Vinnumarkaður - 01.06.1995, Blaðsíða 17

Y firlit yfir helstu niðurstöður
15
annarri vinnu, sem er svipað hlutfall og 1991-1993. Helsta
ástæða þess að fólk vill skipta um vinnu er fremur ósk um
betri vinnuskilyrði en ótti við að missa starfið sem það hefur.
Aðild að stéttarfélögum.
Töflur 6.55-6.57, 9.1
Samkvæmtupplýsingum stéttarfélagaum fjöldafélagsmanna
fjölgaði virkum félagsmönnum úr 99.430 í 101.241 frá
árslokum 1993 tilársloka 1994. Þessarfjölgunarverðurhins
vegar ekki vart í vinnumarkaðskönnunum Hagstofunnar en
frá árinu 1993 hefur verið spurt um aðild að stéttarfélögum.
Niðurstöður kannananna eru þær að launþegum á vinnu-
markaði innan stéttarfélaga fækkaði úr 103.800 í 102.300 frá
1993 til 1994. Hlutfall félagsmanna f stéttarfélögum af öllum
launþegum á vinnumarkaði lækkaði á sama tíma úr 87,0% í
85,5%.Stéttarfélagsaðilderhlutfallslegameirimeðalkvenna
en karla eða um 88% á móti 83%. Hún er minni í yngstu
aldurshópunum en meðal þeirra sem eldri eru.
I. 3 Atvinnulausir
Þróun atvinnuleysis.
Töflur 5.9-5.12. 6.1-6.2. Myndir 4.8-4.12
Atvinnuleysi á árinu 1994 var5,3% sem eróbreytt hlutfall frá
árinu 1993. Það svarar til þess að 7.700 manns hafi verið
atvinnulausir árið 1994, þar af 3.800 konur. Atvinnuleysið
var mest á fyrri hluta ársins 1994. Atvinnuleysi hefur haldist
yfir 5% á höfuðborgarsvæðinu frá því í apríl 1993. Sveiflur
hafa hins vegar verið einna mestar í smærri sveitarfélögum.
Atvinnuleysi meðal 16-24 ára hefur haldist hátt frá því í
nóvember 1992. Árið 1994 var atvinnuley si í þeim aldurshópi
II, 5%, samanborið við um 4,2% í öðrum aldurshópum.
Lengd atvinnuleitar.
Töflur 6.44-6.45
Árið 1994 höfðu um 29% atvinnulausra verið að leita sér að
vinnu í 6 mánuði eða lengur. Þetta er svipað hlutfall og árið
1993 en öllu meira en árin þar á undan. Ekki er teljandi
munur milli kynja hvað þetta varðar. Á höfuðborgarsvæðinu
höfðu um 32% atvinnulausra leitað sér að vinnu í 6 mánuði
eða lengur á árinu 1994, en unt 25% utan þess. Þessi munur
milli höfuðborgarsvæðisins og annarra landshluta var
svipaður árið 1993.
Aðferð við atvinnuleit.
Töflur 6.46-6.47
Þegar athugað er hvemig atvinnulaust fólk leitaði að vinnu
árið 1994 síðustu tjórar vikur áður en spurt var, kemur í ljós
að langflestir höfðu lesið blaðaauglýsingar (77%), leitað
beint til atvinnurekenda (63%) eða notið aðstoðar vina eða
ættingja (62%). Um 40% létu skrá sig hjá opinberri vinnu-
miðlun. Karlar leita oftar en konur beint til atvinnurekenda
eða leita liðsinnis vina og ættingja.
Tegund vinnu sem leitað er að.
Töflur 6.48-6.49
Tæplega 8% karla voru aðeins í leit að hlutastarfi árið 1994
en tæplega 29% kvenna. Aðrir voru í leit að fullu starfi eða
tilbúnir að taka fullt starf ef það byðist. Þetta eru svipuð
hlutföll og undangengin ár.
