Morgunblaðið - 26.10.2018, Blaðsíða 26

26 UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 26. OKTÓBER 2018
VINNINGASKRÁ
26. útdráttur 25. október 2018
726 9829 21899 33379 43757 54162 61696 70738
735 9944 22305 33466 43817 54211 62018 71068
903 10077 22584 34744 44663 54258 62284 71318
1451 10583 22704 35069 44890 54654 62438 71530
1728 10646 22900 35084 44903 54726 62896 71922
1801 11329 23015 36151 45018 54941 62909 72411
2290 11857 23138 36152 45232 54986 63215 72734
3665 11925 23214 36159 45368 55352 63290 72810
3966 12181 23262 36299 45382 55460 63778 73361
4076 12253 23466 36303 45639 55675 65090 73413
4580 12862 23547 36363 45642 56193 65939 74034
4677 13179 23714 36386 45728 56261 66048 74682
4724 13369 23782 36546 45930 56332 66097 74960
4830 13491 24715 36935 46007 56813 66634 75449
5258 13966 25372 37718 46574 57194 66676 75692
5796 14059 25377 38007 47189 57301 66690 75921
6116 14838 25832 38083 47890 57326 67076 76103
6211 15039 26128 38632 48084 57382 67234 76113
6633 15098 26478 39204 49602 57684 67503 76221
6709 15862 26510 39390 49842 57880 67579 76914
6730 16543 26812 39635 50026 57966 67789 77007
6783 16580 26901 40231 50553 57975 67982 77046
6864 17060 26949 40341 50636 58037 68439 77312
6909 17349 27154 40416 51158 58149 68533 77457
6999 17537 27529 40703 51255 58295 68655 78188
7288 17816 28134 41111 51279 58480 68769 78967
7692 17855 28461 41393 52129 58905 68865 79209
7933 17883 28686 42117 52193 59378 69162 79303
7944 18198 29641 42508 52422 59623 69214 79340
8242 18613 29895 42509 52773 59819 69986 79552
8590 19645 30106 42596 52833 59938 70021 79656
8607 19742 30254 42822 52952 60027 70048
9280 20484 30548 42856 53073 60120 70168
9382 20729 31404 42893 53560 60222 70280
9500 20747 31697 42915 53621 60942 70482
9634 21333 32261 43011 53656 61126 70551
9733 21835 32950 43170 54155 61501 70650
111 16587 23491 29375 40700 50607 63571 70585
1480 17447 23746 29980 42548 51315 63709 72409
3332 17528 23897 31551 42761 51668 63916 73270
3950 17839 24428 31738 43608 52832 65653 73597
4059 18066 25558 35571 44574 52950 65870 75476
5096 18138 25687 36298 44725 53400 66012 75617
8428 19429 26538 36489 45144 54216 66597 75727
9336 19799 27081 38477 45185 55633 67139 75742
9830 19835 27690 39033 46559 58919 67233 76507
10070 20039 28182 39544 46798 59798 67895
10893 20042 28553 40065 46881 61945 69082
11561 20300 28638 40222 47693 62124 69332
15141 23122 28772 40589 48471 62314 70303
Næsti útdráttur fer fram 1. nóvember 2018
Heimasíða: www.das.is
Vinningur
Kr. 10.000 Kr. 20.000 (tvöfaldur)
Vinningur
Kr. 20.000 Kr. 40.000 (tvöfaldur)
Vinningur
Kr. 150.000 Kr. 300.000 (tvöfaldur)
25653 44639 68784 76362
Vinningur
Kr. 50.000 Kr. 100.000 (tvöfaldur)
3146 12237 28387 41571 54981 66030
5927 16610 37108 48103 58989 73860
6134 17473 38205 51737 61482 74722
7966 23788 41213 53683 64578 78797
Aðalv inningur
Kr. 2.000.000 Kr. 4.000.000 (tvöfaldur)
4 9 3 1 1
Vegna afvopnunar-
ráðstefnu NATO sem
fram fer hér á landi
vill Rauði krossinn á
Íslandi nota tækifærið
og fagna því langtíma-
markmiði flestra ríkja
og hernaðarbandalaga
að skapa aðstæður í
heiminum fyrir útrým-
ingu kjarnorkuvopna
og lýsa yfir ánægju með mikilsverð
skref sem stigin hafa verið síðustu
áratugi í þá átt að fækka kjarn-
orkuvopnum. Á sama tíma sér
hreyfingin sig knúna til að árétta
að kjarnorkuvopn hafa stækkað og
orðið fullkomnari og tilvist slíkra
vopna er enn raunveruleg ógn fyrir
mannkynið. Rætt hefur verið af sí-
fellt meiri alvöru um takmarkaða
notkun slíkra vopna í almennum
hernaði, þrátt fyrir að notkun
kjarnavopna brjóti í bága við meg-
inreglur alþjóðlegra mannúðarlaga
þar sem ómögulegt er að gera
greinarmun á bardagamönnum og
almennum borgurum sem og hern-
aðarlegum mannvirkjum og al-
mennum mannvirkjum, s.s. skólum
og sjúkrahúsum.
