Vinnumarkaður - 01.12.1997, Blaðsíða 173
Stéttarfélög
171
Stéttarfélög eru félög launþega sem starfa samkvæmt
lögum um stéttarfélög og vinnudeilur og eru skráð hjá
Ríkissáttasemjara.
Fjöldi félagsmanna í stéttarfélögum í árslok 1991-
1996. Vegna skýrslugerðar um vinnumarkaðinn hefur
Hagstofan safnað skýrslum um fjölda félagsmanna í
stéttarfélögum 31. desember ár hvert ffá 1991 eftir kyni og
tegund aðildar. Leitað er til heildarsamtaka og einstakra
stéttarfélaga utan heildarsamtaka. Ef ekki fást skriflegar,
sundurliðaðar upplýsingar er fjöldi félagsmanna áætlaður í
samráði við forsvarsmenn viðkomandi sambanda eða
stéttarfélaga.
Virkur félagsmaður. Með virkum félagsmanni er átt við
félagsmann sem greiðir félagsgjöld til stéttarfélags og nýtur
allra réttinda innan þess, þ.m.t. atkvæðisréttar og kjörgengis.
Fullgildur félagsmaður. Félagsmaður sem nýtur allra
réttinda innan stéttarfélags, þ.m.t. atkvæðisréttar og
kjörgengis, hvort sem hann greiðir félagsgjöld eða ekki.
Skekkjur. Þegar bomar eru saman töflur um fjölda í
stéttarfélögum samkvæmt vinnumarkaðskönnunum og fj ölda
virkra félagsmanna í stéttarfélögum í árslok, sem byggjast á
upplýsingum stéttarfélaganna sjálfra, sést að nokkru munar
á þessum tveimur heimildum. Munurinn liggur m.a. annars
í því að í mörgum tilvikum halda launþegar að þeir séu í
stéttarfélagi vegna þess að þeir greiða til þess án þess þó að
viðkomandi stéttarfélag hafi tekið þá inn með formlegum
hætti. í öðrum tilvikum eru ellilífeyrisþegar taldir til virkra
félagsmanna í árslok. Munurinn á þessum tveimur heimildum
er þó ekki mikill nema hvað varðar aðild að Iðnemasambandi
íslands. Þargeturhins vegarverið að skólanemarog iðnnemar
sem jafnframt eiga aðild að iðnsveinafélagi séu taldir
félagsmenn sambandsins.
Vogir. í vinnumarkaðskönnunum er aðeins spurt um
stéttarfélög í nóvember á hverju ári. Til að fá áætlaðar
árstölur þarf því að vega sérstaklega þegar greint er eftir
stéttarfélögum. Vogir eru fundnar með eftirfarandi hlutfalli:
va
N
kalt
ikalt
N
kalt
Hlutfall 7.1
þar sem
V. er vigt fyrir þátttakanda i,
jy' =veginn meðalmannfjöldi, skv. niðurstöðum beggja
kannana ársins
]\fm= veginn meðalmannfjöldi, ef aðeins nóvember-
könnunin er notuð
k = kyn
a = aldurs- J Karlar: 16-35,36-44,45-54,55-64,65-74ára 1
hópur 1 Konur: 16-35,36-44,45-54,55-74 ára J
1 = atvinnustétt {launþegar, ekki launþegar} og
t= vinnu- rKarlar: 0,1-20,21-35,36-44,45-50,51-60,61+ tímar\
tími. 1 Konur: 0,1-20,21-35,36 -44,45-50,51+ límar J
Frekari upplýsingar um hugtök og aðferðir er að finna í
kafla 9. Greinargerð um aðferðir og hugtök.
Labour unions are associations of employees operating
in accordance with the Labour Union and Industrial Disputes
Act and registered with the State Conciliation and Mediation
Service.
Labour union membership at the end of the year 1991-
1996. In connection with its reports on the labour market,
Statistics Iceland has collected reports on the number of
members in labour unions as of December 31 each year.
Labour organisations and individual non-affiliated unions
are asked to supply information. If written, itemized infor-
mation is not obtained, membership figures are estimated in
consultation with representatives of the association or union
in question.
Active member. An active member is a person who pays
union dues and enjoys full rights within the union, including
the right to vote and stand for office.
Full member. A member of a union who enjoys full rights
within it, including the right to vote and stand for office,
whether or not he pays union dues.
Errors. A comparison of the tables for union membership
according to the labour force survey and the active member-
ship at the end of the year based on figures from the unions
themselves reveals some difference between these two
sources. One reason for this difference is that in many cases
employees are under the impression that they belong to a
union since they pay dues to it, although they have not been
formally admitted. In other cases, pensioners are counted
among active members at the end of the year. The difference
between the sources is not substantial, however, apart ffom
figures for membership of the Apprentices’ Union of Ice-
land. The reason may be that vocational students and student
apprentices who belong to the Apprentices’ Union are also
counted as members of the Federation.
Weightings. The labour force survey only asks respond-
ents about union membership in November of each year. A
special weighting needs to be applied to produce annual
estimates when figures are broken down by unions. The
weightings are established using the following proportion:
V,-
ikalt
N
N
kalt
' m
kalt
Proportion 7.1
where
V. is the weighting for participant i,
jjj' = weighted mean population according to the results of
both surveys
j\jm= weighted mean population if only the November
survey is used
k = sex
a = age f Ma|es. 16.35j 36.44j 45_54j 55_64> 65.74 years 1
group } Fctnalcs: 16-35, 36-44, 45-54, 55-74 years J
1 = employment status {employee, not employee} and
t = working f Males: 0, 1-20, 21-35, 36-44, 45-50, 51-60, 61+ hoursl
hours. jFemales: 0, 1-20, 21-35, 36-44, 45-50, 51+ hours J
Further detaiis on concepts and methodology are found
in Chapter 9.