Morgunblaðið - 02.09.2019, Side 36

36 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 2. SEPTEMBER 2019
PÖNTUN AUGLÝSINGA:
fyrir mánudaginn 2. september
SÉRBLAÐ
–– Meira fyrir lesendur
Börn &
uppeldi
Víða verður komið við í uppeldi barna í
tómstundum, þroska og öllu því sem
viðkemur börnum frá fæðingu
til 12 ára aldurs.
NÁNARI UPPLÝSINGAR GEFUR:
Katrín Theódórsdóttir
Sími: 569 1105 kata@mbl.is
fylgir Morgunblaðinu
laugardaginn 7. sept.
Teitur Gissurarson
teitur@mbl.is
„Mér finnst hún fyrst og fremst
snúast um mennsku. Hvernig við
erum öll að reyna að gera okkar
besta og höfum misjafnar for-
sendur til þess. Meira að segja
versta fólkið í bókinni á sér sínar
góðu hliðar. En ég myndi segja að
þetta væri í raun bók um vænt-
ingar og vonbrigði og fjallar að
miklu leyti um breyskleika okkar.“
Svona svarar Arngrímur Vídalín,
íslenskufræðingur og aðjúnkt við
Háskóla Íslands og nýorðinn útgef-
inn skáldsagnahöfundur, þegar
hann er beðinn að lýsa bók sinni
Gráskinnu í samtali við Morgun-
blaðið.
Arngrímur er mörgum líklega
betur þekktur sem fræðimaður,
doktor í íslenskum bókmenntum
fyrri alda og með gráður bæði frá
Háskóla Íslands og Háskólanum í
Árósum. Arngrímur er þó langt frá
því að vera ókunnur skrifum utan
hins fræðilega heims en hann á
undir beltinu fjórar útgefnar ljóða-
bækur. Spurður hvernig það kom
til að hann fór að skrifa skáldsögu
svarar hann: „Þetta gerðist ein-
hvern veginn bara alveg af sjálfu
sér. Ég var í doktorsnámi við há-
skólann og það var eitt síðkvöldið
sem ég rölti heim og skýin á himn-
inum voru eitthvað svo mögnuð að
ég fékk einhverja uppljómun og fór
bara heim að skrifa.“
Aðjúnktarnir tveir
Spurður hvort bókin hafi, eftir
þetta, bara skrifað sig nánast sjálf
svarar Arngrímur: „Já að miklu
leyti. Ég sýndi fyrstu drögin kunn-
ingja mínum sem sagði bara „já
þetta er fínt, svo skrifarðu bara tvö
hundruð blaðsíður í viðbót!“. Svo
byrjaði þetta bara að flæða.“
Arngrímur segist hafa verið í
nokkur ár að vinna bókina, byrjað í
desember 2014 og lokið henni um
það bil þremur árum seinna.
Koma staðir sem Arngrímur
komst í kynni við á þessum tíma
fyrir í sögunni, sem dæmi var Arn-
grímur gestafræðimaður við Har-
vard-háskóla í Bandaríkjunum
haustmisserið 2016, en Harvard-
háskóli kemur einmitt fyrir í Grá-
skinnu. „Það eru líka ýmis svæði á
Íslandi sem ég tengi sjálfur við
vegna ætternis, eins og Flateyri og
Akureyri,“ bætir hann við.
En tengingar lífs Arngríms og
sögunnar í Gráskinnu hætta ekki
þarna. Aðalpersóna sögunnar er að-
júnkt við Háskóla Íslands, eins og
Arngrímur. Er aðalpersónan
Jóhannes að vísu guðfræðingur, en
líkindin eru þó augljós, að mati
blaðamanns.
„Það er svolítið fyndið. Eftir að
ég kláraði bókina var ég ráðinn
aðjúnkt við háskólann. Jóhannes er
sjálfur aðjúnkt og fyrirlítur starfið
fullkomlega. Ég, aftur á móti, elska
mitt,“ segir Arngrímur og bætir
við: „Hann er í raun mikil and-
stæða þess hver ég er að langflestu
leyti.“
Slökun að vinna í sögunni
Arngrímur útskrifaðist með dokt-
orsgráðu 2017, eftir að hafa fengið
mastersgráðuna í Árósum 2012, og
hafði því ýmsu að sinna á árunum
sem hann vann söguna.
