Heimsmynd - 01.05.1993, Blaðsíða 26

Heimsmynd - 01.05.1993, Blaðsíða 26
Samt vill svo einkennilega til, að eini ráðherra núverandi ríkisstjórnar sem ekki hefur séð ástæðu til að ráða sér einkabílstjóra er kona. Fyrir skömmu var ég á heilsubótar- göngu eftir Borgartúninu. Þar sem ég nálgast Rúgbrauðsgerðina sé ég að út streyma ráðherrar hver á fætur öðrum. Gljáfægðir ráðherrabílar biðu fyrir utan. Sumir bílstjóranna gerðu sér það ómak að opna bílhurðina fyrir herra sínum meðan aðrir létu það ógert. Jóhanna Sigurðardóttir skálmaði hins vegar að sínum bíl, stakk lykli í skrá, settist undir stýri og brenndi í burtu. Flaug mér þá í hug samtal sem ég átti í fyrra við háttsettan krata þar sem talið barst að þörf ráðherranna fyrir einkabíl- stjóra. Kratinn taldi það ekki forsvaranlegt að ráðherrar væru sjálfir undir stýri í allri þessari traffík. Nefndi sem dæmi að Jón Sigurðsson væri oft svo þungt hugsi að það væri stórhætta því samfara að hann æki sjálfum sér um götumar. Af tómri illgirni spurði ég þá hvort Jón hefði þá aldrei hugsað undir stýri sem forstjóri Þjóð- hagsstofnunar eða hvort Jóhanna væri svo miklu klárari að hún gæti bæði ekið og hugsað samtímis. Viðmælandi minn brást hinn versti við þessari athugasemd og síðan hefur verið frekar fátt með okkur. Það hlýtur að vera mikið ábyrgðarstarf að aka ráðherrum, sérstaklega þeim sem hugsa. Enda er það eitt fyrsta verk þeirra sem hreppa ráðherrastól að velja sér bílstjóra. Þá ríður á að velja mann sem á það skilið að hljóta hnossið. Því það er nefnilega eftir talsverðu að slægjast þar sem bílstjórastarfið er annars vegar. Ráðherrabílstjóri er fastráðinn ríkisstarfs- maður og mætir til vinnu sinn fyrsta dag með forsetabréf uppá það. Grunnlaunin eru kannski ekkert til að hrópa húrra fyrir. Svona áttatíu þúsundkall á mánuði eða svo. En hins vegar vill svo til að ráðherrar hafa flestir mjög óreglulegan vinnutíma og langan vinnudag. Þeir þurfa að mæta á fundum og samkomum á kvöldin og flestar helgar án þess þó að fá greidda neina yfirtíð. En bílstjórar þeirra fá hins vegar greitt upp í topp fyrir alla sína yfirvinnu. Þeir sem aka þeim ráðherrum sem eru hvað mest í önnum ná stundum 80 til 100 yfir- vinnutímum á mánuði og tvöfalda þannig grunnlaun sín. Annars er það svo að oft fer minnstur tími bílstjóranna í að aka ráðherrum. Mestur tími fer í að bíða eftir ráðherrum meðan þeir gegna sínum skyldum og erindum hvort heldur er á Alþingi, í stjóm- arráðinu, á flokksfundum eða á öðrum þeim stöðum sem ráðherrar hafa viðdvöl hverju sinni. En svo er skylt að geta þess, að ráðherrabílstjórar, sumir þeirra að minnsta kosti, eru jafnframt persónulegir sendisveinar ráðherra. Þeir eru sendir með bréf og orðsendingar milli stofnana og flokksskrifstofa. Þurfa jafnvel að skreppa í búð fyrir ráðherrafrúna meðan þingfundir standa eða skjóta flokksbroddum milli hverfa eða í veg fyrir flugvél. En þótt við- vera bílstjóranna geti verið löng og ströng á stundum fá þeir líka góð frí á milli þegar húsbóndinn er „erlendis í opinberum erindagjörðum“. Af hálfu stjómsýslunnar er ekkert eftirlit haft með starfi þessara bílstjóra eða hvað þeir eru að erindast hverju sinni á kostnað ríkisins. Ráðherrar greiða kostnað af starfi bílstjóranna og akstri þeirra af þeim fjármunum sem ráðuneyti þeirra hefur til ráðstöfunar hverju sinni. Ráðherrum er treyst til þess að misnota ekki opinbert fé með þeim hætti að nota ríkisbílstjóra í neins konar snatt sem almenningur á ekki að bera kostnað af. Hver og einn verður svo að velta því fyrir sér hvort allur vinnutími bílstjóranna og akstur þeirra sé í þágu viðkomandi ráðherra eða ráðuneytis. Sjálfur vil ég leyfa mér að draga það í efa, en hins vegar fer ekki milli mála að dregið hefur úr misnotkun ráðherrabílanna miðað við það sem áður var. Nú kann einhver að velta því fyrir sér hvers vegna ekki