Skessuhorn - 29.06.2005, Blaðsíða 14

14
MIÐYIKUDAGUR 29. JUNI 2005
SBlSSUIiOBKI
Auglýsingasími Skessuhorns
433 5500
Raforkuverð til garð-
yrkjubænda lækkar
Skógræktarmaður í hálfa öld
Rætt við Odd Sigurðsson bónda á Litlu Fellsöxl í Skilmannahreppi
Litlu Fellsöxl er nú í höndum
yngsta sonarins, Hreins Heiðars.
Tveir eru flognir úr hreiðrinu;
synirnir Sigurður og Guðsteinn.
Kona Odds er Kristjana Lilja Ey-
steinsdóttir, frá Gilsfjarðarbrekku í
Gilsfirði.
„Annars var ég búinn að fást við
ýtnislegt áður ég hóf búskapinn
hér á Litlu Fellsöxl. Eg átti vöru-
bíl, afbragðs góðan Studebaker
sem tók 5 tonn. Notaði hann til
vestur í ísafjarðardjúp. Fyrst áttum
við Nalla en síðar Caterpillar.“
Engin ein í uppáhaldi
Vikið er aftur að skógræktinni á
Litlu Fellsöxl. Oddur segir að
þetta hafi eiginlega byrjað af krafti
árið 1980, á ári trésins. Fyrstu til-
raunirnar voru gerðar með viðju
og víði, mest með afklippum úr
görðum sem komið var til. Síðar
komu til sögunnar plöntur frá
Skógrækt ríkisins. Allar tegundir
sem reyndar hafa verið þrífast vel í
landinu norður af Akrafjalli.
Plönturnar eru öflugri en þær voru
fyrst, þannig skemmir sjávarselta
ekki lengur eins og stundum kom
Oddur Sigurðsson.
Skógræktarfélag íslands heldur
upp á 75 ára afmæli sitt, m.a. með
skógardögum sem haldnir eru víða
um land frá 23. - 28. júní. Það er
við hæfi að taka tali Odd Sigurðs-
son, bónda á Litlu Fellsöxl í Skil-
mannahreppi og jafhaldra Skóg-
ræktarfélagsins, af þessu tilefni.
Oddur hefur í áraraðir verið ötull
félagsmálamaður á sviði skógrækt-
arinnar, var lengi formaður Skóg-
ræktarfélags Skilmannahrepps en í
það félag gekk hann árið 1947 eða
fyrir tæpum 60 árum. Skógræktar-
félagið hefur starfað óslitið frá
1939 og hafa félagsmenn plantað
Samband garðyrkjubænda ann-
ars vegar og Orkuveita Reykja-
víkur og Rarik hinsvegar hafa
gert með sér samkomulag til
næstu 5 ára um raforkukaup til
þeirra garðyrkjubænda sem nýta
lýsingu við ræktun. „I heildina
leiða þessir samningar til þess að
garðyrkjubændur eiga nú kost á
rafmagni gegn lægra verði en í
boði hefur verið undanfarin ár og
fyrir þá sem lýsa mikið getur ver-
ið um háar upphæðir að ræða,“
sagði Þórhallur Bjarnason á
Laugalandi og formaður Sam-
bands garðyrkjubænda í samtali
við Skessuhorn.
„Samkvæmt samningunum
mun í sumum tilfellum henta
betur fyrir bændur að kaupa af
OR og í öðrum tilfellum af Rarik.
Jón Vilhjálmsson, rafmagnsverk-
fræðingur hefur tekið að sér að
reikna út fyrir þá bændur sem
þess óska hvor taxtinn kemur
betur út fyrir hvern og einn. Svo
virðist sem í mörgum tilfellum
komi tilboð OR betur út fyrir þá
bændur sem nota tímaháða taxta,
lýsa mikið á nóttunni og vetuma,
en Rarik virðist í mörgum tilfell-
um geta boðið betur þeim sem
nota afltaxta og lýsa mikið allan
ársins hring.“ Þórhallur segir að
samkvæmt þessu fari það effir
notkunarmynstri hvers og eins
garðyrkjubónda hversu mikillar
lækkunar megi vænta. Einnig
segir hann ljóst að í þessum
samningum liggi nokkur sóknar-
færi, menn geti þurft að aðlaga
notkun sína og finna út hagstætt
notkunarmynstur til að fullnýta
tækifærin. „Það kom mér þó mest
á óvart að nú hafa markaðsað-
stæður breyst þannig að það er
samkeppni um að selja garðyrkj-
urtni raforku og það eru bændur
ánægðir með, enda skilar það sér
í betra verði.“
A fundi bænda sem nýta lýs-
ingu við ræktun í síðustu viku
kynntu þeir Þórhallur og Jón Vil-
hjálmsson tilboð raforkufyrir-
tækjanna. A fundinum skrifuðu
margir bændur undir umboð til
Jóns, þess efhis að hann hefði að-
gang að tölum fyrirtækjanna hjá
raforkufyrirtækunum og gerði
samanburð á rafmagnskostnaði
hvers og eins miðað við nýju til-
boðin. MM
trjám við félagsheimilið Fannahlíð
og er þar í nágrenninu komin
myndarleg skógrækt sem blasir við
vegfarendum um þjóðveg eitt. Alls
hefur félagið nú til umráða um 80
ha. lands sem Skilmannahreppur
hefur lagt til skógræktar. Oddur
hefur ekki aðeins verið ötull sem
driffjöður í félagsstarfi áhugafólks
um skógrækt, heldur hefur hann
unnið mikið verk í áranna rás við
plöntun á þessu svæði sem og
heimafyrir, á jörð sinni Litlu Fells-
öxl.