Útbreiðsla kjarnorkuvopna
og hernaðaruppbygging
Þróun mála á alþjóðavettvangi
undanfarin ár gefur tilefni til að
hafa þungar áhyggjur af því að
kjarnorkuvopn verði notuð á ný
verði ekki gripið í taumana með al-
þjóðlegu átaki. Fækkun kjarna-
vopna dregur ekki ein og sér úr
hættunni á að þau verði notuð og
ríki sem eiga kjarnorkuvopn og
bandamenn þeirra bera sérstaklega
mikla ábyrgð. Kjarnorkuvopn hafa
breiðst út, t.d. er vitað af áhuga
hryðjuverkahópa á að koma sér
upp slíkum vopnum og aukin um-
ferð kafbáta á norðurslóðum sem
geta borið langdrægar eldflaugar
er mörgum áhyggjuefni. Hættan
einskorðast þó ekki við vopnuð
átök. Útbreiðsla kjarnorkuvopna
eykur einnig hættuna á kjarnorku-
slysum.
Þrátt fyrir hættuna sem stafar af
kjarnorkuvopnum stefna einstaka
kjarnorkuríki að því að bæta
smærri kjarnorkusprengjum við
vopnabúrið þar sem þau eru talin
vera skilvirkari og nýtast til að
bregðast við annars konar ógn, t.d.
tölvuárásum. Þröskuldurinn fyrir
notkun kjarnorkuvopna er með
öðrum orðum að lækka. Dæmi um
smærri sprengjur eru sprengjurnar
sem varpað var á Hírósíma og
Nagasaki árið 1945. Eftir því sem
árin líða frá einhverjum hörmuleg-
ustu atburðum sögunnar þar sem
kjarnorkuvopn komu við sögu, því
fjær færist alþjóðasamfélagið frá
þeirri staðreynd að kjarnorkuvopn
ógna mannkyninu enn og ekki er
tryggt að þau verði ekki notuð aft-
ur. Því miður er ekki til nein skýr
alþjóðleg áætlun né geta til full-
nægjandi neyðaraðstoðar komi til
notkunar slíkra vopna. Alþjóðaráð
Rauða krossins (ICRC) biðlar til
ríkja, leiðtoga heims og almennra
borgara að bregðast nú þegar við
aukinni hættu á notkun kjarnorku-
vopna.
Afleiðingar kjarnorkuvopna
eru ekki takmarkaðar
við tíma og rúm
Allt frá árinu 1945 hefur Rauði
krossinn vakið athygli á afleiðing-
um notkunar kjarnorkuvopna og
talað fyrir útrýmingu þeirra.
Kjarnorkuvopn eru einu gereyðing-
arvopnin sem hafa ekki verið bönn-
uð með beinum hætti, þrátt fyrir að
eyðileggjandi máttur þeirra sé
meiri en allra annarra vopna. Rauði
krossinn talar af reynslu. Enn leita
mörg þúsund manns árlega til spít-
ala Rauða krossins í Japan vegna
afleiðinga þeirra tiltölulega litlu
sprengja sem varpað var á landið
fyrir 73 árum. Ljóst er að áhrif
kjarnorkuvopna takmarkast ekki
við tíma og rúm, heldur vara áhrif-
in til næstu kynslóða og því er full-
komlega óásættanlegt að hætta sé
á að kjarnorkuvopn verði notuð aft-
ur.
Alþjóðlegt bann við
kjarnorkuvopnum
Árið 2011 kallaði Alþjóðaráð
Rauða krossins eftir því að öll ríki
heims gerðu með sér lagalega bind-
andi samkomulag á grundvelli al-
þjóðlegra skuldbindinga og sam-
þykkta um algjört bann við kjarn-
orkuvopnum og að afnám og eyðing
vopnanna yrði tryggð. Árið 2012
lýsti allsherjarþing Sameinuðu
þjóðanna yfir áhyggjum af skelfi-
legum afleiðingum notkunar
kjarnorkuvopna og samþykkti í
kjölfarið ályktun sem bar yf-
irskriftina Að taka upp þráðinn,
samningaviðræður um marghliða
kjarnorkuafvopnun. Meirihluti
ríkja heims auk fulltrúa frjálsra fé-
lagasamtaka sóttu í kjölfarið þrjár
ráðstefnur um áhrif kjarn-
orkuvopna og kröfðust brýnna að-
gerða. Samningur Sameinuðu þjóð-
anna um bann við kjarnorkuvopn-
um (2017) er niðurstaða þessarar
vinnu. Rauði krossinn stendur heils
hugar við bak samningsins og von-
ar að íslensk stjórnvöld bæði full-
gildi hann og tali fyrir mikilvægi
hans á alþjóðavettvangi og taki þar
með afstöðu með því að notkun
kjarnorkuvopna, hótun um notkun
eða varsla slíkra vopna sé óásætt-
anleg út frá mannúðar- og siðferð-
issjónarmiðum.