megi bara fastráða ákveðna menn til starfa við að aka ráðherrum svo lengi sem viðkomandi menn hafi krafta til aksturs. Það er að segja, hafi ráðherrar á annað borð þörf fyrir einkabílstjóra. En slíkt gengur ekki upp. Við skulum segja að dyggur framsóknar- maður hafi verið ráðinn bílstjóri landbún- aðarráðherra úr sama flokki. Svo verða stjórnarskipti og sjálfstæðismaður sest í stól landbúnaðarráðherra. Það gefur auga- leið að hann getur ekki látið flokksbundinn framsóknarmann aka sér. Bflstjórinn gæti hlerað ýmis mál sem rædd eru í aftursætinu og aflað upplýsinga á annan hátt í gegnum starfið og lapið allt í flokkinn. Nei, þetta gengi ekki upp. En hvað á þá að gera við gamla bílstjórann þegar nýr ráðherra úr öðrum flokki er kominn til skjalanna með nýjan bílstjóra. Stundum er gamla bíl- stjóranum reddað um starf á einhverjum kontor við að sortera pappíra í von um að flokkurinn komist brátt til valda á nýjan leik. I öðrum tilvikum eru mönnum greiddar út ríflegar bætur fyrir að hætta. Við stjómarskipti fyrir nokkrum árum vildi svo til að nýr ráðherra vildi ekki hafa bflstjóra forvera síns áfram í starfi og réð nýjan. Sá sem missti djobbið var sendur 26 heim og þar sat hann mánuðum saman á fullum bílstjóralaunum. Fékk sinn launa- tékka um hver mánaðamót. Kanski að hann haldi enn áfram að taka við tékkunum, ég veit það ekki. Við hverju má ekki búast þegar hið opinbera á í hlut? En að minnsta kosti er mönnum með forsetabréf uppá vasann ekki varpað út á Guð og gaddinn þrátt fyrir ráðherraskipti. Eflaust gæti ríkið sparað 15-20 milljónir á ári með því að láta ráðherrana aka sjálfum sér, eða taka leigubíla þegar þeir eru óökufærir. En kannski er það ekki þorandi að hleypa ráðherrum út í umferðina - alla vega ekki þeim sem eiga það til að hugsa. Mættu ráðherrabflstjórar mæla hefðu þeir eflaust frá ýmsu forvitnilegu að segja úr starfinu. En þeir eru þögulir sem gröfin og yfirleitt ræða ráðherrar heldur ekki opinberlega um sína bflstjóra. A einum stað hef ég séð skriflega frásögn af orðaskiptum ráðherra og bílstjóra hans. Hana er að finna í endurminningum Vilhjálms Hjálmarssonar og er á þessa leið. Þegar Vilhjálmur var menntamálaráðherra átti hann að vera viðstaddur vígslu á nýju skólahúsi austur á Kirkjubæjarklaustri. Að morgni vígsludags ekur bílstjóri ráðherrans með hann austur svo sem leið liggur. Þegar komið er á áfangastað tekur skólastjóri vel á móti ráðherra og lætur reiða fram veitingar sem runnu ljúflega niður. Að því loknu spyr ráðherra hvar hann geti haft fataskipti fyrir athöfnina. „Ha, athöfnina?“ hváir skóla- stjóri. „Já, vígsluathöfnina," svarar Vilhjálmur. Þá verður skólastjóri nokkuð vandræðalegur en stynur því svo upp að vígslan eigi ekki að fara fram fyrr en eftir viku. Við þessi tíðindi kveður ráðherra í skyndi og ekur með bílstjóra sínum áleiðis til Reykjavíkur. Sá bílstjóri hafði áður ekið öðrum ráðherrum Framsóknarflokksins og Vilhjálmur spyr hann hvort það hafi komið fyrir hann fyrr að aka ráðherra til athafnar á röngum degi. „Jaá,“ svarar bílstjóri sein- lega, en bætir svo við: „En aldrei svona langa leið.“ Þess munu dæmi að einstaka ráðherra- bflstjórar hafa gengist svo upp í starfinu að þeir hafa litið á sig sem nokkurs konar aðstoðarráðherra. Mér var sagt að einn af núverandi ráðherrabflstjórum hefði þennan veikleika. Eitt sinn á hann að hafa komið inn á flokksskrifstofuna í kaffi og verið sögð þau tíðindi að ráðherrann væri búinn að ráða ákveðinn mann í ákveðna stöðu. Bílstjórinn verður þungur á brún og segir gremjulega: „Eg trúi þessu nú varla. Ráðherrann hefur ekkert minnst á þetta við mig.“ ■ HEIMS MYND
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100

x

Heimsmynd

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Heimsmynd
https://timarit.is/publication/1408

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.