Morgunblaðið - 27.09.2018, Blaðsíða 11
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 27. SEPTEMBER 2018 11FRÉTTIR
Af síðum
Að vera í Versace-kjól en halda á tösku
frá Michael Kors myndi líta undarlega
út. Það eru ekki bara sterkefnaðar
tískudrósir- og dárar sem eru á þessari
skoðun, heldur jakkafataklæddir fjár-
festar sömuleiðis. Kors, sem framleiðir
smekklegar handtöskur og annan
tískuvarning á viðráðanlegu verði,
hyggst borga 2 milljarða dala fyrir
ítalska tískumerkið Versace sem er
rómað fyrir framúrstefnulegar eðalflíkur.
Kaupin á Versace koma ári eftir að Kors keypti lúxus-skóframleið-
andann Jimmy Choo á 1,2 milljarða. Með því að eignast Versace þyk-
ir ljóst að Kors ætli sér að verða að alvöru„tískuhúsi“. En hluthafar
eru lítt hrifnir af því að para fyrirtækin saman. Á mánudag lækkaði
hlutabréfaverð Kors um nærri 10%, sem þýðir að markaðsvirði fé-
lagsins rýrnaði um hér um bil milljarð dala. Kors, sem var eitt sinn á
mikilli siglingu, er núna jafnt og þétt að takast að snúa rekstrinum
við, en svona dýr yfirtaka vekur athygli en ekki endilega aðdáun.
Þegar Kors var skráð á hlutabréfamarkað árið 2011 voru margir
spenntir. Rétt eins og keppinautur þeirra Coach hafði Kors slegið í
gegn á heimsvísu með smekklegum en hæfilega dýrum töskum og
vegnaði svo vel að hlutabréfaverðið var farið úr 20 dölum á hlut við
skráningu upp í 100 dali á hlut árið 2014. En félagið gekk of langt í
að slá af verði og þegar hagnaðurinn lét á sér standa á meðan rekst-
urinn hélt áfram að vaxa urðu fjárfestar hvekktir, og voru það allt
þar til Kors fór aftur að leggja áherslu á að selja á fullu verði og fikra
sig upp á við í tískuheiminum með kaupunum á Jimmy Choo. Áður en
verðið lækkaði á mánudag höfðu hlutabréf Kors hækkað um 50% á
þessu ári.
Það er sjaldgæft að vörumerki á borð við Versace séu til sölu og
þau eru ekki ódýr. Verðmiði upp á 2 milljarða dala þýðir að heildar-
virði félagsins er ríflega tvöfalt hærra en tekjur þess. Það sem meira
er þá mátti litlu muna að enginn hagnaður yrði af rekstri Versace í
fyrra. Heildarvirði Kors er 11 milljarðar dala og nettóskuldir félags-
ins rétt undir 1 milljarði svo að það ætti ekki að vera of mikil byrði að
staðgreiða kaupin.
En hluthafar hafa áhyggjur af því að Versace muni dreifa athygl-
inni einmitt á þeim tímapunkti sem verið er að snúa rekstrinum við.
Mörg stærstu tískumerki heims hafa fundið sér samastað í stórum
eignasöfnum félaga á borð við LVMH og Richemont, og snjallt af
Versace að selja þegar markaðurinn er á, eða nálægt hápunkti upp-
sveiflu. Fjárfestingasjóðurinn Blackstone mun hagnast vel á að hafa
keypt minnihluta í Versace árið 2014. Það er ákveðinn hæfi-
leiki að vita hvenær maður á að losa sig við gamlan fylgihlut.
LEX
Kors og Versace:
tuskast á tískupöllunum
AFP
Það að stofnendur Instagram skuli
hafa hætt störfum hjá Facebook
sannar hin fornkveðnu stjórnunar-
fræði: að flestum frumkvöðlum
mun, þegar upp er staðið, ganga illa
að aðlagast menningu stærra félags
sem kaupir fyrirtækið sem þeir
stofnuðu.
Það kemur mér á óvart að Kevin
Systrom og Mike Krieger skyldu
endast í sex ár hjá samfélagsmiðla-
risanum, og að það hafi tekið svona
langan tíma fyrir deilur um sjálf-
stæði Instagram of stofnenda þess
að fljóta upp á yfirborðið.
Það liðu til dæmis ekki nema þrjú
ár frá því Yahoo keypti ljósmynda-
deiliforritið Flickr, sem Stewart
Butterfield stofnaði, þar til hann
hætti þar störfum. Fyrr á árinu
greindi hann FT frá því hvernig það
var að vera hluti af skrifræði Yahoo:
„Fólk var alls ekki að vinna saman,
heldur allir að hugsa um sitt.“
Kannski betri stjórnunarhættir
Kannski er það til marks um betri
stjórnunarhætti hjá Facebook að
stofnendur Instagram skyldu end-
ast þar tvöfalt lengur, eða ef til vill
að samfélagsmiðlasamsteypan hafi
sýnt Instagram eftirlátssemi fyrstu
árin eftir að hafa eignast reksturinn
árið 2012 þar sem móðurfélagið var
á svo mikilli siglingu. Eftir því sem
þrýstingurinn á Facebook jókst
varð æ óhjákvæmilegra að Mark
Zuckerberg og fólkið hans myndi
þurfa að kreista meiri tekjur út úr
ljósmyndaforritinu og grípa fastar i
taumana.
