Vinnumarkaður - 01.06.1995, Blaðsíða 16
14
Y firlit yfir helstu niðurstöður
I. 2 Starfandi
Fjöldi starfandi fólks.
Mynd 4.7. Tafla 6.1
Starfandi fólki fjölgaði á árinu 1994 frá fyrra ári um 1.100
manns, en fjöldi þess stóð í stað á árunum 1991-1993.
Fjölgunin var nær eingöngu meðal kvenna en starfandi
konum fjölgaði úr 63.300 í 64.200 milli ára. Starfandi karlar
voru 73.500 á árinu á móti 73.300 á árinu 1993. Taka ber
fram að fjölgun sem nemur minna en 1.000 manns er varla
tölfræðilega marktæk.
Atvinnustétt.
Mynd 4.16. Töflur 6.7-6.8
Hlutfall launþega af öllum starfandi var svipað 1994 og árið
áður, eða um 82%. Athyglisvert er að launþegum meðal
karla fækkaði hlutfallslega úr tæplega 76% í tæplega 75%
meðan hlutfall launþega meðal kvenna var nær óbreytt á
sama tíma, 89-90%.
Starfshlutfall.
Töflur 6.10-6.12. Mynd 4.15
Verulegur munur er á starfshlutfalli karla og kvenna. Um
90% karla eru í fullu starfi en einungis rúmlega helmingur
kvenna. Menntun virðist þó skipta þarna nokkru máli þar
sem háskólamenntaðar konur gegna frekar fullu starfi en
konur með minni menntun. Þá eru karlar líklegri en konur
til að stunda fleiri en eitt starf. Karlmönnum í fullu starfi
hélt áfram að fækka hlutfallslega milli áranna 1993 og 1994
eins og reyndin varð milli áranna 1991 og 1993, eða úr um
90% í rúmlega 89%.
Vinnustundir.
Töflur 6.21-6.41. Myndir 4.13-4.14
Karlar vinna að jafnaði fleiri vinnustundir en konur. Á árinu
1994 unnu 73% kvenna í fullu starfx að jafnaði 35-45 stundir
á viku en einungis 33% karla. Tæp 20% karla vinna meira
en 61 tíma á viku en innan við 4% kvenna. Launþegar vinna
að jafnaði færri vinnustundir en þeir sem vinna sjálfstætt.
Fólk í dreifbýli vinnur að jafnaði k igri vinnuviku en fólk á
höfuðborgarsvæðinu. Ekki er teljandi munur á lengd vinnu-
viku eftir menntun. Meðalvinnustundafjöldi kvenna f fullu
starfi var um 44 klst á viku á árinu 1994 en karla 52,5 klst.
Lengsti vinnutíminn virðist vera hjá bændum og sjómönnum.
Breytingar á vinnustundafjölda milli áranna 1993 og 1994
eru ekki teljandi. Frá 1991 hefur þó meðalfjöldi vinnustunda
lækkað hægt en sígandi.
Starf'saldur.
Töflur 6.19-6.20
I þessari skýrslu eru í fyrsta sinn birtar töflur um meðal-
starfsaldur eftir atvinnustétt, atvinnugrein og starfsstétt. Frá
árinu 1992 er ekki um að ræða marktækar breytingar á
meðalstarfsaldri en starfsaldur í fyrirtækjum var árið 1994
um 8,3 ár. Munur er á starfsaldri karla og kvenna. Árið 1994
var meðalstarfsaldur karla 9,2 ár en 7,4 ár hjá konum.
Meðalstarfsaldur launþega var þá 7,5 ár en sjálfstætt starfandi
II, 5 ár. Olaunað skyldulið var með hæstan meðalstarfsaldur
árið 1994, eða 14,8 ár. Þessi munur á starfsaldri atvinnustétta
endurspeglast þegar starfsaldri er skipt eftir starfsstéttum,
þ.e. þær starfsstéttir þar sem sjálfstætt starfandi eru hlutfalls-
lega fjölmennastir, s.s. bændur og stjómendur, eru með
hæstan meðalstarfsaldur. Meðalstarfsaldur er hæstur í land-
búnaði, veitustarfsemi, samgöngum og flutningum og í fjár-
málaþjónustu. Hann er hins vegar langlægstur í hótel- og
veitingahúsarekstri eða einungis 2,8 ár á árinu 1994. Frá
1993 til 1994 lækkaði meðalstarfsaldur mjög í landbúnaði
eða frá 19,1 ári í 16,6 ár.
