Skessuhorn - 30.12.2015, Qupperneq 23

MIÐVIKUDAGUR 30. DESEMBER 2015 23
Ég get ímyndað mér að mörgum
Íslendingnum líði eins og bardaga-
manni sem er að byrja síðustu lotu
bardaga síns, handklæðið á öxlunum
og líkaminn hokinn eftir fyrstu lotu
sem er Þorláksmessa í þessu sam-
hengi og skatan búin að ganga frá
mannskapnum. Þá er eftir aðfanga-
dagur og allt hitt. Það er því kær-
komið að fá þetta „landsleikjahlé”
landsmanna sem eru dagarnir milli
jóla og nýárs þegar því sem næst
eðlilegur matur nær loks inn fyrir
munnvik viðkomandi.
Ágætt er að staldra aðeins við á
þessum tíma og slaka á. Þessi tími
er í raun ekki til í tímatali okkar Ís-
lendinga og það veit enginn hvað
hann á að gera af sér á meðan hann
varir. Hinn venjulegi Íslendingur
reynir að gleyma sér í einhverju.
Sumir reyna af veikum mætti að
mæta aftur í þreksalinn í afsölt-
un, einhverjir lesa bókina sem þeir
fengu í jólagjöf frá frænda gamla og
enn aðrir drekkja sér í vinnu þang-
að til gamlársdagur kemur. Þetta
stríð við sjálfan sig viðhefst al-
veg þangað til að Macintoshið og
Nóakonfektið fær aftur tilverurétt
sinn í mögum landsmanna en að-
eins í skamma stund þó. Þessi hefð
hentar hátíðarseggjum okkar svo
þeir þurfi ekki að horfast í augu við
sjálfa sig fyrr en á nýársdag þeg-
ar allt samviskubitið sem fékk að
víkja til hliðar yfir hátíðarnar mæt-
ir með fullum þunga og biturleika.
Þá koma hressu gæjarnir í útvarp-
inu og vinnufélagar sem þurfa að
freta sinni samvisku yfir allt og alla
og tala um að nú höfum við alveg
heilt ár til að bæta okkur og næst
föllum við ekki í sömu gildruna aft-
ur. Nei, það gerum við ekki. Svona
eins og nemandi sem segist ætla að
vera rosa duglegur næst og læra alla
önnina í staðinn fyrir að taka heillar
annar virði af fróðleik og troða
honum í heilabúið á fimm dögum,
svona rétt eins og um jólin.
En hvernig sem það verður þá
er alltaf hægt að taka sjúkrapróf
og ýta þessum púka á öxlinni alveg
fram á þrettándann, en þá er ekki
hægt að fresta hátíðarslúttinu mik-
ið lengur og raunveruleikinn tek-
ur við. Sem betur fer segja sumir.
Jólaskrautið fer niður og það kem-
ur ákveðið tóm í hjartað og vesk-
ið hjá sumum því gleðibankinn er
væntanlegur með risavaxinn gjalds-
eðil sinn. Það eina sem ég ímynda
mér að geti glatt þjóðarhjartað þá
er það borða súra lundabagga sem
reyndar tónar svolítið við óbragðið
í munninum sem Vísa færir manni.
Ég vona bara að skaupið verði gott
og að fötin sem ég skipti út fyrir
náttföt og jakkaföt yfir hátíðarnar
passi ennþá á mig.
Með kveðju og ósk um gleðilegt
nýtt ár og þakkir fyrir það sem nú
er að líða.
Axel Freyr, Borgarfirði
PIstill
Hátíðarhlé
Starfsfólk og íbúar á Dvalar- og
hjúkrunarheimilinu Jaðri í Ólafsvík
gerðu sér glaðan dag rétt fyrir jól
eins og svo margir aðrir. Áttu þau
mjög notalega stund saman á Litlu
jólunum. Góðir gestir heimsóttu
þau að venju en síðustu 12 ár hefur
Óttar Sveinbjörnsson og fjölskylda
hans komið og fært öllu heimils-
fólki jólagjafir og engin undantekn-
in var á því í ár. Sigurður Höskulds-
son og Olga Guðrún Gunnarsdótt-
ir komu og sungu nokkur jólalög.
Birgitta Vilbergsdóttir las jólasögu
og allir skiptust svo á pökkum.
þa
Áttu notaleg
Litlu jól á Jaðri
Fyrir nokkrum árum tóku starfs-
menn KM þjónustunnar í Búðardal
upp á því að slá upp skötuveislu fyr-
ir fjölskyldur sínar á Þorláksmessu
og nýttu til þess verkstæðisrýmið.
Smátt og smátt hefur veislan und-
ið upp á sig og mæta nú gestir og
gangandi og þiggja veitingar í sal
verkstæðisins. Ekki hefur tíðkast
að bjóða sérstaklega til veislunn-
ar heldur er viðskiptavinum öllum
velkomið að koma við og eiga þar
góða stund. Í ár er talið að um 100
manns hafi mætt í skötuna en ein-
hver hluti lét sér þó duga að snæða
saltfiskinn.
