Skessuhorn


Skessuhorn - 13.09.2006, Blaðsíða 18

Skessuhorn - 13.09.2006, Blaðsíða 18
18 MIÐVIKUDAGUR 13. SEPTEMBER 2006 „kiSSsÍlÍitoBKI ♦ \ * f^c/i/u/t/t^. Hk ;s%';W hlutafélagsins Menntaskóli Borgarfjarðar. Þar voru mættir 40- 50 af 150 skráðum eigendum skól- ans til að fylgjast með hvernig rmd- irbúningi miðar og arkitektar frá Kurt og pí kynntu tillögur að útliti og innréttingu skólabyggingarinn- ar. Byggingin mun draga dám af klettaborgunum umhverfis lóð skólans - sams konar borgum og Skallagrímur nefhdi bæ sinn eftir. Tilkynnt var sú ákvörðun að ráða Arsæl Guðmundsson sem verkefn- isstjóra við undirbúning skólans. Ársæll var aðstoðarskólameistari Fjölbrautarskóla Norðurlands vestra í sjö ár og síðan sveitarstjóri í Skagafirði og reynsla hans hefur nýst vel við undirbúning þessa nýja skóla. Skóli fyrir alla Menntaskóli Borgarfjarðar verð- ur á margan hátt nýstárlegur skóli. Hann verður að grunni til þriggja ára skóli. Það þýðir þó ekki að hann verði aðeins fyrir afburðanemend- ur. Menntaskóli Borgarfjarðar verður skóli fyrir alla og sumir nemendur munu taka námið á fjór- um eða jafnvel fimm árum. En það verður lagt upp með lengra skólaár og betri nýtingu á skólatíma en í öðrum ffamhaldsskólum. Nemend- ur munu geta valið milli almennrar brautar, náttúrufræðibrautar og fé- lagsfræðibrautar og fljótlega mtm bætast við braut sem hefur vinnu- heitið „listabraut". Mikil áhersla verður á að nýta tölvutæknina til að byggja upp gott fjarnám sem geti nýst fólki sem atvinnu sinnar vegna getur ekki sótt reglubundið nám. Menntaskóli Borgatjfjarðar ehf. Stærð og gerð Menntaskóli Borgarfjarðar verð- ur ekki stór skóli en samt nægjan- lega stór til að skapa jarðveg fyrir gott félagslíf nemenda og setja skýran svip á bæjarlífið í Borgar- nesi. Fyrirliggjandi útreikningar benda til þess að fullsetinn verði skólinn með tæplega 200 staðar- nemendur. Við þá tölu bætast eldri nemendur sem væntanlega verða allnokkrir fyrstu árin og fjarnemar, sem erfitt er að spá um. Skólahúsið verður mestmegnis á tveimur hæðum og mun liggja meðfram klettaveggnum gegnt Hyrnutorgi. Bílastæði verða að mestu á núverandi malarplani þannig að þau geti nýst viðskipta- vinum Hyrnutorgs á álagstímum. Eins og flestir þekkja er bílaeign menntaskólanema vaxandi og því verða strax í upphafi um 50% fleiri stæði en byggingareglugerð gerir kröfu um. Ef það reynist ekki nægj- anlegt er möguleiki á að bæta fleiri stæðum við síðar. Skólinn er hann- aður með það í huga að auðvelt verði að stækka bygginguna ef þörf krefur. Utreikningar hönnuða benda til þess að á núverandi lóð megi koma fyrir fjór- til fimmfalt stærri skóla en nú er gert ráð fyrir. Gert verður ráð fyrir skólaakstri, en endanlegt fyrirkomulag er ó- ljóst. Sama má segja um heimavist- armál. Við leggjum áherslu á að þjóna nágrannasveitum okkar sem best en endanleg útfærsla liggur ekki enn fyrir. Staðan í dag Mikil vinna hefur átt sér stað síð- ustu mánuðina. Vinnan deilist milli stjórnar einkahlutafélagsins, skóla- nefndar og bygginga- og fram- kvæmdahóps. Þar að auki sitja for- menn þessara nefnda ásamt Arsæli Guðmundssyni í samráðshópi með fulltrúum menntamálaráðuneytis. Þá hefur Guðmundur Eiríksson verið ráðinn sem ráðgjafi við bygg- ingarframkvæmdirnar. Grunn- hönnun er að mestu lokið og nú stendur yfir burðarþols-, lagna- og rafrnagnshönnun. Reiknað er með að jarðvinna fari af stað í október, en að byggingarffamkvæmdir hefj- ist fljótlega eftir áramót. Menntaskóli Borgarfjarðar ehf er einkaskóli í eigu heimamanna hér í Borgarfirði en hver sem er getur keypt hlut. Nú þegar hafa yfir 150 einstaklingar, fyrirtæki og sveitarfélög keypt hlut í skólanum og enn er möguleiki á að tryggja sér eignaraðild með kaupum á hlutafé hjá Sparisjóði Mýrasýslu. Ég