Morgunblaðið - 03.06.2019, Síða 6
6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 3. JÚNÍ 2019
Það er um 80% ódýrara að
skipta um tímareim miðað við
þann kostnað og óþægindi
sem verða ef hún slitnar
Hver er staðan á tíma-
reiminni í bílnum þínum?
Hringdu og pantaðu
tíma í síma
577 1313
TANGARHÖFÐA 13
577 1313 - kistufell.com
BIFREIÐAVERKSTÆÐIÐ
Askalind 4 | Kópavogi | Sími 564 1864 | vetrarsol.is
Einstök gæði frá
40 ár
á Íslandi
Sterkir og
notendavænir
sláttutraktorar
Sigurður Bogi Sævarsson
sbs@mbl.is
„Tengslin við fólkið í landinu eru
okkur allt. Fjáröflunarverkefni
okkar hafa með öðru þann tilgang
að rækta samband okkar við þjóð-
ina og koma því á framfæri að
björgunarsveitir og slysavarna-
deildir okkar eru alltaf til staðar.
Við værum í vanda stödd ef fram-
lög hins opinbera væru okkar
eina tekjulind.“ segir Þór Þor-
steinsson sem kjörinn var formað-
ur Slysavarnafélagsins Lands-
bjargar á landsþingi þess sem
haldið var á Egilsstöðum á dög-
unum. Alls sátu þingið um 400
manns úr flestum þeim deildum
sem félagið mynda.
Ríkið styrkir en tekur meira
„Fjárhagslega stendur félag-
ið ágætlega en við viljum svo
sannarlega geta gert betur og
stutt betur við einingar félags-
ins,“ segir Þór. „Fjáraflanir fé-
lagsins standa ekki allar jafn
styrkum fótum, sumar dala á
meðan aðrar vaxa. Bakvarðasveit
félagsins, stærsta björgunarsveit
landsins sem ég kalla svo, er orðin
gríðarlega mikilvæg fjáröflun en
þar styrkir almenningur okkur
með mánaðarlegu framlagi.
Framlag ríkisins til starfsins er
hins vegar lægra en félagið og
einingar þess greiða til baka með
opinberum gjöldum og of mörg
sveitarfélög styðja að mínu mati
of lítið við einingar á sínu svæði.
Stærsta verkefni næstu ára er svo
endurnýjun björgunarskipa fé-
lagsins en þau eru nú 13 talsins.
Það er þverpólitískur vilji á Al-
þingi að styðja okkur í því verk-
efni sem við erum afar þakklát
fyrir.“
Þegar Slysavarnafélag Ís-
lands – einn af forverum núver-
andi félags – var stofnað1928
voru björgunaraðgerðir og slysa-
varnir við sjóinn mál mála. Með
betri skipum og Slysavarnaskóla
sjómanna hefur náðst lofsverður
árangur svo reglulega koma ár að
enginn ferst á sjó við landið. Því
hefur nefnt að tímabært sé að
beina sjónum að t.d. fyrirbyggj-
andi starfi að umferðaröryggi.
Upprifjun er hrollvekja
„Jú, lengi var nánast for-
lagatrú á Íslandi að sjórinn gæfi
og sjórinn tæki. Það að missa tugi
sjómanna á ári þótti vera tollur
fyrir fiskinn úr sjónum. Upprifjun
á sjóslysum fyrri tíðar er hroll-
vekja en ef við lítum okkur nær
má vel vera að við séum sjálf á
sama stað nú þegar kemur að um-
ferðinni. Stundum er eins og að
samfélagið líti á það sem fórn-
arkostnað að missa fólk í umferð-
inni, oft um 20 manns á ári. Við
höfum verið að berjast gegn þess-
ari forlagatrú rétt eins og stofn-
endur félagsins gerðu varðandi
sjóinn. Áratugum saman hefur fé-
lagið barist fyrir bættu umferð-
aröryggi og ég veit að það starf
hefur skilað gríðarlegum árangri
og bjargað mörgum mannslífum.
Við munum halda baráttunni
áfram. Eftir stendur að lögreglan
verður að fá aukna fjármuni í um-
ferðareftirlit og alltof margir
vegir þola ekki uppgefinn há-
markshraða,“ segir Þór.
Í umferðarslysum síðustu ára
hafa erlendir ferðamenn oft átt í
hlut og – rétt eins og björgunar-
sveitirnar eru oft kallaðar út í leit
og björgun þar sem fólk óvant ís-
lenskum aðstæðum á í hlut. Í
þessu tilliti víkur Þór að verkefn-
inu safetravel.is sem ætlað er að
fræða innlenda og erlenda ferða-
menn og stuðla að ábyrgð á ferða-
lögum. Árangurinn af því sé góð-
ur. „Slysin eru auðvitað allt of
mörg en væru án vafa mun fleiri
væru björgunarsveitirnar ekki til
taks á öllum tímum. Hálendis-
vaktin er orðin rótgróin liður í
þessu sem og viðbragðsvaktin í
Skaftafelli,“ segir formaðurinn.
Samfélagsskylda
Þór Þorsteinsson hefur lengi
verið í björgunarsveitinni Oki
sem starfar í Borgarfjarðar-
dölum. Hann gekk í sveitina fyrir
um tuttugu árum vegna áhuga á
útivist og ferðalögum. Einnig
kom til samfélagsskylda.