Á árinu 1994 var meðalaldur starfandi fólks 39,8 ár.
Hæstur var meðalaldurinn hj á sj álfstætt starfandi og ólaunuðu
skylduliði eða rúmlega 44 ár. Þá var meðalaldurinn hæstur
í landbúnaði, veitustarfsemi, samgöngum og flutningum,
opinberri stjómsýslu og í fræðslustarfsemi eða 42,2^13,8 ár.
Af starfsstéttum var hæsti meðalaldurinn meðal stjómenda
og embættismanna eða 43,4 ár á árinu 1994. Meðalaldur var
hins vegar lægstur í hótel- og veitingastarfsemi eða 29,3 ár.
Atvinnugreinar.
Töflur 6.13-6.15
Hlutfallslega flestir starfa í iðnaði eða 18% starfandi fólks.
Þar vegur fiskiðnaðurinn þyngst eða 7%. Samtals vinnur
12% starfandi fólks við fiskveiðar og fiskvinnslu, 13% starfa
við verslun og viðgerðarþjónustu og 15% starfa við
heilbrigðis- og félagsþjónustu. Nokkur munur er á atvinnu-
greinaskiptingu karla og kvenna. Þeir sem stunda fiskveiðar,
vinnavið veitustarfsemieðamannvirkjagerðerunæreingöngu
karlar en konur eru fjölmennari en karlar í heilbrigðis- og
félagsþjónustu svo og í fræðslustarfsemi og annarri samfélags-
legri þjónustu. Á höfuðborgarsvæðinu eru störf í þjónustu-
greinum hlutfallslega fleiri en annars staðar á landinu en störf
í framleiðslugreinum hlutfallslega fleiri utan þess. Háskóla-
menntað fólk vinnur flest í þjónustugreinum s.s. fræðslu- og
heilbrigðisgreinum, viðskiptum og opinberri þjónustu. Fólk
eingöngu með gmnnmenntun starfar einkum í iðnaði, verslun
og viðgerðarþjónustu.
Helsta breyting á fjölda starfandi eftir atvinnugreinum frá
1993 er sú að störfum í iðnaði fjölgaði um 1.100 en fækkaði
í verslun og viðgerðarstarfsemi um 2.500 manns. Þá fjölgaði
í heilbrigðisgreinum og annarri samfélagslegri þjónustu um
samtals 3.200 manns.
Starfsstéttir.
Töflur 6.16-6.18
Ákveðinn munur virðist vera á því í hvaða starfsstéttir karlar
og konur raðast. Konur vinna helst við þjónustu, verslunar-
og skrifstofustörf en karlar eru meira í sérhæfðum störfunx
í iðnaði og véla-/vélgæslustörfum. Bændurog fiskimenn em
að miklum meirihluta karlar. Fleiri karlar en konur em í
störfum stjómenda og embættismanna. Nokkuð jöfn skipting
er milli kynja í störfum sérfræðinga. Konur eru fjölmennastar
í flokki ósérhæfðs starfsfólks. Flest störf í flokki stjómenda,
sérfræðinga og sérmenntaðs starfsfólks em á höfuðborgar-
svæðinu. Utan þess eru vega líkamleg störf mest.
Breytingar á fjölda starfandi fólks eftir starfsstéttum milli
áranna 1993 og 1994 eru ekki teljandi.
Vinnulitlir.
Töflur 6.42-6.43
Hlutfall þeirra sem telja sig í of lítilli vinnu breyttist lítið milli
á árinu 1994. Alls vom 8,8% af öllum starfandi að leita sér að