekta Aðal-
dælingur. Og laxinn var greinilega að ganga í
ána.
Ganga neðan Æðarfossa
Ég var að veiða á þessu fornfræga og marg-
brotna veiðisvæði Laxamýringa neðan Æðar-
fossa í þriðja skipti. Það hafði tekið svo vel á
móti mér fyrst þegar ég kastaði flugum þar,
fyrir einum fimmtán árum, að það verður ætíð
í uppáhaldi. Og ekki bara hjá mér því þarna
hafa ótal margir veiðimenn lent í ævintýrum, á
neðstu veiðistöðum þessarar miklu ár sem iðu-
lega er kölluð „drottning íslenskra laxveiðiáa“.
Og að þessu sinni var ég svo heppinn að hafa
myndlistarmanninn Þorra Hringsson með
mér, sannkallaðan heimamann því í tvo áratugi
hefur hann unnið að list sinni öll sumur í
vinnustofunni heima í Haga, vinnustofu sem
faðir hans, myndlistarmaðurinn Hringur Jó-
hannesson, reisti sér og starfaði líka í. Og
Þorri málar ekki bara myndir sínar í Haga
heldur sækir nánast allt myndefnið í náttúr-
una og umhverfið þar heima við, meðal annars
að Laxá sem rennur með landi Haga að vestan
og norðan.
Þorri er slyngur fluguveiðimaður og hefur
jafnframt verið kallaður reglulega til að leið-
segja veiðimönnum við ána, bæði á svæðum
Laxárfélagsins, þar sem við veiðum að þessu
sinni, og á Nesveiðum, en heimamenn í Nesi
fara með réttinn hinum megin á laxveiðisvæð-
inu á dalnum. Og í raun mætast þessi svæði
hjá nokkrum jörðum í dalnum svo þeim lítt
kunnugu þykir nokkuð ruglingslegt – en það
er önnur saga.
Það er ómetanlegt fyrir veiðimann eins og
mig, sem hefur aðeins yfirborðsþekkingu á
nokkrum hinna þekktu veiðistaða við Laxá í
Aðaldal og þekkti aðra ekki nema af afspurn,
að fá að veiða þar með heimamanni eins og
Þorra. Við hófum þessa morgunvakt neðan
Æðarfossa á því að veiða í Bjargstreng og á
Breiðunni við austurbakkann, ösluðum svo yfir
ána, veiddum á Breiðunni að vestan, Stóra-
Fosspolli og reyndum í Miðkvísl, án árangurs.
Sáum í raun ekki fisk. Þá óðum við aftur yfir,
gengum nokkuð niður eftir bakkanum og að
bátum sem bíða þar veiðimanna – prammar
eru þeir kallaðir í dalnum – og rerum yfir að
Kistukvísl, enda félagar okkar á hinni stöng-
inni mættir að taka við veiðinni að austan.
Þorri benti á kríuger sem færðist hægt upp
eftir gríðarmikilli breiðunni fyrir utan, þar
sem áin býr sig undir að sameinast Skjálfanda,
og stakk sér reglulega niður til að grípa æti.
„Sjáðu, kríurnar eru ekki að tína neitt sem
flýtur niður heldur fylgja einhverju sem færist
upp. Það þýðir væntanlega að það sé laxa-
ganga – þær tína lýsnar sem losna af laxinum,“
sagði hann. Og hlýtur að hafa verið rétt því
skömmu síðar, þegar hallaði undir hádegi, tók
smálaxinn hjá mér og skömmu síðar stóra
hrygnan hjá honum. Laxar sem hafa eflaust
verið að koma úr hafi. Við sáum meira af fiski í
kvíslinni en festum ekki í þeim.
Alltaf laxaflugur undir
Seinnipartinn vorum við komnir á allt annað
og ólíkt svæði við ána, það efsta á svæðum
Laxárfélagsins en á þeim er veitt á átta stang-
ir. Og það er við Hagabakka og Þorri því sann-
arlega á heimavelli. Fyrst reyndum við við
Langeyjareyri, á stað sem göngulax stoppar
að sögn Þorra stundum á, án árangurs. Þá
köstuðum við við Hagabakka efri og neðri, þar
sem áin fellur í hægum breiðum straumi áleið-
is að broti til móts við Þinghúsið á Hólmavaði.
Þetta er langur samfelldur veiðistaður, beggja
vegna brúarinnar yfir ána, og skiljanlega í
miklu uppáhaldi hjá Þorra, rétt eins og mörg-
um öðrum veiðimönnum, enda fer flugan þar
vel og búast má við því að lax hreppi hana nán-
ast hvar sem er. Eða urriði, eins og Þorri
bendir á, eftir að einn vænn, allt að fjögur
pund, hefur tekið Nighthawk-fluguna sem enn
er á taumnum.
„Við að veiða laxinn hér í ánni kemur fullt af
urriða í laxaflugurnar, hann er að éta, greyið,“
segir hann þegar urriðinn hefur skotist pirr-
aður aftur út í strauminn.