„Fullfrískur ungur maður
hlaut að velja sér þennan fé-
lagsskap. Reynsluboltar tóku á
móti mér, síðan fer maður að
mennta sig í fræðunum, kynnist
félögum allsstaðar af landinu og
áttar sig þá á stærðum og sam-
hengi. Eitt leiðir af öðru og svo er
ég sá klaufi að fara að skipta mér
af málum og vil hafa áhrif. Að
vera formaður minnar sveitar,
leiðbeinandi við björgunarskól-
ann, taka sæti í stjórn og nú for-
mennsku; þetta leiddi hvað af
öðru. Og Slysavarnafélagið
Landsbjörg er hreint út sagt
magnaður félagsskapur sem hef-
ur gefið mér svo miklu meira en
ég hef sjálfur lagt af mörkum.“
Slysavarnafélagið Landsbjörg er magnaður félagsskapur, segir nýr formaður
Morgunblaðið/Sigurður Bogi
Formaður Slysin væru án vafa mun fleiri væru björgunarsveitir ekki til taks, segir Þór Þorsteinsson.
Barist gegn forlagatrú
Þór Þorsteinsson fæddist
1972 og hefur starfað sem
kerfisfræðingur og forritari frá
árinu 1998.
Hefur starfað innan Björg-
unarsveitarinnar Oks í um 20
ár, er leiðbeinandi við björg-
unarskólann og hefur setið í
stjórn Slysavarnafélagsins
Landsbjargar sl. tvö ár.
Hver er hann?
Nokkur vandræðagangur hefur ver-
ið á förgun salernisúrgangs við
Höskuldsskála í Hrafntinnuskeri á
Laugavegi undanfarin ár. Nú er
lausn í sjónmáli, að sögn Páls Ey-
steins Guðmundssonar, fram-
kvæmdastjóra Ferðafélags Íslands,
sem rekur skálann. Vonast er til þess
að í seinasta lagi síðsumars verði
ruslageymsla reist á svæðinu. Hún á
að verða til þess að minna almennt
sorp slæðist með salernisúrgangin-
um þangað sem hann er grafinn.
Við Höskuldsskála er einn þurr-
kamar. Þar geta þeir gengið örna
sinna sem eiga leið hjá og fer sá úr-
gangur í rotþró þar við. Sá úrgangur
er svo tekinn með reglulegu millibili
og grafinn í vikurbrekkur um 200
metra frá svæðinu. Þar hefur öllu
jöfnu farið lítið fyrir honum, hann
leysist upp í náttúrunni. Það gera
blautþurrkur og dömubindi hins
vegar ekki og þegar mikið magn af
slíku fær að fljóta með vill það fljóta
upp á yfirborðið. Það gerir niður-
grafinn úrganginn sýnilegri, sem er
verra. Ef almennt sorp fær hins veg-
ar að fara í sorpgeymslu, er sá vandi
úr sögunni og grafa má úrganginn
áfram í sömu gryfjur.
Rotþrærnar eru tæmdar tvisvar
eða þrisvar á ári og úrgangnum kom-
ið í gryfjurnar. Á öðrum stöðum væri
úrgangurinn fluttur með haugsugu
til byggða til þess að farga honum
þar en aðstæður til aksturs slíkra
ökutækja eru óheppilegar á þessum
slóðum, svo óheppilegar raunar að
oft hefur mátt litlu muna að slys
verði og traktorar velti í brekkum,
að sögn Páls. Því er talið æskilegra
að farga úrganginum á staðnum,
sem er töluverður. Árlega eiga 12-
14.000 manns leið um Laugaveg.
Það er meira en að segja það að
reisa mannvirki á friðuðum svæðum.
Skýrslur sem hafa verið gerðar um
málið benda þó til þess að sorp-
geymsla sé æskileg lausn á svæðinu.
Og Ferðafélagið bíður boðanna frá
Umhverfisstofnun. „Við erum til-
búnir um leið og leyfi fæst,“ segir
Páll. snorrim@mbl.is
Kamar njóti fulltingis ruslageymslu
Salernisúrgangur grafinn í Hrafntinnuskeri Óheppilegt að dömubindi fljóti með Ruslageymsla lausn
Ljósmynd/Ferðafélag Íslands
Höskuldsskáli Of torfært er að Fjallabaki til að flytja úrgang þar landleiðis.
Fylgi Miðflokksins og Vinstri
grænna breyttist mest á milli mán-
aða, samkvæmt nýjum þjóðarpúlsi
Gallup.
Fylgi Miðflokksins fer úr 8,9% í
10% en fylgi Vinstri grænna dalar
lítið eitt og fer úr 13,3% í 12,4%.
Sjálfstæðisflokkurinn mælist aft-
ur stærsti flokkur landsins með
23,4% en fylgið var áður 23,6%.
Framsóknarflokkurinn bætir ör-
litlu fylgi við sig og mælist með
8,5% stuðning, en hann var áður 8%.
Samanlagt styðja 44,3% svarenda
flokka sem mynda ríkisstjórn en
44,9% sögðust styðja hana í síðustu
könnun Gallups.
Óvíst er hvort Flokkur fólksins
næði kjöri ef kosið væri í dag en
fylgi hans hefur fallið úr 4% í
3,2%.
Sósíalistaflokkurinn mælist með
hærra fylgi en Flokkur fólksins
eða 3,7%.
Litlar breytingar eru á fylgi
annarra flokka. Samfylkingin
mælist stærsti stjórnarandstöðu-
flokkurinn og næststærsti flokkur
landsins í könnuninni með 16,6%
fylgi en flokkurinn fékk 16,2% síð-
ast. Bæði Píratar og Viðreisn mæl-
ast með nánast óbreytt fylgi, sá
fyrrnefndi með 11,2% fylgi en sá
síðarnefndi með 11%.
Miðflokkur bætir við
sig, Vinstri grænir dala