er sannfærður um að þetta er arðsöm fjárfesting, ef ekki fyrir okkur sem einstaklinga, þá fyrir okkur sem samfélag. Torfi Jóhannesson, stjómarformaður Menntaskóla Borgarfjarðar ehf. Jóhanna Lind ásamt hömum sínum 14 í tilefni afmœlisins. Jóhanna Lind fyllir 90 árin Þann 11. september síðasliðinn varð Jóhanna Lind Pálsdóttir í Borgamesi 90 ára gömul. Af því tilefni tóku Jóhanna og fjölskylda hennar á móti gestum sl. sunnu- daginn í félagsmiðstöðinni Oðali í Borgamesi. Jóhanna er fædd og uppalin í Svíney í Færeyjum. Faðir hennar var Páll Lind og móðir hennar Kristína Lind. Hún kom til Island 1936 og giftist síðar Agli Pálssyni. Þau eignuðist 13 böm, en fyrir átti Jóhanna eina dóttur. Egill og Jó- hanna byrjuðu búskap í Borgarnesi í einu herbergi með aðgangi að eldhúsi. Þegar börnin vom orðin þrjú keypm þau sér eigið húsnæði að Gunnlaugsgötu 10. Þau stækk- uðu það hús tvívegis eftir því sem fjölskyldan stækkaði. Egill var þekktur fyrir dugnað, en hann var alla tíð með búskap í Borgarnesi samhliða því sem hann vann hjá Kaupfélaginu. Dagurinn hjá honum var því oft langur. Hann byrjaði daginn á því að mjólka kýrnar, síðan fór hann í vinntma og vann til klukkan sex og stundum lengur. Þá átti hann eftír að mjólka og gefa kindunum. Egill lést árið 1992. Dagurinn var líka mjög annasamur hjá Jóhönnu á barnmörgu heimili. Hún býr enn á Gunnlaugsgötu. -KÓP 'Pe/i/itji/i^^ N ý 1 e g a barst mér bréf frá sveitar- stjóra Borgar- byggðar þar sem hann vís- ar til 39. gr. laga nr. 6/1986 um afréttamálefni, fjallskil o.fl. og felur mér og öðmm bændum, burtséð frá því hvort við höldum fé eður ei, að smala heimalönd okkar samhliða leitum. Þetta hef ég reyndar gert undan- farin haust, þó með sívaxandi þver- úð. Ef boði sveitarstjóra er ekki hlýtt, en það er orðið sem notað er í lagatextanum og sveitarstjórinn gerir að sínu, skal smalað á kosm- að landeiganda og er smölunar- kostnaður ákveðinn af sveitar- stjórn. Þótt þessi skylda sé bundin í lögum er það samt komið undir sveitarstjórn hvort henni er fram- fylgt, þannig að það er á ábyrgð sveitarstjórnarmanna hvort leggja skuli þessa þegnskylduvinnu á herðar okkar, hinna fjárlausu land- eigenda, eða ekki. Sveitarstjórnar- menn Borgarbyggðar ganga því greinilega erinda sauðfjárbænda og gera okkur, hina fjárlausu, að þræl- um þeirra. Ef við hlýðum ekki á- kveða þeir sjálfir sektina. Hvílíkt réttlæti! Nú er það svo að ótal jarðir í Mýra- og Borgarfjarðarsýslu og reyndar um land allt eru nýttar til Að hlýða sveitarstjáminni annars en sauðfjárræktar og er þetta því dágóður hópur fólks sem þannig er þvingaður til nauðung- arvinnu á sínu eigin landi án þess að nokkur endurgreiðsla komi til. Þessum hópi tilheyra kúabændur, fuglabændur, kornbændur, svína- bændur, ferðþjónustubændur, skógarbændur og frístundabændur, sem eiga það sameiginlegt að eiga ekki eitt einasta lamb, hvað þá heldur rollu. Enn viðgengst það að fjárbændur sleppi fé sínu lausu að vori án nokkurrar ábyrgðar og neyði síðan nágranna sína til smöl- unar að hausti. I skjóli úreltra laga geta sauðfjárbændur, fyrir tilstilli sveitarstjórnarinnar, krafist þess að nágrannar þeirra skili þeim vinnu á hverju hausti án minnstu þóknun- ar. Ef hross sleppa úr girðingum ætlar allt vitlaust að verða og linn- ir ekki látunum fyrr en þau hafa verið handsömuð og komið fyrir í girðingu á ný. Sama á við um naut- gripi og hvað myndu menn segja ef svínahópar gengju lausir um lönd manna? Ef ég týni hundinum mín- um er hann umsvifalaust hand- samaður og lokaður inni og verð ég að greiða stórfé í lausnargjald ætli ég að koma í veg fyrir að hann verði skotinn. Reyndar er það þekkt að hundar hafi verið skotnir af fjárbændum þar sem þeir voru taldir vera að atast í fé. Hafa menn sloppið bótalaust frá