Úti - 15.12.1928, Blaðsíða 16

14
ÚTI
Gróandi.
\ i.
Ragnar Ásgeirsson garðyrVjustjóri skrifar
í Tímann, 20. nóv., mjög skemtilega grein,
þar sem hann segir frá því, hversu korn-
rækt er nú hafin aftur á íslandi, í Fljóts-
hlíð, undir umsjón Klemens Kristjánssonar,
þess manns, sem best vit, allra íslendinga,
mun hafa á þessum ágætu jurtum, túngrös-
unum; hversu lindirnar, sem Bjarni Thor-
arensen og Þorsteinn Erlingsson hafa kveðið
um svo fagurlega, eru nú farnar að lýsa
og hita bæina; og hvernig Þverá, sem lengi
hefir svo miklu spilt, er lögst frá, svo að
nú er farið að verða likara því, sem var á
dögum Gunnars. Er næsta furðulegt að sjá,
hvernig ísland er nú að verða byggilegra
en áður hefir verið, og að vísu eigi ein-
ungis af mannanna tilverknaði, því að það
er nærri því einsog einhver annar kraftur
en mannlegur, væri að reyna til að gera
landið betra. Jeg var í sumar að virða fyrir
mjer sveit, sein jeg kyntist fyrst fyrir mörg-
uin árum, og furðaði mig á, hve mjög hefir
gróið upp, einnig þar, sem starf manns-
handarinnar kemur ekki til greina.
II.
Ennþá furðulegra og meira er þó, að sjá
gróandann í þjóðinni sjálfri. Það sem mest
gengur í augun, eru hinar mörgu fallegu
ungu stúlkur. Sjeð hefi jeg haft eftir merk-
um útlendingi, sem hjer var á ferð, að
hann hefði þar hvergi komið, sem hann
sæi jafnmikið af fallegu kvenfólki að til-
tölu við mannfjölda, og mun fleirum svo
virst hafa. Og svo hefir mjer sýnst, að þó
að altaf hafi verið hjer fallegar stúlkur, þá
sjeu þær þó nú mun fleiri að tiltölu, held-
ur en þegar voru á barnsaldri foreldrar
þeirrar kynslóðar, sem nú er uppkomin.
Annað, sem mjög mikið ber á, er þessi risa-
kynslóð, sem hjer hefir vaxið upp síðan
um aldamót. Á barnsárum mínum var held-
ur sjaldgæft, að sjá hjer í Reykjavík mann,
sem væri fullar 3 álnir, og þó að t. d.
margir væru háir af fjelögum mínum í
latínuskólanum, þá man jeg ekki eftir, að
neinn þeirra næði 3 álnum. En nú er al-
gengt orðið, að sjá hjer á götunum unga
menn, sem eru 3 álnir danskar og þar yfir.
Þá er vert að veita börnunum eftirtekt.
Það er ekki efamál, að ljóshærð börn eru
talsvert fleiri nú að tiltölu, heldur en á
mínum barns- og æskuárum. Fyrir skömmu
gekk jeg eftir götu, þar sem nokkrir barna-
hópar voru að leika sjer. Það miðar til að
gefa nokkra hugmynd um, hversu Ijósu
kollarnir eru algengir, að einungis eitt af
öllum þessum börnum hafði jarpt hár, og
þó ljósjarpt, en um annað var jeg í efa,
hvort kalla ætti jarpt á hár eða Ijóst. Það
er algengt, að foreldrar, sem bæði eru jörp
á hár, eiga Ijóshærð börn, og virðist auð-
sætt, að hinn dekkri háralitur er oft ekki
þjóðættareinkenni (racial). Skýringin mun
heldur vera sú, að þegar ljóminn fór af
hinni íslensku þjóð, undir yfirráðum kirkju
og kóngs, þá sótti aftur til þess vaxtar og
litar (atavismus), sem auðveldara var að
koma upp við hinar erfiðari ástæður til að
þrífast, sem orðnar voru. En nú er þjóðin
auðsjáanlega farin að sækja sig aftur, eins-
og líka nauðsyn er á, ef vjer íslendingar
eigum að geta átt upptökin að því, að hið
norræna kyn komist fullkomlega á þroska-
leið og geti tekið að sjer forustu mann-
kynsins.
III.
Á þjóðhátíðinni 1930 ætti að fara fram
skrúðganga, sem miðað gæti til að auka
eftirtekt á gróanda þeim í hinni íslensku
þjóð, sem hjer er um rætt. Virðist þar vera
gott verkefni fyrir skáta, að undirbúa þá
sýningu og hafa umsjón með henni. Er ekki
ólíklegt, að göngunni yrði hagað eitthvað
á þá leið, að fyrst væri hópur af gulhærð-
um börnum. Þar næst barnahópur, þar sem
valið væri eftir fríðleik eingöngu, en ekki
lit. Þá kæmi hópur a? fallegu ungu kven-
fólki, og býst jeg við, að mörgum yrði
starsýnt á þá fylking. Þá kæmi hin ungá
risakynslóð, og gæti sá hópur orðið fjöl-
mennur, þó að enginn væri minna en 188
cm. Síðast væri fylking, þar sem ekki væri
valið eftir hæð, heldur knálegum vexti og
drengilegu yfirbragði. Mundi þar mega sjá
margan hraustan dreng.
Það er varla efamál, að slík skrúðganga,
sem auðvitað mundi verða kvikmynduð,
gæti orðið til mikillar ánægju og fróðleiks.
2. dec.
Helgi Pjeturss.