„Ég er alltaf með laxaflugur undir og líka
þegar ég ætla að ná í silung, ekki vegna þess
að ég veiði svo mikinn lax heldur finnst mér
bara ekki gaman að veiða á þessa löngu
nobblera með kúluaugun. Það er bara ekki
minn stíll. Ég held að ég veiði álíka marga sil-
unga á laxaflugur og hinir fá á sínar silunga-
flugur.“
Og Þorri heldur áfram að kasta flugunni og
veiða niður strenginn meðan við spjöllum.
Hann segir að á vorin, strax þegar hægt er eft-
ir að ísa leysir, leggi bændur í Haga I og Forn-
haga silunganet í Álfthyl. Það veiddist slatti af
silungi nú í vor, vel höldnum, og svo festi sig
ein álft. „Það skilur enginn hvernig hún ánetj-
aðist og hún lifði það af og náði að losa sig.
Einu sinni kom húsandarsteggur í netið og
drukknaði – ég át hann með bestu lyst. Hann
var seigur, þetta var gamall karl – eflaust á
sextugsaldri eins og við … Það gerist sjaldan
að niðurgöngulax komi í netin, kannski einn
smálax á vori,“ segir hann.
Mikil „monster“
– Veiddirðu eitthvað hér sem strákur með
pabba þínum?
„Pabbi var ekki veiðimaður. Hann veiddi að-
eins á stöng sem ungur maður en hafði ekki
þetta veiðigen. Og eiginlega ekkert af þeim
systkinum hér í Haga, sex bræðrum og tveimur
systrum; þriðji elsti bróðirinn, Völundur, veiddi
eitthvað smávegis. Frændur mínir í Haga og
Fornhaga, Jón og Pétur Fornasynir, eru aðal-
veiðimennirnir hérna. Forni var bróðir ömmu
og mikill og góður veiðimaður, ég horfði á hann
veiða; hann var eins góður og þeir geta orðið.
Ég var oft með Jóni þegar hann var að
veiða, sat á bakkanum og fylgdist með, sem
var dásamlegt. Og að sjá þessar skepnur sem
þeir veiddu og komu með heim, kannski svona
18-pundara, mikil „monster“, það var gaman.“
Þorri segist hafa byrjað að veiða silung ung-
ur í Daufhyl, eins og önnur börn á flotholt og
maðk. „Það var svo ekki fyrr en ég var kominn
vel yfir tvítugt að ég mannaði mig í að prófa
fluguveiðar sjálfur, fyrst á einhendu sem ég
fékk að láni og svo á eigin stöng. Ég fékk einn-
ig leiðbeiningar frá tengdaföður mínum heitn-
um, Halldóri Viðari Péturssyni, sem var ákaf-
ur fluguveiðimaður. Þegar ég var kominn af
stað var ég afar fljótur að ná tökum á flugu-
veiðinni enda voru þessir menn, og sérstaklega
Jón og Pétur, duglegir við að fræða mig um
Laxána og hvernig best væri að bera sig að við
laxveiðar. Jón segist lítið veiða sjálfur lengur
en það eru þó ekki nema tvö ár síðan hann
landaði laxi hér niður frá, í Grástraum. Þeir
Pétur kenndu mér margt sem ég hef getað
byggt á. Ætli ég sé ekki kominn með um tutt-
ugu prósent af mögulegri þekkingu á því
hvernig megi veiða í ánni – og á því mikið eftir.
Ég veit nokkurn veginn hvar tökustaðirnir eru
og hvernig á að bera sig að.“
– Ertu þá að tala um öll laxveiðisvæðin?
„Já. Ég hef veitt nokkrum sinnum í Nesi og
Þorri Hringsson myndlistarmaður
fæddist í Reykjavík árið 1966 en á ættir
að rekja í Aðaldal. Hann útskrifaðist
frá Myndlista- og handíðaskóla Íslands
árið 1989 og árið 1991 frá Jan van Eyck
Akademie í Maastricht í Hollandi.
Þorri hefur haldið fjölda einkasýninga
og tekið þátt ýmsum samsýningum; þá
hefur hann verið virkur í heimi mynda-
sagnagerðar hér á landi og kennir
myndlist. Síðustu tvo áratugi hefur
Þorri unnið í Haga í Aðaldal á sumrin
og sækir hann efnið í málverk sín í
landið umhverfis vinnustofuna.
„Þetta er heimasvæðið mitt“
Laxá í Aðaldal er mikilfengleg á og draumastaður margra veiðimanna, með sína stóru laxa og öflugu silunga. Í tuttugu ár hefur
Þorri Hringsson unnið að myndlist sinni í Haga, á bökkum Laxár, og nýtur þess líka að veiða í ánni sem hann þekkir mjög vel.
Einar Falur Ingólfsson efi@mbl.is
Vænn urriði hefur tekið Nighthawk-flugu Þorra þar sem hann veiðir sig niður með Hagabökkum neðri. Það var neðar í strengnum sem stærsti lax sem
Þorri hefur glímt við tók hjá honum – Popham-flugu sem Orri Vigfússon gaf og sagði komna frá Karli Bretaprinsi.
Morgunblaðið/Einar Falur
Þorri með einn af vænu urriðunum sem
taka laxaflugur; þessi tók við Hrúthólma.
Sækir mynd-
efnið í Haga