slíku. Ekki má ég skjóta rollur sem eyðileggja trén mín án þess að þurfa að svara háum bótum og jafnvel sektum. Þau lög sem sveitarstjórinn ágætur vísar til eru auðvitað úrelt fyrir löngu. Að stofni til voru þau upphaflega sett þegar allir bændur héldu fé og hafa verið endurnýjuð síðan án þess að löggjafinn gerði sér grein fyrir þeim breytingum sem orðið hafa í sveitum landsins. Aður fyrr sáu menn hag í því að smala heimalöndin, öðruvísi náðist fé þeirra ekki og þá skipti ekkt máli hvort einhverjar aðkomurollur þvældust með í hópnum. I nútíma- þjóðfélagi eru breyttar aðstæður. Ef fólk vill rækta fé þá er það bara af hinu góða, því íslenskt lamba- kjöt er auðvitað besta kjöt í heimi, en fjárræktin má ekki bitna á öðru fólki og valda því fjárútlátum og jafnvel skaða. Enginn á að geta þvingað mig til að smala fyrir sig ef ég vil það ekki. Ef fjárbændur beita mitt land sumarlangt án endur- gjalds er það lágmarkskrafa að þeir smali sjálfir fé sínu að hausti þannig að ég og mínir líkir þurfi ekki fyrst að bera skaðann af beit- inni og borga síðan fyrir að losna við skepnurnar af landinu. Þótt reynt sé að girða er það því miður svo að sumar kindur líta á girðingu sem ögrun en ekki sem þvingun og sæta lagi að smeygja sér gegn um þrengstu göt, eða þá stökkva bara yfir ef göt eru ekki fyrir hendi. Það versta er að þetta geðslag gengur í erfðir. Þessar línur má ekki skilja svo að að ég hafi eitthvað á móti sauðfé eða suðfjárfjárbændum. Síður en svo. Ég á marga góða vini og kunningja í hópi fjárbænda sem ég vil eiga áfram að vinum. Sumir hverjir eru meira að segja sömu skoðunar og ég og stunda sinn bú- skap af ábyrgð og með miklum sóma. Hins vegar mega þeir, sem vilja ekkert af breytingum vita, ekki misnota mig með fulltingi úr- eltra laga og sveitarstjórnarmanna sem staðnaðir eru í gömlum hugs- unarhætti og þvinga mig til verka sem ég sem frjáls maður á ekki að þurfa að leysa af hendi. Ef þeir geta í skjóli ólaga haft mig að þræli sínum ásamt þeim sem ég verð að kalla mér til hjálpar við smölunina, er lágmark og í samræmi við jafn- ræðisreglu að ég fái sem endur- gjald af þeirra hálfu jafn mörg dagsverk við skógræktina, sem reynt er að stunda á mínu koti við illan leik, og ég læt þeim í té við smölunina. I sjálfu sér er ekkert leiðinlegt að smala. í þokkalegu veðri er gaman að ganga um landið og hóa á fé, grípa niður eftir berjum eða bara njóta náttúrunnar. Eg vil þó gera það sem frjáls maður, ekki ánauð- ugur. Sauðfjárbændum líkt og öðr- um bændum verður að vera Ijóst að ábyrgðin á skepnunum er þeirra en ekki annarra. Að þetta hafi tíðkast frá alda öðli eru engin rök. Þjóðfé- lagið er í sífelldri mótun og allir bændur verða að taka þátt í þeirri mótun líkt og aðrar stéttir. Sveitar- stjórnarmenn þurfa líka að átta sig á að þeir eru þjónar allra, ekki bara sauðfjárbænda. Ég vonast til að næsta bréf sveit- arstjórans um smölun verði vin- samleg tilmæli um smölun heima- lands ef mögulegt er og sleppt verði hótunum um greiðslu smöl- unarkostnaðar ef ég hlýði ekki. Ég er alltaf tilbúinn að fara að sann- gjörnum og eðlilegum tilmælum sveitarstjóra, en hann getur reynt að láta hundinn sinn hlýða sér, ef hann á slíkan, ekki mig. Ef hvorki ég né fjáreigendur vilja smala heimalandið mitt má búast við að fé skili sér þegar fer að snjóa og er það þá undir eigendunum komið hvort þeir vilja bjarga því undan vályndum vetrarveðrum eða ekki. Ef þetta fer eitthvað í taugarnar á sveitarstjórninni er henni velkom- ið að smala sjálfri, þó án endur- gjalds frá mér. I ofanverðum tvímánuði, Jóhannes Helgason Hamri í Þverárhlíð. r

x

Skessuhorn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Skessuhorn
https://timarit.is/publication/1096

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.