Spurður hvernig hafi gengið að
sinna rithöfundarstarfinu samhliða
fræðimannsstarfinu svarar Arn-
grímur: „Það gekk ágætlega vegna
þess að mér fannst eins og ég
þyrfti stundum frí frá rannsóknum
og þá var það eins konar slökun að
vinna í sögunni, þrátt fyrir að hún
sé hryllileg á köflum.“
Spurður hvort hann hafi skipu-
lagt ákveðinn tíma til að vinna í
sögunni eða haft eitthvert skipulag
á skáldaskrifunum samhliða rann-
sóknarstörfum segir hann: „Nei, ég
hef alltaf verið of óreiðugjarn fyrir
slíkt, en ég skrifaði samt yfirleitt á
kvöldin.“
Komu rannsóknarstörfin einnig
að notum við söguskrifin. „Ég fer
út í þjóðsögur í rannsóknum mín-
um, eins og Jóhannes gerir í bók-
inni. Jafnframt kynntist ég ýmsu í
náminu, meðal annars hvernig aka-
demían fúnkerar, sem leitar inn í
bókina, reyndar í svolítið ýktri og
neikvæðri mynd.“
Loksins braust hann út
Aðspurður segist Arngrímur
ánægður með útkomuna, fyrstu
skáldsöguna, og segir: „Í raun er
ég miklu stoltari af þessari bók en
doktorsritgerðinni minni þó að mér
þyki hún mjög vönduð líka. Í mjög
mörg ár hafði blundað í mér skáld-
sagnahöfundur sem hafði ekkert
náð að brjótast út og ég var farinn
að fá efasemdir um að ég gæti
þetta. Svo þetta er frekar stór
stund fyrir mig. Því það er miklu
erfiðara, finnst mér, að þurfa að
búa til allan raunveruleikann frekar
en styðjast við heimildir.“
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Stoltari af bókinni en doktorsritgerð
 Meira að segja hinir verstu eiga sínar góðu hliðar  Skýin á síðkvöldi ýttu Arngrími Vídalín
íslenskufræðingi af stað í skáldsöguskrif  Öfugt við aðalpersónuna elskar hann starfið sitt
Von „Ég myndi segja að
þetta væri í raun bók um
væntingar og vonbrigði og
fjallar að miklu leyti um
breyskleika okkar,“ segir
Arngrímur Vídalín.
Kvikmyndind Héraðið hlaut nýverið 518.000
evrur eða rúmlega 70 milljóna íslenskra króna
styrk frá Creative Europe MEDIA til dreif-
ingar í 28 Evrópulöndun.
„Þetta er mikilvæg og verðmæt viðurkenn-
ing fyrir myndina. Þetta þýðir í raun að fjöldi
dreifingaraðila út um alla Evrópu skiptir þess-
um styrk á milli sín og leggur annað eins af
mörkum til að kynna myndina og laða að fólk í
kvikmyndahús. Myndin okkar verður því
markaðssett fyrir tæplega 150 milljónir í Evr-
ópu. Markaðssvæðin eru ólík og dreifingar-
aðilar eru þ.a.l. með ólíkar áherslur, þess
vegna eru t.a.m. fjórar útgáfur af veggspjaldi
fyrir myndina í umferð og myndin heitir Mjólk
í Frakklandi,“ segir Grímar Jónsson, framleið-
andi myndarinnar, í fréttatilkynningu.
Héraðið var frumsýnd hérlendis 14. ágúst.
Nú þegar hafa um 7.000 manns séð myndina um allt land. „Næst á dagskrá
hjá okkur er að frumsýna myndina alþjóðlega á kvikmyndahátíðinni í Tor-
onto í flokki sem kallast Contemporary World Cinema. Við hlökkum mikið til
þess,“ segir Grímar.
Héraðið verður sýnd úti um alla Evrópu
Héraðið Plakat fyrir TIFF.
Netflix ætlar að
framleiða nýja
sjónvarpsþátta-
röð sem inn-
blásin er af for-
setaframboði
Hillary Clinton
árið 2016 þegar
hún tapaði fyrir
Donald Trump,
núverandi
Bandaríkjaforseta. Samkvæmt
frétt BBC byggist þáttaröðin, sem
nefnist Girls on the Bus, á kafla úr
bókinni Chasing Hillary eftir Amy
Chozick sem starfaði sem blaða-
maður og skrifaði um forseta-
framboðið fyrir New York Times.
„Þetta er það mest spennandi sem
ég hef upplifað,“ segir Chozick.
Þáttaröðin fjallar um fjórar konur
sem starfa sem blaðamenn og hafa
það hlutverk að fylgjast með for-
setaframbjóðendum. Titill þátta-
ráðarinnar vísar í bókina The Boys
on the Bus frá 1972, sem fjallaði um
forsetakosningarnar í Bandaríkj-
unum það sama ár.
Þáttaröð um forsetaframboð Clinton
Hillary Clinton