Venjan er að karlpeningurinn í
fyrirtækinu sjái um veisluna en ein
úr hópi eiginkvenna hefur tekið að
sér að baka rúgbrauðið. Í ár bættist
við kjötmeti á veisluborðið en KM
hópnum barst tvíreykt hangilæri frá
Stað í Reykhólasveit og Gróustaða-
bændur úr sömu sveit mættu með
annað til. Lítil fjölskylduveisla hef-
ur þannig vaxið og er hjá mörgum
orðin ómissandi hluti af jólahald-
inu. sm
Fjölmenn skötuveisla
á verkstæðinu
Nú um áramót munu taka gildi
lög sem Alþingi samþykkti í lok árs
2014 um breytingar á virðisauka-
skattskerfinu sem snerta ferðaþjón-
ustuna. Breytingarnar fela m.a. í sér
að til skattskyldrar veltu telst þjón-
usta ferðaskrifstofa, ferðaskipuleggj-
enda og ferðafélaga, jafnt innlendra
sem erlendra, að því leyti sem hún
varðar sölu á vöru eða þjónustu sem
ferðamaður nýtir á Íslandi. Með
breytingunum fara fólksflutning-
ar í ferðaþjónustu og afnot af bún-
aði þeim tengdum í 11% vsk-þrep,
en slík ráðstöfun mun einfalda mjög
alla framkvæmd og úrvinnslu við
uppgjör. Undir lok haustþings voru
nokkrar viðbótarbreytingar sam-
þykktar á Alþingi sem einfalda enn
frekar framkvæmdina en þær snúa
að innskattsheimild vegna kaupa á
hópbifreiðum og að þjónusta leið-
sögumanna fellur undir lægra þrep-
ið, 11%.
Boðaðar breytingar gera ráð fyrir
að erlendum aðilum sem selja ferðir
til Íslands er gert að skrá sig á VSK
skrá hér á landi og skila VSK upp-
gjöri eða hafa umboðsmann hér á
landi sem skilar VSK uppgjöri fyr-
ir sína skjólstæðinga. Samtök að-
ila í ferðaþjónustu vilja minna á að
mikilvægt er að ferðaþjónustuaðil-
ar sem ekki hafa verið á VSK skrá,
skrái sig fyrir áramót til að tryggja að
innskattsheimild verði til staðar þeg-
ar nýtt VSK tímabil hefst 1. janúar
2016. mm
Breytingar framundan á
virðisaukaskatti í ferðaþjónustu
„Miðstjórn ASÍ gagnrýnir harð-
lega áhuga- og úrræðaleysi ríkis-
stjórnarflokkanna þegar kemur að
hagsmunum og aðstæðum þeirra
tekjulægstu í samfélaginu,“ seg-
ir í ályktun sem ASÍ sendi frá sér
þegar frumvarpið til fjárlaga var til
umræðu skömmu fyrir jól. „Enn er
minnisstæð lækkun tekju- og eigna-
skatta stóreigna- og hátekjufólks og
lækkun auðlindaskatta sem kallar
á niðurskurð ríkisútgjalda, þ.m.t.
heilbrigðismála. Þessi ríkisstjórn
hækkar skatt á mat en lækkar skatta
á lúxusvörur. Hækkanir á bótum al-
manna- og atvinnuleysistrygginga
sitja eftir á sama tíma og skuldir
eignafólks eru lækkaðar.“
Þá segir í ályktun ASÍ að í því
fjárlagafrumvarpinu sé ekki mætt
nauðsynlegri fjárþörf heilbrigðis-
kerfisins vegna þeirra kjarasamn-
inga sem gerðir hafa verið. Það
muni óhjákvæmilega leiða til dýrari
og lakari læknisþjónustu. Á sama
tíma er verið að undirbúa enn frek-
ari markaðsvæðingu heilbrigðis-
kerfisins. Fyrir liggur að nú þeg-
ar hefur hópur fólks ekki efni á að
nýta sér þessa þjónustu. „Þrátt fyr-
ir að allir kjarasamningar sem ríkið
hefur staðið að miði við að hækk-
un launa verði afturvirk frá og með
1. maí sl. og Kjararáð hafi hækkað
laun alþingismanna og ráðherra frá
og með 1. mars, hafnar ríkisstjórnin
að hækka bætur almannatrygginga
með sambærilegum hætti og nemur
hækkun lægstu launa og miða við
1. maí. Á sama tíma leggur meiri-
hluti efnahags- og skattanefnd-
ar til breytingar á tekjuskattsfrum-
varpi fjármálaráðherra og heimila
fulla samsköttun tekna hjóna/sam-
býlisfólks sem gæti lækkað tekju-
skatt þeirra sem eru með meira en
1,4 milljón kr. á mánuði um allt að
900 þús. kr. á ári. Þessi aðgerð er
talin kosta ríkissjóð um 3.500 millj-
ónir króna á ári.
Áhugaleysi ríkisstjórnarinnar á
málefnum og aðstæðum tekjulágra
fjölskyldna endurspeglast einnig í
húsnæðismálum. Mikil vinna hef-
ur verið lögð í mótun tillagna um
nauðsynleg úrræði, einkum veru-
lega hækkun húsaleigubóta og nýtt
félagslegt húsaleigukerfi. Breið
samstaða náðist um þá niðurstöðu.
Þrátt fyrir að ríkisstjórnin héti því
að beita sér fyrir að lögfesta þess-
ar breytingar á haustþingi, er fyrir-
séð að þessi mál muni dragast fram
á næsta ár. Miðstjórn ASÍ lýsir fullri
ábyrgð af þessum drætti á fjármála-
og efnahagsráðherra, en fyrirséð er
að þetta er forsendubrestur gagn-
vart endurskoðun kjarasamninga í
febrúar.“
mm
Miðstjórn ASÍ harmar rangar
áherslur í fjárlögum
Gylfi Arnbjörnsson er formaður ASÍ.