Morgunblaðið - 20.10.2018, Side 17

FRÉTTIR 17Innlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 20. OKTÓBER 2018
BAKSVIÐ
Sigtryggur Sigtryggsson
sisi@mbl.is
Færst hefur í vöxt að alþingismenn
kalli inn varamenn þegar þeir hverfa
af þingi tímabundið. Árið í ár verður
metár en það sem af er ári hafa vara-
menn verið kallaðir inn í 57 skipti.
Meðalkostnaður varaþingmanns í
eina viku árið 2018 hefur verið
402.000 krónur, samkvæmt upplýs-
ingum frá Alþingi, og er kostnaður-
inn því orðinn alls tæpar 23 milljónir.
Varamaður situr á þingi í eina viku
þótt erindi aðalmanns vari skemur.
Eins og fram kom í frétt Morgun-
blaðsins sl. miðvikudag sitja 10 vara-
þingmenn á Alþingi í þessari viku
eða 16% þingheims. Kostnaður Al-
þingis vegna varamanna er því um
fjórar milljónir fyrir vikuna. Þessi
mikli fjöldi varamanna skýrist að
hluta til af því að alþjóðastarf þing-
manna er umfangsmikið í október.
Morgunblaðið sneri sér til Alþing-
is og leitaði upplýsinga um þróun
fjölda varamanna á undanförnum ár-
um. Eins og meðfylgjandi tafla ber
með sér hefur fjöldinn farið vaxandi,
frá því að vera 23 árið 2011 upp í 57 í
ár. En þess ber að geta að enn eru
tæpir tveir mánuðir eftir af þing-
haldi þessa árs og því gæti talan
hækkað. Samkvæmt starfsáætlun
fyrir 149. löggjafarþingið verður síð-
asti þingfundur fyrir jól föstudaginn
14. desember en þinghaldið gæti
dregist eins og dæmin sanna.
Árið 2011 var kostnaður við vara-
þingmenn 21,2 milljónir en 33 millj-
ónir 2015, sem var útgjaldafrekt ár,
enda varamenn kallaðir inn í 54
skipti. Morgunblaðið fékk uppgefinn
kostnað fyrir átta síðustu ár, frá
2011 til 2018, að báðum meðtöldum.
Reyndist hann vera 166 milljónir
króna samtals.
Samkvæmt upplýsingum Sólveig-
ar K. Jónsdóttur, forstöðumanns al-
mannatengsla á Alþingi, er kostnað-
ur vegna varamanns í eina viku
350.676 krónur í grunninn. Ef þing-
maður er búsettur utan höfuð-
borgarsvæðisins bætist við kostnað-
ur vegna ferða og uppihalds sem er á
bilinu 58.000 til 165.000 kr., allt eftir
því hvort viðkomandi keyrir á milli
heimilis og Alþingis eða þarf að
fljúga til Reykjavíkur og búa á hóteli
þar. Meðalkostnaður varaþing-
manns í eina viku árið 2018 hefur
sem fyrr segir verið 402.000 kr.
Gert ráð fyrir kostnaði
Aðspurð segir Sólveig að í rekstr-
aráætlun Alþingis sé gert ráð fyrir
kostnaði vegna varaþingmanna út
frá þeim fundum og ráðstefnum sem
fyrirhuguð eru ár hvert, en alltaf
geti komið upp óvænt forföll sem
ekki verða séð fyrir.
Samkvæmt upplýsingum sem
Morgunblaðið fékk hjá þingfunda-
sviði Alþingis á þingmaður sem tek-
ur inn varamann aðeins rétt á
greiðslum ef hann er frá vegna veik-
inda eða í opinberum erindum er-
lendis á vegum Alþingis í fimm daga
hið skemmsta.
Annars gilda eftirfarandi reglur:
Varamaður skal fá greitt þing-
fararkaup frá þeim degi sem tilkynnt
er á þingfundi eða á vef að hann taki
sæti á Alþingi og til þess tíma að til-
kynnt er að aðalmaður taki sæti á ný.
Greiðsla til varamanns fellur þó nið-
ur við þingfrestun og upphaf hefð-
bundinna þinghléa (jólahlés, páska-
hlés) samkvæmt starfsáætlun nema
forföll aðalmanns séu vegna veikinda
og vari samfellt svo lengi á sama
þingi að varamaður sitji áfram við
framhald þingstarfa. Þingfararkaup
varamanns skal greitt sem hlutfall
eftir lengd þingsetu. Endurgreiða
skal varamanni ferða- og dvalar-
kostnað í Reykjavík. Eftir fjögurra
vikna setu á Alþingi skal varaþing-
maður, auk þingfararkaups, fá hlut-
fallslega fastar greiðslur þingfarar-
kostnaðar sem aðalmaður á rétt á, þó
ekki álag á húsnæðis- og dvalar-
kostnað.
Heimilt er að greiða dvalarkostn-
að í Reykjavík en þá fellur niður
greiðsla húsnæðis- og dvalarkostn-
aðar.
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Alþingi Á þessu ári hafa þingmenn kallað inn varamann í alls 57 skipti þegar þeir hafa horfið af þingi tímabundið.