Atvinnuleysi og opinber skráning.
Töflur 6.50-6.51
Fólk sem ekki er í starfi er jafnan spurt að því í vinnumarkaðs-
könnunum Hagstofunnar hvort það sé skráð atvinnulaust hjá
opinberri vinnumiðlun. Um 61 % atvinnulausra 1994, eins og
þeir eru skilgreindir skv. vinnumarkaðskönnunum, vom
jafnframt skráðir atvinnulausir en hinir voru ekki á skrá.
Hlutfallslega fleiri karlar en konur voru á árinu 1994 skráðir
atvinnulausir hjá opinberum vinnumiðlunum eða 65% á móti
56%. Sömuleiðis er algengara að atvinnulaust fólk á höfuð-
borgarsvæðinu sé skráð atvinnulaust en fólk utan þess. Um
1.100 manns að jafnaði, eða 19% af öllum á atvinnuleysisskrá,
uppfylltu á árinu 1994 ekki skilyrði vinnumarkaðskannana
um að teljast atvinnulausir. Þessi hópur er vantalinn vegna
þess að ekki em taldir með þeir sem eru skráðir atvinnulausir
og vomístarfia.m.k. 1 klst.eðalenguríviðmiðunarvikunum.
Ástæður brotthvarfs úr fyrri vinnu.
Töflur 6.52-6.53
Helsta ástæða þess að fólk hætti í síðustu vinnu á árinu 1994
eru uppsagnir eða að fyrra starf var tímabundið. Hvorki er
teljandi munur á milli karla og kvenna hvað þetta varðar né
á milli höfuðborgarsvæðis og annarra landshluta. Breytingar
frá árinu 1993 em ekki marktækar.
Atvinnuleysi eftir atvinnugreinum og starfsstéttum.
Tafla 6.54
Árið 1994 var atvinnuleysi hlutfallslega mest f iðnaði,
veitustarfsemi og mannvirkjagerð eða 6,5% en minnst í
opinbera geiranum og ýmis konar þjónustu, 2,8%. Þetta em
svipaðar niðurstöður og ári áður.
1.4 Önnur gögn
Skráð atvinnuleysi.
Töflur 7.5-7.6. Myndir 7.1-7.2.
Hlutfall fólks á aldrinum 15-24 ára af öllum atvinnulausum
sveiflast eftir árstíðum. Það er að jafnaði lægst í lok ágúst en
hæst á fyrsta og öðmm ársfjórðungi. Þetta hlutfall hefur þó
farið hækkandi, einkum eftir 1988. Þá var það undir 15% en
fór á árinu 1992 upp undir 30%. Eftir það hefur hlutfall
ungmenna af skráðum atvinnulausum farið hægt minnkandi,
árið 1994 var það 26%. Þegar litið er á þróun langtíma-
atvinnuleysis 1986-1994 má sjá að ári áður en atvinnuleysi
fer hraðvaxandi 1991 eykst hlutfallslegur fjöldi þeirra sem
em atvinnulausir í sex mánuði eða lengur. Árið 1991 og fram
á árið 1992 fækkar hlutfallslega í þei nt hópi en fjölgar á nýjan
leik eftir það. Árið 1994 var hlutfall atvinnulausra í 6 ntánuði
eða lengur 27% af skráðum atvinnulausum miðað við 25%
ári áður.
Vinnuaflsspá. Tafla 8.1
Hagstofan áætlar að fram til aldamóta muni um 12.700
einstaklingar bætast við vinnuaflið en um 36.300 sé litið
fram til ársins 2020. Á því ári gerir spáin ráð fyrir að fjöldi
fólks á vinnumarkaði nái hámarki. I samræmi við hækkandi
aldur þjóðarinnar mun fólki á vinnumarkaði fjölga í
aldurshópum eftir 45 ára en vinnuaflið mun dragast saman á
yngri aldursskeiðunt.