Morgunblaðið - 20.10.2018, Page 4

4 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 20. OKTÓBER 2018
Nú er
...líka orðinn léttur
Veður víða um heim 19.10., kl. 18.00
Reykjavík 4 rigning
Akureyri 8 skýjað
Nuuk -6 skýjað
Þórshöfn 8 léttskýjað
Ósló 8 heiðskírt
Kaupmannahöfn 9 léttskýjað
Stokkhólmur 10 heiðskírt
Helsinki 8 heiðskírt
Lúxemborg 16 heiðskírt
Brussel 15 léttskýjað
Dublin 14 skýjað
Glasgow 12 rigning
London 4 þoka
París 16 heiðskírt
Amsterdam 12 léttskýjað
Hamborg 10 léttskýjað
Berlín 12 heiðskírt
Vín 16 heiðskírt
Moskva 13 þoka
Algarve 21 léttskýjað
Madríd 16 skúrir
Barcelona 21 rigning
Mallorca 22 skýjað
Róm 22 heiðskírt
Aþena 19 léttskýjað
Winnipeg 10 léttskýjað
Montreal 10 léttskýjað
New York 12 heiðskírt
Chicago 10 alskýjað
Orlando 27 rigning
 20. október Sólarupprás Sólsetur
REYKJAVÍK 8:34 17:52
ÍSAFJÖRÐUR 8:47 17:49
SIGLUFJÖRÐUR 8:30 17:32
DJÚPIVOGUR 8:05 17:20
VEÐUR KL. 12 Í DAG
Á sunnudag SV 13-23 m/s, hvassast NV-til. Skúrir
eða él, en léttskýjað A-til. Hiti 1 til 6 stig.
Á mánudag Vestan 5-13. Rigning með köflum en
þurrt að mestu á N- og A-landi. Hiti 1 til 6 stig.
Snýst í SV 15-25 m/s fyrir hádegi, hvassast á NV-landi. Hviður allt að 40 m/s við fjöll. Rigning en
síðar skúrir S- og V-lands. Hiti 2 til 8 stig.
Guðni Einarsson
gudni@mbl.is
Snjóflóð af mannavöldum voru tíð
síðastliðinn vetur og virðast verða
tíðari með hverjum vetri. Þetta
kemur fram í skýrslunni Snjóflóð á
Íslandi veturinn 2017-2018 eftir Óli-
ver Hilmarsson, sérfræðing á sviði
snjóflóða hjá Veðurstofu Íslands.
Um veturinn voru skráð 63 snjó-
flóð af mannavöldum. Eitt féll í lok
desember og sex í janúar. Öll önnur
flóð af mannavöldum féllu frá fyrstu
vikunni í mars og fram í miðjan maí.
Vélsleðamenn, göngumenn eða
skíðamenn komu snjóflóðunum af
stað. Einnig snjótroðarar og ótil-
greinar ástæður. Göngumaður slas-
aðist alvarlega í snjóflóði við Ísa-
fjörð í maí. Í sama mánuði voru tveir
menn hætt komnir vegna ofkæl-
ingar eftir að þeir settu af stað snjó-
flóð í Grímsfjalli á Vatnajökli.
Mörg snjóflóð eru ekki skráð
Í skýrslunni er gerð grein fyrir
öllum skráðum snjóflóðum frá 1.
september 2017 til 1. september
2018. Á því tímabili voru skráð 683
ofanflóð í ofanflóðagagnasafn
Veðurstofunnar. Þar af voru 650
snjóflóð, 31 skriðuföll og tvö vatns-
flóð. Ellefu snjóflóðahrinur voru
skráðar, þ.e. mörg snjóflóð sem falla
í sama veðrinu, stundum yfir nokk-
urra daga tímabil og yfirleitt í sama
landshlutanum. Vitað er að fjölmörg
flóð falla á hverju ári án þess að eftir
þeim sé tekið eða þau skráð.
Óvissustigi vegna snjóflóðahættu
var lýst yfir sjö sinnum um vetur-
inn. Einu sinni var lýst yfir hættu-
stigi en það var á Seyðisfirði 14.-15.
mars.
Snjóflóð féllu 62 sinnum og lok-
uðu vegum á þeim svæðum þar sem
Veðurstofan gefur út snjóflóðaspá.
Miðað er við að snjóflóðið falli yfir
þjóðveg eða aðra vegi og vegslóða
sem almenningur notar. Vegurinn
um Súðavíkurhlíð lokaðist oftast
vegna snjóflóða á snjóflóðaspár-
svæðum þennan vetur eða fimmtíu
sinnum og næst kom Siglufjarðar-
vegur sem lokaðist níu sinnum. Alls
voru skráð 129 snjóflóð og þrjú
skriðuföll sem féllu á vegi landsins
um veturinn.
Fram kemur í frétt Veðurstof-
unnar að snjóflóðavarnir hafi sann-
að gildi sitt enn einu sinni í fyrra-
vetur. Þær auki öryggi fólks til
muna og vegna þeirra þurfi að rýma
hús mun sjaldnar á svæðum sem eru
varin fyrir snjóflóðum. Fram kemur
að ef snjóflóðavarnirnar hefðu ekki
verið til staðar hefði líklega þurft að
rýma mörg hús til dæmis á Siglu-
firði, Flateyri og í Bolungarvík í
nóvember 2017.