Kostnaður við vara-
menn 23 milljónir
 Árið 2018 er metár  Varamenn kallaðir inn 57 sinnum
Fjöldi varamanna á þingi 2011-2018 *Janúar-
október
Heimild: Skrifstofa Alþingis60
50
40
30
20
10
0
2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018*
23
31
35
43
54
18
43
57*
Kristján H. Johannessen
khj@mbl.is
„Við röðum þessum skipum bara upp
eins og kubbum sem þurfa að falla
sem best að bryggjunni. Við þá vinnu
skiptir lengd
skipa mestu máli
og hversu djúpt
þau rista,“ segir
Gísli Gíslason,
hafnarstjóri
Faxaflóahafna, í
samtali við
Morgunblaðið og
vísar í máli sínu
til þess mikla
fjölda herskipa
Atlantshafsbandalagsins (NATO)
sem nú liggur við bryggju á höfuð-
borgarsvæðinu.
Gísli telur þetta vera stærstu
heimsókn herskipa hingað til lands á
friðartímum, en í Reykjavík eru alls
níu herskip. Koma þrjú þeirra frá
Bandaríkjunum, þrjú frá Kanada,
tvö frá Bretlandi og eitt frá Dan-
mörku. Í Hafnarfirði má finna tíunda
herskipið og er það frá Frakklandi.
Þá er bandaríska þyrluflugmóður-
skipið USS Iwo Jima stærsta her-
skip sem sótt hefur landið heim á
friðartímum, en það er 257 metra
langt, 32 metrar á breidd og 57.091
tonn. Er skipið sérútbúið til að flytja
fjölmennt innrásarlið að landi með
skjótum hætti og má um borð meðal
annars finna fjölbreytt úrval af árás-
ar- og flutningsþyrlum. Skipin eru
hingað komin vegna heræfingar
NATO, Trident Juncture, sem hald-
in verður á Atlantshafi og í Noregi.
Munu skipin halda úr höfn á morgun,
sunnudag, og taka stefnuna á Noreg.
Fleiri skip komast ekki fyrir
Að sögn Gísla hefði vart verið
hægt að taka á móti öllum þessum
fjölda herskipa yfir sumartímann
þegar koma skemmtiferðaskipa
hingað er í hámarki. „Það kemur eitt
á mánudag og við göngum út frá að
herskipin fari á sunnudag. Ef það
gerist ekki þá þurfum við einhverjar
tilfæringar því það komast ekki fleiri
skip fyrir hjá okkur með góðu móti.
Þessi fjöldi fyllir vel upp í okkar
pláss,“ segir hann.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
NATO Breska freigátan HMS Northumberland sést hér á leið til hafnar.
Mesti fjöldi herskipa hér
við land á friðartímum
Gísli
Gíslason
Til sölu
Heildsölufyrirtæki
Til sölu er vel rekin skuldlaus heildsala sem selur vörur og
búnað til fyrirtækja í matvælaframleiðslu og sjávarútvegi.
Velta 420 m. EBITDA 35 m.
Nánari upplýsingar veittar á trúnaðarfundi
hjá Firma Consulting. Sími 896 6665.
Sigtryggur Sigtryggsson
sisi@mbl.is
Starfsmenn verktakafyrirtækisins
Þróttar ehf. unnu við það í vikunni
að fjarlægja tvö af þremur gjald-
skýlum Hvalfjarðarganga með stór-
virkum gröfum. Þeir brutu jafn-
framt upp rammlega járnbent
steypuvirki sem skýlin standa á milli
akreina.
Vegagerðin tók við göngunum um
síðustu mánaðamót og það var henn-
ar ósk að Spölur fjarlægði gjald-
skýlin. Kostnaður við niðurrifið var
áætlaður um 15 milljónir króna.
Stærsta gjaldskýlið mun standa
áfram, þótt ekkert gjald sé nú inn-
heimt, en þar inni eru ýmiss konar
lagnir og búnaður sem tilheyrir
starfsemi Hvalfjarðarganga.
Verktakinn við gangagerðina,
Fossvirki, reisti gjaldskýlin í að-
draganda þess að göngin voru opnuð
sumarið 1998. Hönnuður þeirra var
Magnús H. Ólafsson arkitekt á
Akranesi. Þetta kemur fram í frétt á
heimasíðu Spalar. Hugmyndin var
sú að stóra skýlið í miðjunni yrði
miðstöð innheimtu veggjalds og
starfsemi Spalar á norðurströnd
Hvalfjarðar en litlu skýlin beggja
vegna virkjuð til innheimtu á álags-
tímum svo auka mætti afköst og
greiða fyrir umferð.
„Útirukkarar“ tóku við
„Þannig voru skýlin þrjú notuð til
að byrja með en fljótlega kom í ljós
að fyrirkomulagið reyndist ekki
nægilega skilvirkt og tvö þessi litlu
voru aflögð sem gjaldskýli. Í staðinn
voru settir „útirukkarar“ á vakt á
mestu annatímum til að flýta fyrir
afgreiðslu þeirra sem greiddu fyrir
stakar ferðir með peningum eða af-
sláttarmiðum.“
Annað litla skýlið varð eftir það
birgðageymsla en hitt gegndi hlut-
verki rýmis fyrir tæknibúnað til-
heyrandi rekstri ganganna.
Starfsmenn Spalar kölluðu litlu
gjaldskýlin gjarnan „hundakofa“ sín
á milli, segir í fréttinni.
Ljósmynd/Spölur
Fallið skýli Litlu gjaldskýlin höfðu lokið hlutverki sínu og urðu að víkja.
Gjaldskýlin urðu
gröfunum að bráð
 Litlu gjaldskýlin við göngin fjarlægð