Morgunblaðið - 07.12.2018, Page 40

40 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 7. DESEMBER 2018
VIÐTAL
Valgerður Þ. Jónsdóttir
vjon@mbl.is
„Skáld himintungla, hlandporta og
fiðrilda,“ segir Jón Kalman Stefáns-
son rithöfundur meðal annars um
ljóðskáldið Óskar Árna Óskarsson í
inngangi að nýútkomnu safnriti,
Reykjavíkurmyndum, sem hefur að
geyma úrval ljóða og smáprósa Ósk-
ars Árna frá þrjátíu ára tímabili,
1986 til 2016. Himintungl og fiðrildi
er vissulega fögur myndlíking.
Hlandportin tæpast. Komum að því
síðar. „Auðvitað ekki tæmandi lýsing
á skáldskap hans, svolítið fjarri því
raunar; það er einhver götustrákur í
Óskari, stundum hálfgildings úti-
gangsmaður,“ heldur Jón Kalman
áfram og fer innganginn út í gegn
sérdeilis lofsamlegum orðum um
skáldskap slánalega bókavarðarins á
bókasafni Háskóla Íslands – sem
einu sinni var. Sá gaukaði fyrir
margt löngu annað slagið að honum
erlendri ljóðabók með þeim orðum að
hún væri kannski eitthvað fyrir hann.
„Ég verð bara að skrifa undir
þetta og hef engu við að bæta. Þetta
eru orð Jóns,“ segir Óskar Árni kím-
inn á svip og unir einnig prýðilega
þeim ummælum Jóns að blúsaður og
angurvær tónn og strákslegur gáski
hafi einkennt ljóð hans frá upphafi.
Ný bók með gömlum ljóðum
Eins og ljóðin í Reykjavíkur-
myndum, sem eiga það einnig öll
sameiginlegt að fjalla um Reykjavík
á einn eða annan hátt. Óskar Árni
andmælir ekki heldur þeirri staðhæf-
ingu að hann sé götustrákur. Hálf-
gildings útigangsmaður finnst hon-
um hins vegar fullmikið sagt. Í skjóli
skáldaleyfis má samt ýmislegt.
„Ég geng mikið um götur borgar-
innar og er því götustrákur í þeim
skilningi. Fremst í bókinni er ég með
tilvísun í Dag Sigurðarson, „Gatan
var sú jörð sem við erfðum“, sem mér
finnst lýsa viðfangsefninu ágætlega.
Í ljóðum mínum eru gjarnan skiss-
aðar upp myndir af umhverfinu.
Ljóðin eru ferðalög þar sem grunn-
myndin er hinn ytri heimur og svo
náttúrlega margs konar litbrigði eins
og tregi og gleði og ýmsar undar-
legar uppákomur. Svona bara eins og
gengur.“
Óskar Árni naut aðstoðar nokk-
urra vina sinna í skáldastétt við að
velja ljóðin í bókina. Hann segist hafa
raðað þeim alveg upp á nýtt, ekki í
aldursröð eins og venjan er heldur
hafi hann búið til nýja bók, sem hann
skipti niður í níu kafla. „Ég lít að
vissu leyti á Reykjavíkurmyndir sem
nýja bók, þótt hún geymi gömul ljóð.
Þau eru samansafn úr mörgum ljóða-
bókum mínum, en þó ekki öllum því
mörg ljóð í bókunum mínum tengjast
borginni lítið sem ekkert.“
Af ljóðunum verður ekki endilega
ráðið að þau séu um Reykjavík, en
Óskar Árni segir að í sínum huga sé
enginn efi, jafnvel þótt þau elstu séu
„svolítið horfin frá mér“ eins og hann
kemst að orði. „Ég þekki sjálfan mig
ekki alltaf í þeim, maður breytist
náttúrlega með tímanum en ljóðin
eru alltaf þau sömu og í sínum tíma.“
Ekki er að undra að Reykjavík sé
Óskari Árna kært yrkisefni. Hann er
fæddur og uppalinn í Þingholtunum
og hafði varla farið út fyrir malbikið
þegar hann hélt til náms í Samvinnu-
skólanum á Bifröst. „Ég var ekki
einu sinni sendur í sveit á sumrin
eins og hinir krakkarnir á Bergstaða-
strætinu og þar um kring,“ rifjar
hann upp og játar að stundum hafi
verið hálf-einmanalegt í götunni.
Byrjaði með öskri
Í kaflanum Skuggi af snúrustaur
er prósaljóðið „Bergstaðastræti - Úr
glötuðu handriti bernskunnar“. Fjór-
tán ljóð, eitt fyrir hvert ár í lífi höf-
Ljóðið er ekkert á förum
 Reykjavíkurskáldið Óskar Árni
Óskarsson hefur sent frá sér safnritið
Reykjavíkurmyndir  Úrval ljóða og
smáprósa frá árunum 1986 til 2016
Morgunblaðið/Einar Falur
Götustrákur „Ég geng mikið um götur borgarinnar og er því götustrákur í þeim skilningi,“ segir Óskar Árni.
Suðurhrauni 4210 Garðabæ | Furuvellir 3 600 Akureyri | Sími 575 8000 | samhentir.is
Heildarlausnir
í umbúðum og öðrum rekstrarvörum
fyrir sjó- og landvinnslu
u KASSAR
u ÖSKJUR
u ARKIR
u POKAR
u FILMUR
u VETTLINGAR
u HANSKAR
u SKÓR
u STÍGVÉL
u HNÍFAR
u BRÝNI
u BAKKAR
u EINNOTA VÖRUR
u HREINGERNINGAVÖRUR
Allt á
einum
stað
Helgi Snær Sigurðsson
helgisnaer@mbl.is
Jórunn Viðar, píanóleikari og tón-
skáld, hefði orðið hundrað ára í dag,
7. desember, en hún lést í fyrra á 99.
aldursári. Erla Dóra Vogler mezzó-
sópran og Eva Þyri Hilmarsdóttir
píanóleikari hafa haldið upp á
aldarafmæli Jórunnar á
þessu ári með tónleika-
haldi víða og nær
það hámarki í Hann-
esarholti í kvöld með
tónleikum kl. 20 en á
þeim fagna þær út-
gáfu geisladisksins
Jórunn Viðar -
Söngvar. Á honum
má heyra ýmis lög
efir Jórunni, m.a. lög
sem hafa sjaldan eða
aldrei verið flutt áð-
ur. Af lögum sem hafa
ekki verið gefin út áður eru
„Únglíngurinn í skóginum II“ og
„Ung stúlka“.
Útgáfa plötunnar var unnin í sam-
starfi við Lovísu Fjeldsted, dóttur
Jórunnar, og var einnig styrkt af
samfélagssjóði Landsbankans og
hljómdiskasjóði Félags íslenskra
tónlistarmanna. Álfheiður Erla Guð-
mundsdóttir, ljósmyndari, hönn-
uður og söngkona, hannaði hulstrið
og tók ljósmyndir en Bjarni Rúnar
Bjarnason og Georg
Magnússon voru hljóð-
meistarar.
Jórunn var stór-
merkileg kona, sú
fyrsta hér á landi til að
ljúka prófi í tón-
smíðum og eina konan
í Tónskáldafélagi Ís-
lands í um tvo áratugi.
Þá varð hún fyrst Ís-
lendinga til að semja
tónlist við kvikmynd, samdi auk
þess fyrsta íslenska ballettinn og
„Róttæk og
fylgdi sinni
sannfæringu“
 Erla Dóra og Eva Þyri fagna útgáfu
geisladisks með lögum Jórunnar Viðar