Skessuhorn - 13.09.2006, Side 16
16
MIÐVIKUDAGUR 13. SEPTEMBER 2006
'í^c/i/u/i/v—. 1 'Pe/i/ii/i/i-^,
Kaupa, kaupa, kaupa, mikill er máttur auglysinga Slæm varðveisla skipa
Móðir tekur
sig til að fara út
að gera inn-
kaup. Lítill
snáði spyr þá
mömmu sína
hvort þau séu
að fara í Hag-
kaup? Jú, hann
vill fara þangað
af því að þar finnst Islendingum
skemmtilegast að versla. Móðirin
verður agndofa yfir sannfæringar-
krafd bamsins en gerir sér svo grein
fyrir því að barnið hefur þennan
ffasa orðrétt úr auglýsingu. Bamið
hefur enga ástæðu til að rengja það
sem fyrir því er haft. Móðirin rifjar
upp þegar snáðinn grenjaði úr sér
augun í stórmarkaði um daginn því
hann trúði því að hann fengi kraft úr
kókómjólk.
Dæmið hér að ofan er aðeins eitt
af mörgum um það hvemig aug-
lýsendur höfða sífellt meira beint til
barna og virðast hafa uppgötvað
hversu næm þau em fyrir áróðri. Já,
markaðurinn og þeir sem honum
stýra hafa nefnilega uppgötvað hve
móttækileg böm em fyrir því sem
boðað er og síendurtekið fyrir aug-
um þeirra og eyrum. Er það ekld
þannig sem böm læra? Ung böm
allt að níu ára aldri hafa ekki þróað
með sér gagnrýna hugsun og era á
viðkvæmu mótunarskeiði. Þau skilja
ekki hvað auglýsing er og foreldrar
gera sér heldur ekki grein fyrir því
að á bak við auglýsingagerð stendur
heill hópur manna sem með sér-
þekkingu sinni finnur út hvað virkar
best á bömin - hinn nýja, stóra
markhóp. Þessir aðilar nota sál-
ffæðikenningar og ýmis önnur vís-
indi til að finna veikan blett á neyt-
endum og hvað virki nú best til að
varan seljist. Því það er jú takmarkið
með auglýsingunni ekki satt?
Eru böm berskjölduð?
Æ fleimm finnst að auglýsendur
séu að seilast meira og meira inn á
viðkvæmt svið eða jafnvel bannsvæði
og sífellt áreiti auglýsinga tmfli for-
eldra í uppeldishlutverkinu því það
er erfitt að halda börnum ffá þeim
miðlum sem þykja sjálfsagðir á
hverju heimili í upplýsingasamfélagi
nútímans. Inn um lúguna streyma
svo auglýsingapésar og boðskapur-
inn er endurtekinn reglulega bæði í
útvarpi og sjónvarpi um hvað sé
nauðsynlegt að fá og eiga. Þessi eini
sanni „boðskapur" skellur eins og
flóðbylgja á bömum hvort sem þau
era við morgunverðarborðið, í bíln-
um eða á leið í háttinn. Foreldrar
sem era á hlaupum með böm sín
milli staða finna vanmátt sinn gegn
ofúrefli auglýsenda og nýrra auglýs-
ingamiðla og eru oft á tíðum
grandalausir þar til þeir lenda í þræt-
um við bamið í stórmarkaðnum um
hvað þeim sé fyrir bestu.
Gleði eða brostnar
væntingar
Sumt af þeim áróðri sem viðhafð-
ur er í auglýsingum getur líka
brenglað verðmætamat bama ogýtir
oft og tíðum undir óheilbrigðan lífs-
stfl. Hvenær ædar t.d. einhver að
ganga ffam fyrir skjöldu og stöðva í
eitt skipti fyrir öll ólöglegar bjór og
vín auglýsingar í fjölmiðlum? Lög-
brotið gætd ekki verið augljósara en
samt fáum við ekkert að gert. Oll
höfum við líka heyrt sorglegar sögur
af fjölskyldudeilum í kringum jól og
páska. Deilur sem eiga rætur sínar
að rekja til auglýsinga þar sem ung-
um börnunum er talið trú um að
þau vanti, þurfi að fá, og verði að
eiga, ákveðna hluti til að teljast gild
eða verðug í sínu félagasamfélagi.
Auglýsingar geta nefnilega byggt
upp miklar væntingar hjá börnum
sem oft enda í grátköstum þegar í
ljós kemur að þær standast ekki.
