Morgunblaðið - 14.08.2019, Síða 1

LENGI UNNIÐ
MEÐ QUENTIN
TARANTINO
VILJA SÆKJA
AUKIÐ
FJÁRMAGN
ÁRATUGA LANGRI
SÖGU VERÐ-
LISTANS AÐ LJÚKA
VIÐSKIPTAMOGGINN OPNAÐUR ÁRIÐ 1965 11HEBA ÞÓRISDÓTTIR 36
Stofnað 1913  189. tölublað  107. árgangur 
M I Ð V I K U D A G U R 1 4. Á G Ú S T 2 0 1 9
Jón Birgir Eiríksson
Ómar Friðriksson
Í ungri atvinnugrein á borð við
ferðaþjónustuna má gera ráð fyrir
að tíma geti tekið fyrir þá sem ný-
byrjaðir eru í starfsemi að átta sig
á reglum, meðferð kjarasamninga
og öðru slíku. Þetta segir Jóhann-
es Þór Skúlason, framkvæmda-
stjóri Samtaka aðila í ferðaþjón-
ustu, inntur eftir viðbrögðum við
nýrri skýrslu ASÍ um umfang
brota á vinnumarkaði. Drífa Snæ-
dal, forseti ASÍ, segir slík brot
snerta þúsundir, en í skýrslunni
kemur fram að helmingur launa-
krafna komi úr hótel-, veitinga og
ferðaþjónustu.
Jóhannes segir gott að sjá töl-
urnar settar fram með þessum
hætti. „Við hefðum kannski viljað
sjá líka [...] hve mikið af þessum
launakröfum er greitt á endanum
eða lýkur með öðrum hætti laun-
þeganum í hag,“ segir hann.
„Það er leitt að það skuli vera
svo mikið um brot, en þetta eru
heldur lægri prósentur en forseti
ASÍ hefur sagt að ferðaþjónustan
standi að og verkalýðshreyfingin
er að sýsla með,“ segir Jóhannes.
„Þegar um okkar félagsmenn er að
ræða, þá er gjarnan um heiðarleg
mistök að ræða eða menn átta sig
ekki á því hvernig reglurnar
standa. Við höfum lagt áherslu á
að koma réttum skilaboðum til við-
komandi aðila um að afla sér þekk-
ingar um hvernig eigi að gera
hlutina og laga það sem laga þarf,“
segir hann.
Brot oft vegna mistaka
 Tíma getur tekið fyrir unga atvinnugrein að átta sig á reglum og kjarasamn-
ingum  Helmingur launakrafnanna er í hótel-, veitinga- og ferðaþjónustu
M„Brotin snerta þúsundir“ »10
„Markaðurinn er örugglega örlítið
minni og er hugsanlega líka aðeins
að færast til. Við erum að vaxa í
hverjum mánuði,“ segir Pétur Inga-
son, framkvæmdastjóri Steinsteyp-
unnar, sem hóf starfsemi í október á
síðasta ári. Steinsteypan hefur aukið
framleiðslu sína um 30% síðastliðna
fjóra mánuði að sögn Péturs og svo
virðist sem fyrirtækið sé að ná að
hrista aðeins upp í samkeppninni á
markaðnum.
Gert er ráð fyrir samdrætti í
framleiðslu í ár miðað við í fyrra, hjá
stærri fyrrirtækjum á markaði, BM
Vallá og Steypustöðinni. Hið fyrr-
nefnda gerir ráð fyrir að samdráttur
á milli ára verði 20-25% hið minnsta.
Steypustöðin gerir ráð fyrir 10-20%
samdrætti í framleiðslu. „Árið í
fyrra var mjög gott og síðustu þrjú
ár hafa verið góð. Þetta verður lík-
lega eitthvað lakara. En við bjugg-
umst við samdrætti,“ segir Lárus
Dagur Pálsson, stjórnarformaður
BM Vallár. „Þessi bransi er í nánu
sambandi við efnahagslífið almennt
og við fundum fyrir því strax í fyrra
að það fór að verða erfiðara fyrir
menn að fjármagna ný verkefni,“
segir Björn Ingi Victorsson, for-
stjóri Steypustöðvarinnar.