Þegar þetta er skrifað hafa 19
ríki fullgilt samninginn en hann
tekur gildi eftir að 50 ríki hafa full-
gilt hann. Gildistaka samningsins
mun hafa margvíslegar afleiðingar,
m.a. gerir bann framleiðendum
slíkra vopna erfiðara fyrir. Þá hef-
ur reynslan sýnt að alþjóðlegir
samningar skapa ný viðmið sem
hafa áhrif á hegðun ríkja, bæði að-
ildarríkja og ríkja sem kjósa að
standa fyrir utan. Það skiptir því
miklu máli að Ísland láti ekki sitt
eftir liggja heldur skrifi undir, full-
gildi og tali fyrir samningnum á al-
þjóðavettvangi.
Fyrir hönd Rauða krossins.
Rauði krossinn styður
samning SÞ um bann
við kjarnorkuvopnum
Eftir Svein Kristins-
son og Melkorku
Mjöll Ólafsdóttur
»Rauði krossinn á Ís-
landi hvetur íslensk
stjórnvöld til að skrifa
undir, fullgilda og tala
fyrir samningi SÞ um
bann við kjarnorku-
vopnum.
Sveinn
Kristinsson
Höfundar eru formaður og stjórnar-
maður Rauða krossins á Íslandi,
Melkorka Mjöll
Ólafsdóttir
Nú hefur borgin
ákveðið að gera atlögu
að tónlistarskólunum í
borginni. Fyrir sig
beitir hún sviðsstjóra
skóla- og frístunda-
sviðs, sem boðar fækk-
un tónlistarskóla – að
skólar verði lagðir nið-
ur.
Sem kunnugt er
rekur Reykjavíkur-
borg engan tónlistar-
skóla utan skólalúðrasveitanna og
tónlistarkennslu á Kjalarnesi. Borg-
in gerir þjónustusamninga við tón-
listarskólana og veitir þeim fjár-
framlög til greiðslu kennaralauna.
Þessi fjárframlög eru háð geðþótta
borgarfulltrúa og mismunar borgin
tónlistarskólunum og nemendum og
tekur ekkert tillit til fjölda nemenda
í skólunum eða fjölda íbúa í þeim
hverfum þar sem skól-
arnir eru staðsettir.
Yfirlýsing um fækk-
un tónlistarskóla kom
fram í bréfi sviðsstjór-
ans 9. október sl. þar
sem hann réttlætti það
að auka byrðina á tón-
listarskólana með því
að krefjast þess að árs-
reikningar þeirra verði
endurskoðaðir af lög-
giltum endurskoðend-
um með tilheyrandi
kostnaði sem alfarið
leggst á nemendur, því
allur rekstur skólanna, annar en
launakostnaður, er greiddur með
námsgjöldum. Um er að ræða 18
milljóna króna kröfu á skólana sem
reglulega eru reknir með tapi. Skól-
arnir hafa hingað til skilað borginni
ársreikningum sínum án athuga-
semda, en ársreikningarnir eru
gerðir af bókhaldsskrifstofum í
samræmi við lög og góða reiknings-
skilavenju. Þetta gerist á sama tíma
og borgin sóar stjórnlaust fé í gælu-
verkefni borgarfulltrúa upp á mörg
hundruð milljónir króna.
Tónlistarskólarnir í Reykjavík, 17
talsins, eru allir – utan skólalúðra-
sveitanna – sjálfstæðir skólar, rekn-
ir á eigin ábyrgð bæði fjárhagslega
og faglega. Þeir hafa þjónustusamn-
ing við borgina sem úthlutar þeim
fjármagni, eins og áður segir eftir
geðþótta, til greiðslu kennaralauna
án tillits til nemendafjölda eða íbúa-
fjölda. Að öðru leyti fjármagna skól-
arnir sig með námsgjöldum.
Borgin ræðst á tónlistarskólana
Eftir Kjartan
Eggertsson » Það er sérkennilegt
að sviðsstjóri skóla-
og frístundasviðs skuli
fyrir hönd borgarinnar
leyfa sér að ráðast
á tónlistarskólana.
Kjartan
Eggertsson
Móttaka aðsendra greina
Morgunblaðið er vettvangur lifandi umræðu í landinu og birtir aðsendar grein-
ar alla útgáfudaga.
Þeir sem vilja senda Morgunblaðinu greinar eru vinsamlega beðnir að nota
innsendikerfi blaðsins. Kerfið er auðvelt í notkun og tryggir öryggi í sam-
skiptum milli starfsfólks Morgunblaðsins og höfunda. Morgunblaðið birtir
ekki greinar sem einnig eru sendar á aðra miðla.
Kerfið er aðgengilegt undir Morgunblaðslógóinu efst í hægra horni forsíðu
mbl.is. Þegar smellt er á lógóið birtist felligluggi þar sem liðurinn „Senda inn
grein“ er valinn.