Jökull


Jökull - 01.12.2006, Blaðsíða 6

Jökull - 01.12.2006, Blaðsíða 6
Haraldsdóttir et al. Weather related to avalanches at Neskaupstaður (Ólafsson, 1998), showed connections between pre- cipitation, maximum wind speed and the occurrence of large avalanches. A prerequisite for avalanches with a long run-out was either a high value of accu- mulated precipitation over 5 days or moderate precip- itation, but strong winds from the north-east. Stud- ies for Siglufjörður (Björnsson, 2001), Seyðisfjörður (Karlsdóttir, 2003) and for the northern part of Vest- firðir (Björnsson, 2002) also revealed a connection between high wind speeds and avalanches. Prior to the avalanches in Seyðisfjörður, a high amount of pre- cipitation was also observed. Much precipitation was usually observed before the largest avalanches in the northern part of Vestfirðir, as well as in Siglufjörður. Strong winds as well as heavy precipitation are the most important parameters to consider when attempt- ing to predict regional avalanche hazard with the help of sophisticated numerical modeling of the snowpack (Haraldsdóttir et al., 2004). GEOGRAPHICAL SETTING Several coastal towns are endangered by avalanches in Iceland (Figure 2). Fishing is the economic foun- dation for these towns, which were established in the late 1800’s. Above the towns are steep 400–800 m high mountains. As the towns grew bigger in the late 1900’s, they gradually expanded towards the moun- tain slopes and today there are many houses that are located within presently-defined avalanche haz- ard zones. The slopes of the mountains in the start- ing zones of avalanches are typically 30–40◦. The mountain tops are either relatively sharp peaks or flat with relatively extensive fetch for blowing snow. Both types exist in most parts of the country, but the peak form is more common in Austfirðir, E-Iceland, and the plateau form in Vestfirðir, NW-Iceland. Many starting zones are in gullies or bowls, while others are on more open slopes. Previous awareness of the potential hazard de- pended mainly on people’s experience of avalanches. During the late 1800’s there were cold winters. In Neskaupstaður in the 1890’s (translated to English): “avalanches struck every winter down to the ocean” (unpublished memoirs of Pálmason, as referred to by Haraldsdóttir (1997). At that time, there were few houses in the present location of Neskaupstaður, where in 1885 three lives were lost. During the same year, an avalanche took the lives of 24 people in Seyð- isfjörður. During most of the 20th century the cli- mate was warmer and there are no registered major catastrophic avalanches in the Neskaupstaður area un- til 1974, when 12 fatalities occurred. More than half a century without any significant avalanche activity in vicinity of the inhabited area had resulted in careless- ness in planning new residential areas. The present avalanche hazard zones extend down to the ocean in many towns, enclosing industrial as well as inhabited areas. Several farms and many roads are threatened by avalanches, but this overview con- cerns only towns and their immediate surroundings. Figure 3 shows an overview of avalanche acci- dents in Iceland. The incidents are mostly clustered in Vestfirðir, NW-Iceland, in central N-Iceland and in Austfirðir, E-Iceland with some scatter elsewhere. As Björnsson (1980) points out, the data is discontinuous. Records are inaccurate up to the year 1800, but af- ter 1800 reports on damage from avalanches are quite complete. Most of the fatal, catastrophic avalanches dur- ing the last 30 years striking towns or farms in Ice- land have been dry slab avalanches. Examples in- clude Neskaupstaður on 20 December 1974, causing 12 casualties, an avalanche striking approximately 40 summer cottages close to Ísafjörður on 5 April 1994 killing one person, Súðavík on 16 January 1995 caus- ing 14 casualties, a farmhouse in Reykhólasveit on 18 January 1995 killing one person, Flateyri on 26 Oc- tober 1995 causing 20 casualties and the most recent one destroying a farm in Ólafsfjörður on 13 January 2004 killing the farmer. Slush flows killed four people in Patreksfjörður on 22 January 1983. Assessments of the avalanche haz- ard at several locations, as well as recommendations for actions to be taken, were made after the Neskaup- staður 1974 avalanches (Quervain, 1975), and also after the Patreksfjörður 1983 slush flows (Hestnes, 1985). Besides dry slab avalanches, slush flows cause a major threat to several towns. Powder avalanches on the other hand are rare, due to prevailing strong 4 JÖKULL No. 56
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.