Morgunblaðið - 01.06.2019, Blaðsíða 4

4 MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 1. JÚNÍ 2019
Smiðjuvegi 66 • 580 5800 • landvelar.is
STIMPILPRESSUR
Loftpressur af öllum
stærðum og gerðum
Mikið úrval af aukahlutum
Stefán E. Stefánsson
ses@mbl.is
Þ
egar Kristján Þór er spurð-
ur út í stöðu sjávarútvegs-
ins og hvaða áskorunum
atvinnugreinin standi
frammi fyrir bendir hann á
að hún hafi mikil áhrif á fjölda fólks
um víða veröld og að sú staðreynd
undirstriki þá alþjóðlegu samkeppni
sem hún hrærist í.
„Stóru áskoranirnar fyrir okkur
sem þjóð felast í þeirri staðreynd að
við flytjum út og seljum á erlendum
mörkuðum um 98% af afurðum okkar
í sjávarútvegi. Það lætur nærri að
samsvara því að við framleiðum sem
350 þúsund manna þjóð 20 milljónir
máltíða á dag úr sjávarfangi. Stóra
áskorunin er því á þessu stóra mark-
aðstorgi afurðanna að við stöndumst
samkeppnina sem þar er.“
Segir hann að í raun megi dást að
þeirri staðreynd hvernig sjávar-
útvegurinn hefur náð að aðlagast
breyttum aðstæðum á mörkuðum er-
lendis.
„Alveg frá smæstu einingum til
stærstu eininga hefur hann á síðustu
árum og áratugum náð að aðlagast
þeim kröfum sem þarna eru gerðar.
Að mínu mati hefur atvinnugreinin,
og þá meina ég ekki bara útgerð og
sjómennska, heldur allt sem á henni
hangir, náð að byggjast upp og
breytast í takti við kröfur á þessu al-
þjóðlega markaðstorgi. Það þýðir að
okkur hefur tekist ágætlega að selja
afurðir okkar, erum þekktur fram-
leiðandi, bæði á afurðum og tækja-
búnaði, með miðlun þekkingar og
öðru á þessu sérsviði okkar.
En þegar samkeppnin er hörð á al-
þjóðlegum markaði vakna einnig
spurningar um hvort atvinnugrein-
inni standi ógn af einhverju sérstöku.
Segir Kristján að þær ógnir kunni
jafnvel helst að liggja á heimavelli,
fremur en á markaðnum þar sem
keppt er.
„Ógnirnar eru alltaf til staðar. Við
getum tekið umræðu um fisk-
veiðistjórnunarkerfið hjá okkur,
mögulega breytingu á því, gjaldtöku
af greininni allri, þekkingarstigið og
hvernig við sjáum atvinnugreininni
allri fyrir nægilega öflugu og mennt-
uðu starfsafli. Þetta eru áskoranir
sem maður sér eilíf átök um, eðlilega.
Að því gefnu að við höldum sæmileg-
um kúrs þá hef ég ekki áhyggjur af
því en það er fyrirsjáanlegt að átökin
muni standa enn um sinn. Þótt átökin
um fiskveiðistjórnunarkerfið hafi
tekið miklum breytingum, orðið mun
skynsamlegri en fyrir einum til
tveimur áratugum síðan þá er um-
ræðan um gjaldtökuna enn dálítið á
sama stað og hún var á sínum tíma.
Hún á einfaldlega eftir að þroskast.
Sjálfskapaðar ógnir
Af orðum Kristjáns Þórs má ráða að
ógnirnar séu fyrst og fremst þær
sem tengist ákvörðunum sem eru í
raun á hendi íslensks samfélags.
Hann bendir þó á að breytingar í
vistkerfinu geti líka haft mikil áhrif
og vísar í því sambandi á loðnubrest
sem varð á nýliðinni vertíð.
„Hinar náttúrulegu sveiflur og
breytingar í hafinu eru talsverðar.
Þekking á hafinu, ekki aðeins hér á
landi heldur um heim allan er í raun
afar takmörkuð. Sagt er að maðurinn
þekki betur yfirborð tunglsins en það
sem býr í höfunum. En við vitum hins
vegar að það eru miklar breytingar,
þar má nefna hitastig sjávar, súrnun,
breytingar á göngum fiskistofna á
grundvelli þessara breytinga. Þetta
eru sveiflur sem við vitum af og höf-
um orðið fyrir. Við höfum aðlagast
þeim þokkalega vel. Núna erum við
að verða fyrir þessu áfalli sem loðnu-
bresturinn er. Þetta er í annað sinn á
rúmum áratug sem við verðum fyrir
aflabresti þar og það er alveg ljóst að
það mun taka einhvern tíma að ná
henni til baka í því magni sem hún
var fyrrum.“
Og breytinga er víðar vart, m.a. á
stofnvísitölum þorsksins sem líta
ekki eins vel út og mörg undanfarin
ár. Kristján segir að taka verði þess-
ar vísbendingar alvarlega en að á
Skaffa 20 milljónir máltíða á dag
Um þessar mundir eru ríflega átján mánuðir síðan Kristján Þór Júlíusson tók
við sem sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra. Eins og fyrri daginn er sjaldan
lognmolla í kringum ráðherra sem fer með sjávarútvegsmálin og Kristján Þór
segir mörg úrlausnarefni bíða ráðuneytisins á komandi misserum.
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Kristján Þór Júlíusson hefur nú
gegnt embætti sjávarútvegs- og
landbúnaðarráðherra í eitt og
hálft ár. Engin lognmolla hefur
verið kringum hann þann tíma.
 SJÁ SÍÐU 6