Sams konar deilur um hvernig
réttast væri að skapa tekjur úr vin-
sældum WhatsApp – sem urðu enn
flóknari vegna deilna um verndun
gagna og persónuupplýsinga –
leiddu til þess að stofnendur skila-
boðaforritsins höfðu sig nýverið á
brott.
Ólík vinnustaðamenning
Þessi tilvik minna okkur á
ákveðnar staðreyndir um það
hvernig fyrirtæki virka: Ein þeirra
er að ekki er hægt að finna stórfyr-
irtæki þar sem vinnustaðamenn-
ingin er alls staðar sú sama. Í sum-
um tilvikum er það af ásetningi gert,
s.s. með því að viðhalda ákveðnu
svigrúmi á milli móðurfélags og fyr-
irtækja sem tekin hafa verið yfir,
eins og Amazon gerir með skóbúð-
ina Zappos sem rekin er á mjög
óhefðbundna vegu. Eða þá að
móðurfyrirtækinu mistekst, óvilj-
andi, að koma böndum á vinnustaða-
menninguna í kimum félagsins, sem
skapar hættu á að starfsemin rask-
ist og hneykslismál komi upp.
Í báðum tilvikum er lexían sú
sama: Móðurfélög þurfa að veita
dótturfélögum sínum einhvers kon-
ar leiðsögn, og það er nærri því
óhjákvæmilegt að þessi afskipti af
rekstrinum muni breytast eftir því
sem tíminn líður, og eftir því sem
stefna móðurfélagsins breytist.
Í dag stendur Facebook frammi
fyrir tveimur mikilvægum og tengd-
um áskorunum. Önnur þeirra er að
tryggja að Instagram haldi vinsæld-
um sínum með því að bæta við nýj-
um vörum (á borð við Instagram
Stories og sjálfstæða myndbands-
forritið IGTV) en án þess að þynna
út það sem gerir Instagram áhuga-
vert.
Eins og John Chambers fjallar
um í nýrri bók sinni, Connecting the
Dots, um þau ár sem hann stýrði
Cisco Systems í gegnum líflegt yfir-
tökutímabil: „Þegar liðin eru fimm
ár eða meira er ekki lengur hægt að
skrifa vandamál dótturfyrirtækis á
erfiðleika tengda yfirtökunni, held-
ur snýr vandinn að því hvort tekist
hefur að koma því til leiðar að ný
kynslóð af vörum verði til hjá fyr-
irtækinu sem var keypt.“
Bjuggu sig undir brotthvarfið
Það er líka áskorun að halda fólk-
inu sem þróar vörurnar ánægðu.
Fregnir herma að Facebook hafi
þegar verið að búa sig undir þann
möguleika að stofnendurnir væru á
förum. Zuckerberg fékk nægan
tíma til að gera slík plön. Brotthvarf
Systrom og Krieger varpar einfald-
lega ljósi á að þegar allt kemur til
alls þá var það á ábyrgð forstjóra
Facebook að gera rekstur Insta-
gram árangursríkan og sjálf-
bæran.
Nú þarf Zuckerberg að
tryggja stöðu Instagram
Eftir Andrew Hill
Nú þegar stofnendur
Instagram hafa stokkið
frá borði, sex árum eftir að
Facebook keypti fyrir-
tækið fyrir meira en millj-
arð dollara, þarf mark
Zuckerberg að sýna hvað í
honum býr. Spjótin munu
standa á honum og þá ekki
síst krafan um auknar
tekjur af forritinu.
AFP
Mark Zuckerberg hefur um
nokkurt skeið búið sig undir
brotthvarf Systrom og Krieger.
Vatnagörðum 22 | 104 Reykjavík | Sími 585 8300 | sala@postdreifing.is | postdreifing.is
FJÖLPÓSTUR
SEM VIRKAR
*könnun Zenter apríl 2016.
61% landsmanna lesa fjölpóst
70% kvenna lesa fjölpóst
58% neytenda taka eftir tilboðum á
vöru og þjónustu í gegnum fjölpóst*
Dreifum sex daga vikunnar inn á 80.000 heimili
MARKHÓPURINN ÞINN BÍÐUR
EFTIR TILBOÐI FRÁ ÞÉR
Hafðu samband og við gerum þér tilboð í þá þjónustu sem þér hentar