Slíkar uppákomur og vonbrigði
bamanna era mikill streituvaldur hjá
foreldrum sem hefur áhrif á samvera
og gleði innan fjölskyldunnar. Ein-
hverjir foreldrar hljóta líka að hafa
fómað höndtim þegar fermingar-
bamið setti upp fílusvip að afloknu
gjafaflóðinu og skellti hurðum yfir
því hvað það fékk ömurlegar gjafir -
miðað við hina - eða miðað við það
sem lagt var upp með í auglýsingun-
um.
Keirna þarf bömum
auglýsingalæsi
Það getur vissulega verið erfitt að
vera foreldri og vilja veita baminu
sínu það besta. Allir foreldrar eiga
það sameiginlegt að vilja stuðla að
hamingjusömum bömum og geta
veitt þeim sjálfstraust og öryggi í líf-
inu. Snýst ekki uppeldi einmitt um
að undirbúa bömin undir lífið og
þann nútíma sem við hfum í - nú-
tíma þar sem ffeistingar og „tilbúin
tækifæri“ em á hverju götuhorn?
Sumum kann að þykja sterkt til orða
tekið en foreldrar róa í dag ákveðinn
líffóður fyrir ffiðhelgi til að ala upp
börn sín án áreitni markaðarins. Sú
staðreynd að seljendur era reiðu-
búnir að eyða stórum fjárhæðum í
auglýsingar sem miða að því að
skapa löngun og flytja tilbúinn boð-
skap frekar en upplýsingar ætti að
kveikja á öllum viðvörunarbjöllum í
mælaborðum í stjómstöð heimilis-
ins. Þó við foreldrar séum oft
grandalaus fyrir öllu því áreiti sem
börnin okkar verða fyrir á hverjum
degi þurfum við samt að axla ábyrgð
og kenna bömunum okkar að þreifa
sig áfram í því umhverfi sem þau búa
í. Við þurfum að kenna þeim auglýs-
ingalæsi sem felst í gagnrýnni hugs-
un, sýna þeim hvar brögð em í tafli
og kynna þeim brögðin sem beitt er
til að ragla þau í ríminu. Ef við for-
eldrar erum betur á verði, ræðum
við börnin okkar rnn hvað auglýsing
er, tryggjum við að þau verði ekki
skotmark á vígvelli gróðahyggjunn-
ar.
Helga Margi-ét Guðmundsdóttir,
verkefnastjóri hjá Heimili og skóla
Við félagar
í Kiwanis-
kl ú b b n u m
Þyrli á Akra-
nesi keyptum
fyrir áratug-
um kútter
Sigurfara frá
Færeyj um,
fluttum hann
heim og í byggðasafn með aðstoð
góðra manna. Gáfum síðan
byggðasafninu í Görðum þetta
mikla skip. Mörg fögur orð og há-
stemmdar yfirlýsingar féllu um
„ómetanlegt gildi þess að varð-
veita þennan þátt í atvinnusögu
þjóðarinnar,“ og maður var stoltur
yfir því að eiga þátt í slfku á þeim
tíma. En í dag skammast maður
sín þegar kúttrinn ber fyrir augu.
Hann er trúlega í dag gjörónýtur,
vegna vanhirðu. Molnar niður af
fúa eftir að standa úti og uppi á
landi í 30 ár. Sömu örlög bíða
hinna bátanna á Safnasvæðinu,
sem atvinnusöguminja. Vestur á
Grenjum bíður aflaskipið Höfr-
ungur AK-91 endaloka sinna,
smíðaður og teiknaður af skipa-
smiðun á Akranesi á sínum tíma.
Þrír hafnarverðir, hafnarstjóri,
skoðunarmaður og varabæjarfull-
trúinn Magnús Þór, sendir til Fær-
eyja, með viðkomu í Köbenhavn
til að berja augum nýjasta bátinn
sem ætla má að fúni með öðram
merkisgripum úr atvinnusögunni.
Stefán Lárus Pálsson.
~í^e/i/u/i/i-^^:
Bœjarráð nuelir með því að lög
og reglugerðir séu brotnar
Það var
undarlegt að
lesa frétt á
skessuhorn.is
þess efhis að
B æ j a r r á ð
Akraness
mæli með
áframhald-
andi starfs-
leyfi Laugafisks (á núverandi
stað), þrátt fyrir að vita af því að
með því að veita fyrirtækinu
starfsleyfi (á núverandi stað) sé
verið að brjóta lög og reglugerðir.
Gaman væri að vita hvort Þórð-
ur Þ. hafi tekið þátt í atkvæða-
greiðslu um þetta mál, þar sem
hann hefur mikilla hagsmuna að
gæta við að halda þessu fyrirtæki
ólöglega gangandi á neðri Skagan-
um, þar sem hann er að leigja
þeim húsnæði og er líka tilbúinn
að selja þeim lóð undir stækkun.