Mörg snjóflóð af
mannavöldum
 Skráð voru 650 snjóflóð í fyrravetur
 Vitað er að menn ollu 63 þeirra
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Snjóflóð Menn koma oft snjóflóðum
af stað til fjalla. Mynd úr safni.
Samráðsfundi snjóathugunarmanna og ofanflóðavaktar Veðurstofunnar
lauk í fyrradag. Ofanflóðavaktin fylgist með og spáir fyrir um skriðu- og
snjóflóðahættu víða um land, samkvæmt frétt Veðurstofunnar. Snjóa-
athugunarmenn eru 19 talsins og starfa í þeim þéttbýlisstöðum þar sem
talin er vera umtalsverð hætta á snjóflóðum og skriðum.
Snjóathugunarmennirnir skrá snjóflóð og skriður sem falla á athug-
unarsvæði þeirra. Einnig fylgjast þeir með og skrá snjódýpt í fjöllum,
kanna stöðugleika snjóalaganna og aðstoða við rekstur og viðhald
mælitækja. Snjóathugunarmennirnir eru ráðgjafar ofanflóðavaktarinnar
þegar kemur að ákvörðunum um viðbrögð við flóðahættu, eins og t.d.
rýmingu húsa.
Fylgist með snjóflóðahættu
OFANFLÓÐAVAKT VEÐURSTOFUNNAR
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
„Ekki liggur fyrir þjónustuáætlun
fyrir nýjan iðnaðarveg en þar
verður reynt að uppfylla þarfir
iðnaðarins til dæmis hvað varðar
vetrarþjónustu,“ segir í kynningu
Vegagerðarinnar og Hafnarsjóðs
Húsavíkur á framkvæmdum við
höfn, jarðgöng og veg að iðnaðar-
svæðinu á Bakka sem meðal ann-
ars var lögð fyrir Skipulagsstofn-
un. Stofnanirnar tvær taka
greinilega á sig ábyrgð á rekstr-
inum þótt ekki komi fram hver eigi
að bera kostnaðinn. Það hefur ver-
ið mat atvinnu- og nýsköpunar-
ráðuneytisins frá upphafi málsins
að Vegagerðin eigi að fara með
veghaldið, lögum samkvæmt.
Vandséð sé hvaða aðili annar ætti
að gera það.
Nú er komið í ljós að enginn
opinber aðili treystir sér til að
kosta snjómokstur, lýsingu og
annan rekstur vegarins. Áætlað er
að hann sé um 25 milljónir á ári.
Vegagerðin hefur lýst því yfir að
hún hætti þeim litla rekstri sem
hún hefur með höndum 1. nóvem-
ber næstkomandi og sveitarfélagið
Norðurþing hyggst ekki taka hann
yfir.
Ráðuneytin hafa vísað hvert á
annað þegar forsvarsmenn
Norðurþings hafa reynt að fá
lausn á málinu.
Reynt að uppfylla þarfir
Vegagerðin annaðist innviðaupp-
bygginguna á sínum tíma, sam-
kvæmt samkomulagi við atvinnu-
vega- og nýsköpunarráðuneytið.
Alþingi hafði veitt ráðuneytinu
heimild til þeirra með sérstökum
lögum sem samþykkt voru vorið
2013.
Í kynningu Vegagerðarinnar og
Hafnarsjóðs Húsavíkur sem vitnað
er til hér að ofan kemur fram að
rekstur Húsavíkurhöfðaganga fel-
ist meðal annars í lýsingu, loft-
ræstingu og almennu viðhaldi.
„Ekki liggur fyrir þjónustuáætlun
fyrir nýjan iðnaðarveg en þar
verður reynt að uppfylla þarfir
iðnaðarins, til dæmis hvað varðar
vetrarþjónustu,“ segir þar og því
bætt við að viðhald og rekstur
muni fylgja þeim viðmiðunar- og
vinnureglum sem almennt eru við-
hafðar.
Atvinnuvega- og nýsköpunar-
ráðuneytið lætur þess getið í svari
við fyrirspurn Morgunblaðsins að
samgönguráðherra fer með yfir-
stjórn vegamála og Vegagerðin
annast þátt ríkisins í framkvæmd
laganna.
Tekið upp í ríkisstjórn
Óumdeilt sé að ríkið er eigandi
vegtengingarinnar við iðnaðarlóð-
ina á Bakka, óháð því hvort litið er
á veginn sem þjóðveg eða einka-
veg. Ríkið hafi látið byggja veginn
fyrir sína fjármuni og Vegagerð-
inni hafi verið falin framkvæmdin
og veghaldið í samræmi við lög-
bundið hlutverk stofnunarinnar.
Jafnframt hafi verið litið svo á að
rekstrarkostnaður jarðganganna
eigi að falla undir þann ramma
sem ákvarðaður er til samgöngu-
mála í fjárlögum hverju sinni. Þeir
fjármunir renni til Vegagerðar-
innar.
Fram kemur í svarinu að ráð-
herra ferðamála, iðnaðar og ný-
sköpunarmála hafi í nokkur skipti
tekið málið upp í ríkisstjórn í því
skyni að fá það á hreint hver eigi
að annast veghald vegtengingar-
innar og að tryggðir verði fjár-
munir til þess.
Vegagerðin annist
veghaldið og göngin
 Atvinnuvegaráðuneytið vísar ábyrgðinni á Vegagerðina
Morgunblaðið/Hafþór Hreiðarsson
Jarðgöngin Vegurinn frá Húsavíkurhöfn, um göngin og til Bakka er eingöngu notaður til þungaflutninga.