Þróttur - 15.12.1920, Qupperneq 13

ÞRÓTTU R
19
Á Porláksmessu.
Það sem eg ætla að segja frá, gerðist um
j°l fyrir mörgum vetrum á Norðurlandi.
Þenna vetur voru hörkur miklar og snjókyngi
•^eiri en komið hafði í manna minnum. í
sveitinni voru flestir bæir huldir í snjó og varð
v'ða að grafa löng göng út frá bæjardyrum.
Á bænum þar sem eg dvaldi, var snjór svo
ttdkill að ljós var haft um daga, og snjógöng
voru grafin út til vatnsbólsins, sem skaml var
1 burtu.
Óslitin stórhríð hafði staðið í viku og hættu
ser fáir út úr bænum nema vinnumaður að
nafni Jón er hirti fénaðinn. Engin maður hafði
^omið af næstu bæjum, og engan gest hafði
borið að garði um langan tíma, og var slíkt
sjaldgæft.
A Þorláksmessu morgun þegar Jón kom úr
Ijárhúsunum, spyr húsfieyja hann hvort hríðin
vaeri jafnsvört og áður. Sagði hann veður engu
betra en vel fært hverjum karlmanni Allir vissu
að húsfreyja var á hverjum degi að vonast
eRir, að veðrið lægði, svo hægt væri að senda
' kaupstað fyrir jólin. í kaupstaðinn var hálf
dagleið, og mátti því fara fram og aftur á ein-
Utn degi ef rösklega var gengið og lagt af stað
fyrir birtingu. Meðan hríðin batnaði ekkert
Þótti engum gerlegt að senda mann í kaupstað,
Þvi að mjög líklegt var að hann kæmi aldrei
aftur. Húsfieyja vildi auðsjáanlega ekki biðja
oeinn af kailmönnunum um að leggja í þessa
hættuför, en allir vissu hversu leitt henni þótti
að geta ekki gefið börnunum kerti eins og venja
var, og verða án ýmsra hluta sem hún var vön
að fá fyrir jólin.
»Hefir ekki slormurinn minkað« spurði hús-
freyja aftur.
»Meiri stormur en í gærkvöldi« svaraði Jón
°g strauk snjóbleytuna af andlitinu á sér. »Það
er eins og hríðin aukist eftir því sem nær
óregur jólunum«.
»Húu tekur af jólagleðinni hér i bænum«
sagði húsfreyja og gekk fram í eldhús.
Jón hætti að skafa af sér snjóinn og varð
hugsi. Svo gekk hann rakleitt í eldhúsið og
segir húsfreyju, að sig langi til þess að fara í
kaupstað fyrir hana, þó ekki væri nema til að
na í kerli handa börnunum.
Hún horfði á hann nokkra stund og sagði
ekki neitt.
Jón var enginn væskill. Hann var hár vexti
og þrekinn um herðar, brjóstið var breitt og
hendurnar sterklegar. Það mátti ganga að því
vísu, að hann gat int það af hendi sem hann
bauðst til að vinna. Hann var vanur hríðum
og frosti. Því meir sem blés á móti því rösk-
legar gekk hann fram. Það rann bardagablóð í
æðum hans, og það gerði vart við sig í
hverri mannraun.
»Eg legg samstundis á stað« sagði Jón er hús-
freyja svaraði ekki strax. »Skrifaðu það sem
þú vilt að eg kaupi meðan eg tek fram skíðin
mín«. Að svo mæltu fór hann burt.
Húsfreyja sagði bónda sínum frá þessu, en
hann latti. Þegar Jón hafði tekið fram skíðin
sagði bóndi að ófært væri hverjum manni að
leggja út í hriðina, og hann færi ekki með sínu
leyfi. En Jón hélt fast við sinn keip og hélt
áfram að búa sig. Þegar hann er albúinn fær
húsfreyja honum blað um það sem hann eigi
að kaupa og segir um leið, að hún vilji heldur
vera án þess en að stofna lífi hans í hættu.
Hann kvað ástæðulaust að óttast um sig og
bjóst til ferðar.
Allir heimamenn horfðu á hann þegjandi
meðan hann batt á sig skíðin i bæjardyrunum.
Skiðin voru löng og breið og hafði hann smið-
að þau sjálfur. Langan broddstaf hafði hann í
hendi og poka á baki með nokkru af vistum.
Hann dró hettuna niður fyrir andlit sér og bað
menn vel að lifa. Svo laust hann við skíðageisl-
anum og hvarf út í hríðina.
Við gerðum ráð fyiir að hann mundi kom-
ast til kaupstaðarins fyrir myrkur og leggja af
stað heimleiðis með birtunni næsta dag, ef alt
gengi vel. Leiðin sem hann átti að fara var all
erfið en hættulaus, nema á einum stað. Vegur-
inn lá utan í fjalli og var þar gil eitt djúpt og
breitt, er gekk út frá miðju fjallinu. Lá vegur-
inn á gilbarminum, en einnig mátti fara annan veg
hærra upp í hlíðinni, en hann var örðugri
og lengri. Gil þetta hafði mörgum að bana
orðið að vetrarlagi, en samt héldu menn upp-
teknum hætti og fóru ætíð sömu leið, hvorl
sem ljóst var eða dimt, og gengu á gilbarmin-
um eins og vegurinn lá.
Þegar menn sátu við snæðing um kvöldið
var ekki um annað talað en Jón, og þótti
sumum hann mundi nú reisa sér hurðarás um