Eru það svona vinnubrögð sem
við viljum sjá ffá pólitískt kjörnum
forráðamönnum bæjarins.
Hver stendur fyrir svona vit-
leysu, vitandi að mikill fjöldi bæj-
arbúa vill og hefur bent á að þetta
fyrirtæki þarf að vera staðsett fjær
byggð til að sátt náist tun starf-
semi þess.
Þar sem Laugafiskur er að sækj-
ast eftir lóð á Akranesi til stækk-
unar fyrirtækisins er þá ekki rétt
að þeim verði úthlutað lóð eins
fjarri byggð og kostur er og er þá
besti kosturinn líklega iðnaðarlóð-
ir sem eru lausar í Höfðaseli.
Stoppum þetta eigin hagsmuna-
pot pólitískt kjörinna fulltrúa bæj-
arráðs og förum að vinna að bæj-
armálunum af fagmennsku, er það
til of mikils ætlast af bæjarráði?
Ketill Már Bjömsson
k C ^CLtSlllOtHL<S
Umsjón: Gwinar Bender
w
Aldrei séð svona marga laxa á ævinni
•srtfei
Vírnet
ÁREIÐANLEIKI - ÞJÓNUSTA - ARANGUR
www.limtrevirnet.is
í rigningunum að undanförnu
hefur vatn aukist veralega í veiði-
ánum og veiðimenn kætst við það.
Þó ekki sé mikið eftir af veiðitím-
anum geta þeir glaðst sem enn vilja
renna fyrir fisk.
„Það verður veisla hérna við
Grímsá næstu daga, vamið er frá-
bært í ánni núna og það er mikið af
fiski í henni. Eg taldi um 300 fiska
í Skarðshyl fyrir nokkram dögum
og ég hef aldrei séð eins mikið af
fiski á ævinni eins og þarna í hyln-
um,“ sagði Jón Þ. Júlíusson við
Grímsá, þegar rigndi sem mest sl.
föstudag, en laxa sá hann áður en
vatnið fór að vaxa að ráði í ánni.
„Það era komnir yfir 900 laxar á
land og það er fínt ef áin fer í 1200
laxa. Agúst var svakalega erfiður
mánuður fyrir veiðimenn í þessu
litla vami sem var. Sömu sögu er að
segja úr Laxá í Kjós en þar er rosa-
lega mikið af fiski og verður góð
veiði þegar vamið minnkar á allra
næstu dögum. Það verður líka að
taka það með í dæmið að við veið-
um ekkert á maðk, hvorki í Grímsá
né í Kjósinni.
Bræðumir Gunnar og Magnús Gunnarssynir meS einn lítinn lax úr Langá.
Mikið vatn
„Veiðin gengur rólega þrátt fyrir
að mikið hafi rignt, við erum bún-
ir að fá tvo laxa núna eftir hádegi,“
sagði Baldur Baldursson, er við
hittum hann neðarlega í Langá.
Mikið vam er í ánni. „Hollið hefur
fengið á milli 30 og 40 laxa,“ sögðu
þeir Gunnar og Magnús Gtmnars-
synir, en þeir voru gera sig klára
við veiðihúsið við
Langá og ætiuðu
uppá fjall við
Langá. „Fiskurinn
mætti vera stærri,“
sögðu þeir bræður
og brunuðu upp-
eftir, þar sem hafði
veiðst ágætlega
síðusm daga.
veiðistað númer þrjú, væru að
minnsta kosti 30 laxar og sumir vel
vænir.
Vamið er fyrir
hendi í veiðiánum,
en laxarnir mætm
vera fleiri, en Gísli
Vagn Jónsson og
fleiri voru að
koma úr Andakílsá
og sagði hann að í
„ Við erum búin að taka víóa upp í sumar og náfínum skotum
og vorum nýlega við Grimsá við tökur og gekk það vel. Erum
að fara í Tunguáa líka, “ sagði Gunnar Helgason er vií hitt-
um hann við Grímsá í Borgarfirði sl. fóstudag. Gunnar vinn-
ur að gerð nýrrar veiðimyndar. Fyrri myndin sem hann tók
gekk feiknavel enda hafa margir séð hana. „ Veiðin erfrábær
og við erum með gott lið íþessu með okkur, annars væri þetta
ekki hægt og leigutakar veiðiánna hafa tekið okkur vel, “ sagði
Gunnar mnfi-emur.