»ViðskiptaMogginn
Harka á
steypu-
markaði
Morgunblaðið/Eggert
Steypa Útlit fyrir samdrátt í ár.
 10-25% samdráttur
í steypuframleiðslu
Þeir höfðu eitt besta útsýni sem Akranes hefur upp á að bjóða, piltarnir
þrír sem nutu sín í baðstaðnum Guðlaugu á Langasandi sem slegið hefur í
gegn að undanförnu. Fáeina metra frá er fagur sandurinn og Atlantshafið
í öllu sínu veldi, en í fjarska glittir í höfuðborgina og Reykjanesið.
Nutu náttúru úr faðmi Guðlaugar
Morgunblaðið/RAX
 „Við höfum
fengið margar
athugasemdir út
af þessu. Það
hefur sérstak-
lega aukist með
léttvínið eftir að
„happy hour“ fór
að njóta vin-
sælda. Það má
segja neytendum
til hróss að þeir
eru duglegir að láta í sér heyra ef
þeir eru ósáttir,“ segir Bjarni
Bentsson, sérfræðingur hjá Neyt-
endastofu, en stofnunin hefur feng-
ið ábendingar um að notkun vín-
mála sé ábótavant á stöðum. »2
Mismikið í glösum
Fjör Tilboðstími á
börum er vinsæll.
 Tíu íslenskar grágæsir bera tæki
sem senda staðsetningu þeirra í
rauntíma með SMS. Þá eru 20-30
heiðagæsir úr íslenska stofninum
með slíka senda.
Dr. Arnór Þórir Sigfússon, dýra-
vistfræðingur hjá Verkís, heldur
utan um grágæsaverkefnið. Hann
hóf að fylgjast með varpárangri
gæsa árið 1993 en hætti því í fyrra
því hann fékk ekki lengur styrki í
verkefnið. „Síðan er í raun ekkert
vitað um ungaframleiðsluna,“ sagði
Arnór. Síðasta áratug 20. aldar
fækkaði grágæs og hún lenti á vá-
lista. „Þá var ungahlutfallið í veið-
inni um 40% að meðaltali. Eftir
aldamótin fór grágæsastofninn að
styrkjast þegar ungahlutfallið fór
yfir 45% að meðaltali. Það virðist
eins og ungahlutfallið þurfi að vera
nokkuð yfir 40% til þess að stofninn
standi undir veiðiálaginu.“ »4
Fylgst með ferðum tuga íslenskra gæsa
Morgunblaðið/Jón Sigurðsson
Rannsókn Arnór Þ. Sigfússon með
grágæs með senditæki.
 „Sömu viðmið ættu að vera í námi
og notuð eru vegna vaxtarkúrfu
ungbarna. Þar þykir eðlilegt að
börn geti bæði verið undir henni og
yfir, en það eina sem skiptir máli er
að vaxtarlína barnsins sé samfelld
og ef svo er ekki er gripið til ráð-
stafana,“ segir Kristrún Lind Birg-
isdóttir, framkvæmdastjóri Tröppu
á Akureyri, sem veitir sérfræði-
þjónustu í skólamálum til starfs-
fólks, kennara, skólastjóra og sveit-
arstjórnarmanna auk þess að sinna
fjarkennslu til þriggja fámennra
skóla á landsbyggðinni.
Starfsemi Tröppu í Reykjavík
snýr að fjarþjálfun í gegnum netið
fyrir börn og fullorðna. Tinna Sig-
urðardóttir, framkvæmdastjóri í
Reykjavík, segir að til þess sé not-
aður fjarfundabúnaðurinn „Kara
connect“ sem vottaður sé af land-
lækni. »14
Nám ætti að vera líkara vaxtarlínu barns
Morgunblaðið/Eggert
Skóli Nemendur ættu að hafa tækifæri til
að læra á fjölbreyttari hátt en áður fyrr.