Handmokað
á Studebaker
Oddur hefur alla tíð átt heima í
Skilmannahreppi, fæddur á næsta
bæ, Kjalardal, árið 1930. Hann
Gremjulegt að
borga skatt af lífeyris-
sj óðsgreiðslunum
Oddur segir að nú sé mikil
ásókn í að taka að sér verkefni á
vegum Vesturlandsskóga og þar sé
biðlisti. Þegar komið var við hjá
honum var hann einmitt að taka á
móti skógræktarplöntum sem
koma á fyrir utan Skarðsheiðar, á
Kjalarnesi og í Kjós. Oddur raðar
plöntubökkunum snyrtilega,
hverri tegund saman og hann veit
nákvæmlega hve margar tegund-
irnar eru og heiti þeirra. Hann
vökvar plönturnar samviskusam-
lega og afhendir þær síðan til út-
plöntunar félögum í Vesturlands-
skógaverkefiiinu.
Oddur hefur fengið sérstaka við-
urkenningu frá Skógræktarfélagi
Islands fyrir störf sín að skógrækt-
armálum og er sáttur við lífið og
tilveruna - reyndar þó með einni
undantekningu: „Það er gremju-
legt að þurfa að borga skatta aftur
af tekjum ffá Tryggingastofnun og
lífeyrissjóði sem maður hefur nú,
orðinn hálfáttræður, eftir að vera
búinn að strita í þágu samfélags-
sjóðanna meira en hálfa öld.“
Hér tekur Oddur á móti plöntumfrá Vesturlandsskógum. Þeim deilir hann síðan út til
annarra þátttakenda í verkefninu.
Oddur við elstu trén á Litlu Fellsöxl.
Bergfura á uppgrónum mel.
keypti Litlu Fellsöxl og Fellsaxlar-
kot og bjó um árabil blönduðu búi,
með kýr og sauðfé. Búskapur á
steinn Stefánsson á Ósi áttum
saman jarðýtu um tíma. Þá var víða
farið, aðallega í vegavinnu, hér um
hérað, norður á Strandir og allt
efnisflutninga í um það bil tvö ár.
Þá var öllu handmokað. Það tók
u.þ.b. hálfa klukkustund að hand-
moka 5 tonnum af sandi á bílinn.
Einnig flutti ég talsvert af vikri
vestan frá Mýrdal og Grábrók,
mest frá Grábrók. Þá mokaði mað-
ur helmingi meiru á bílinn. Vikur-
inn var notaður í steypu en mest í
einangrun undir gólfþlötur,“ segir
Oddur og bætir við: „Við Þor-
fyrir hér á árum áður. Á sinn hlé-
dræga hátt lýsir Oddur, lágum
rómi, samskiptum sínum við trjá-
plönturnar. „Eg læt skít, gamlan
skít, undir. Reyndar ekki undir
lerkiplöntur. Eg kem plöntunum
gjarnan til, forrækta sem kallað er,
í eitt til tvö ár áður en þeim er
plantað út. Eg gef reyndar ekki elri
plöntunum skít eða áburð, því þá
drepast þær. Bergfura vex hér uppi
í brekkunni, afskaplega falleg,
enda er hún með lengstu barrnál-
arnar. Sjáðu hvað þetta er orðið
gróið á milli trjánna, hér var ber
rnelur," lýsir Oddur. Hann segir
hafa keyrt út moðinu frá skepnun-
um og þar sem það hafi verið gert
sé nú þykk gróðurþekja, aðallega
mosi. „Nei, ég á mér enga uppá-
haldstegund," svarar hann að-
spurður um hvaða trjátegund sé í
mestu uppáhaldi.